Μαρία Γ. Ανδρουλάκη, Γιορτάζοντας και τραγουδώντας στην Σορωνή Ρόδου. Τρία λαογραφικά μελετήματα / Celebrating and Singing in Soroni Rhodes. Three Folklore Studies, Επιστημονικός υπεύθυνος εκδοτικής σειράς, πρόλογος Ευάγγελος Καραμανές, Δημοσιεύματα του Κέντρου Ερεύνης της Ελληνικής Λαογραφίας της Ακαδημίας Αθηνών αρ. 36, Πολιτιστικός και Λαογραφικός Σύλλογος Σορωνής Ρόδου «Το Αμπερνάλλι», Αθήνα 2024, [στην ελληνική και αγγλική, μτφρ. Σάββα Αλέξανδρου Παυλίδη], σελ. 700 + 2 CDs, ISBN 978-618-85132-4-2.
Η Μαρία Ανδρουλάκη, λαογράφος και μουσικολόγος, Διευθύντρια Ερευνών του Κέντρου Eρεύνης της Ελληνικής Λαογραφίας και ερευνήτρια της λαογραφίας της Ρόδου, πραγματοποίησε έρευνα στην Σορωνή στο πλαίσιο ερευνητικών αποστολών της στην νήσο Ρόδο –εντεταλμένων από την Ακαδημία Αθηνών– και κατέγραψε πλούσιο λαογραφικό, μουσικολογικό και εθνομουσικολογικό υλικό. Σε συνεργασία με την Δημοτική κοινότητα Σορωνής και τον Πολιτιστικό και Λαογραφικό Σύλλογο Σορωνής Ρόδου «Το Αμπερνάλλι», ανέλαβε την επεξεργασία και έκδοση του υλικού αυτού μαζί με τα τραγούδια που ηχογράφησε στην Σορωνή το 1969, ο αείμνηστος Γεώργιος Αμαργιανάκης, ερευνητής τότε του Κέντρου Ερεύνης της Ελληνικής Λαογραφίας.
Το βιβλίο δίνει έμφαση στις βιωμένες εμπειρίες των ατόμων από την συμμετοχή τους σε εθιμικές πρακτικές, εστιάζοντας σε ιστορικές και ανθρωπολογικές προσεγγίσεις των κοινωνικών και πολιτισμικών διαδικασιών που συνδέονται με μουσική, χορό και τραγούδι. Ιδιαίτερη αναφορά γίνεται στο εμβληματικό για την κοινότητα της Σορωνής μοναστήρι του Άι-Σουλά (Αγίου Σίλα) και στο πανηγύρι του, το οποίο αναλύεται διεξοδικά κατά την διαχρονική του εξέλιξη από την περίοδο της ιταλικής κατοχής στο νησί κ.εξ. Ένα ολόκληρο κεφάλαιο περιλαμβάνει εκτεταμένη αναφορά στον παραδοσιακό γάμο της Σορωνής, ο οποίος προσεγγίζεται ως τελετουργία διάβασης. Το τρίτο κεφάλαιο εξετάζει μουσικές πρακτικές του παρελθόντος.
Σε παράρτημα προσεγγίζονται τα τραγούδια της συλλογής Αμαργιανάκη, τα οποία απαρτίζουν το περιεχόμενο του CD-1 που συνοδεύει την έκδοση. Τα τραγούδια αυτά δημοσιεύονται με την μουσική μεταγραφή τους. Επιπροσθέτως περιλαμβάνονται στην έκδοση και διάφορες άλλες μεταγραφές τραγουδιών της Σορωνής καθώς και μεγάλος αριθμός ιστορικών και σύγχρονων φωτογραφιών. Τέλος, κατά την διάρκεια της ετοιμασίας της έκδοσης μία ομάδα μαθητών από το Μoυσικό Σχολείο Ρόδου κινητοποιήθηκε και με την εποπτεία και καθοδήγηση των δασκάλων τους έφεραν στην επιφάνεια ξεχασμένα τραγούδια της Σορωνής από την συλλογή του Samuel Baud-Bovy (1935). Tα τραγούδια αυτά αποτελούν το περιεχόμενο του CD-2 της έκδοσης.
Όψεις του θείου στα ελληνικά λαϊκά παραμύθια, Εισαγωγή, επιλογή κειμένων, σχόλια Εμμανουέλα Κατρινάκη, Επιστημονικός υπεύθυνος εκδοτικής σειράς, πρόλογος Ευάγγελος Καραμανές, Δημοσιεύματα του Κέντρου Ερεύνης της Ελληνικής Λαογραφίας της Ακαδημίας Αθηνών αρ. 37, Από το Εθνικό Τυπογραφείο, Αθήνα 2024, σελ. 234, ISBN 978-960-404-419-1.
Ο σκοπός της έκδοσης είναι η ανάδειξη –μέσω των κειμένων των παραμυθιών και της ανάλυσής τους– μιας όψης της λαϊκής θρησκευτικότητας συμπληρωματικής των άλλων ειδών της προφορικής παράδοσης, δηλ. των θρησκευτικών θρύλων (παραδόσεων), των θρησκευτικών τραγουδιών, των επωδών, αλλά επίσης των θρησκευτικών εθίμων, πρακτικών και τελετουργιών, για τα οποία υπάρχει αξιόλογη ελληνική βιβλιογραφία (νεότερη και παλαιότερη) στο πλαίσιο της μελέτης της λαϊκής λατρείας. Ειδικότερα, επιχειρείται αφενός να δοθεί μία ευρεία εικόνα των ελληνικών αφηγήσεων που περιέχουν σημαντικές θρησκευτικές αναφορές και να αναδειχθεί ο αξιακός κώδικας που εκφράζεται σε αυτές, αφετέρου να ενταχθεί το ελληνικό υλικό στο παγκόσμιο σώμα των παρόμοιων διηγήσεων, όπως τις γνωρίζουμε από τον διεθνή κατάλογο Aarne/Thompson/Uther (ATU).
Στην έκδοση συγκεντρώνεται για πρώτη φορά ένας σημαντικός αριθμός λαϊκών αφηγήσεων από την προφορική παράδοση της Ελλάδας με θέμα τη σχέση του ανθρώπου με το θείο. Οι αφηγήσεις που επιλέχθηκαν προέρχονται από επιτόπιες έρευνες και καταγραφές των συντακτών-ερευνητών του Λαογραφικού Αρχείου / Κέντρου Λαογραφίας της Ακαδημίας Αθηνών καθώς και συνεργατών του (συλλογέων λαογραφικού υλικού, εκπαιδευτικών, ερασιτεχνών λαογράφων κ.ά.), οι οποίες στην πλειονότητά τους είναι ανέκδοτες. Επικουρικά η ερευνήτρια του ΚΕΕΛ Εμμανουέλα Κατρινάκη ανέτρεξε και σε ορισμένες παλιότερες δημοσιευμένες πηγές. Το υλικό αυτό καλύπτει τη χρονική περίοδο από το 1882 ως το 1968.
Τα κείμενα του βιβλίου ταξινομήθηκαν με βάση τις αφηγηματικές κατηγορίες και (παραμυθιακούς) τύπους του διεθνούς συστήματος κατάταξης των παραμυθιών Aarne/Thompson/Uther (ATU). Τα περισσότερα ανήκουν στην κατηγορία των θρησκευτικών παραμυθιών (religious tales), επιλέχτηκαν ωστόσο και ορισμένα μαγικά, ρεαλιστικά και ευτράπελα παραμύθια. Τις αφηγήσεις ακολουθεί παραμυθιολογικός σχολιασμός, δηλ. ανάλυση των επεισοδίων και των συμφυρμών τους με άλλους παραμυθιακούς τύπους, της σχέση τους με γραπτές πηγές καθώς και επισκόπηση της σημαντικότερης σχετικής βιβλιογραφίας.
.jpg)
.jpg)
.jpg)
Τρίτη, 3 Σεπτεμβρίου 2024
