Καλό μεσημέρι σε όλες και όλους,
Η χώρα μας -όπως αντιλαμβάνονται όλοι οι πολίτες- αντιμετωπίζει ταυτόχρονα δύο μεγάλες εξωγενείς προκλήσεις: Τη συνεχιζόμενη τουρκική προκλητικότητα και την πανδημία του κορονοϊού. Είναι λοιπόν εθνική υποχρέωση να υπάρχει: Συστράτευση, και όχι διχαστική αντιπαράθεση. Γενναιότητα, και όχι μικροψυχία. Υπευθυνότητα, και όχι λαϊκισμός. Αλήθεια, και όχι ψέμα.
Α. Σε ό,τι αφορά την τουρκική προκλητικότητα
Διαπιστώνεται ήδη ότι οι παράνομες και προκλητικές κινήσεις της Άγκυρας παρατράβηξαν. Ξεκίνησαν τον περασμένο Νοέμβριο με την υπογραφή του παράνομου και ανυπόστατου τουρκολυβικού μνημονίου. Συνεχίστηκαν με την υποκίνηση μαζικής εισβολής κατατρεγμένων ανθρώπων στον Έβρο. Προσέλαβαν χαρακτήρα πρόκλησης σε ολόκληρο τον Πολιτισμένο Κόσμο με τη μετατροπή της Αγιάς Σοφιάς και -αργότερα- της Μονής της Χώρας, σε τζαμιά. Κορυφώθηκαν με την έξοδο του Ορούτς Ρέις και μονάδων του τουρκικού Στόλου σε περιοχές της ελληνικής υφαλοκρηπίδας και παρατάθηκαν με την ανανέωση των παράνομων ναυτικών αγγελιών.
Σε όλο αυτό το διάστημα, η τουρκική ηγεσία εξαπολύει, σχεδόν καθημερινά απειλές πολέμου και επιδίδεται σε προκλητικές αναφορές σε βάρος της Ελλάδας. Απαντάμε με πολιτική, διπλωματική και επιχειρησιακή ετοιμότητα, αποφασισμένοι να κάνουμε ό,τι χρειαστεί για την προστασία των κυριαρχικών μας δικαιωμάτων. Θέλουμε -και το αποδείξαμε υπογράφοντας τις συμφωνίες με την Ιταλία και την Αίγυπτο- την οριοθέτηση των θαλάσσιων ζωνών μας με όλες τις γειτονικές χώρες, συμπεριλαμβανομένης της Τουρκίας. Διάλογος, όμως, κάτω από απειλές και προκλήσεις δεν γίνεται.
Το μήνυμά μας -και το επανέλαβε πολλές φορές ο Πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης- είναι ξεκάθαρο: Σταματούν οι προκλήσεις, ξεκινούν οι συζητήσεις. Σταματούν οι απειλές, αρχίζουν διερευνητικές επαφές. Πάντοτε, βέβαια, με βάση το Διεθνές Δίκαιο και ειδικότερα τη Σύμβαση των Η.Ε. για το Δίκαιο της Θάλασσας. Έτσι ώστε, είτε να βρούμε λύση στη μόνη εκκρεμότητα που είναι η οριοθέτηση θαλάσσιων ζωνών, είτε να συντάξουμε συνυποσχετικό για την από κοινού παραπομπή του θέματος στο Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης.
Επισημαίνουμε ταυτόχρονα στη διεθνή κοινότητα, ότι η τουρκική προκλητικότητα δεν στρέφεται μόνο εναντίον της Ελλάδας και της Κύπρου. Αφορά ολόκληρη την Ε.Ε., αφορά το ΝΑΤΟ, αφορά την ειρήνη και τη σταθερότητα στη Μεσόγειο. Ήδη, ο Πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης έχει απευθύνει επιστολή -την παρέδωσε ο Υπουργός Εξωτερικών- στον Γενικό Γραμματέα του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών στην οποία παρουσιάζει και τεκμηριώνει την έκνομη δραστηριότητα της Άγκυρας. Η Ελλάδα κινείται με ψυχραιμία, εγρήγορση και εθνική αυτοπεποίθηση, δίνοντας προτεραιότητα στη διπλωματία. Δεν σύρεται, δεν τρομοκρατείται και δεν εκβιάζεται.
Ταυτόχρονα είμαστε σε επαφή με φίλες χώρες προκειμένου να ενισχύσουμε τον εξοπλισμό των Ενόπλων μας Δυνάμεων. Στις 12 Σεπτεμβρίου, στη Θεσσαλονίκη, ο Πρωθυπουργός θα εξειδικεύσει το τρίπτυχο στο οποίο κινούμαστε: Εξοπλιστικά προγράμματα, ενίσχυση του ανθρώπινου δυναμικού των Ενόπλων Δυνάμεων και ανάταξη της αμυντικής βιομηχανίας, που μπορεί, άλλωστε να συμβάλει στην τεχνολογική ανάπτυξη και την τόνωση της απασχόλησης.
Β. Σε ό,τι αφορά τον κορονοϊό
Τις τελευταίες εβδομάδες, διαπιστώνεται μια σταθεροποίηση, ως προς τον αριθμό των ημερήσιων κρουσμάτων. Φαίνεται, έτσι, αφενός ότι οι πολίτες τηρούν τα μέτρα που προτείνουν οι ειδικοί και αφετέρου ότι τα μέτρα αυτά αποδίδουν, καθώς δεν παρατηρήθηκε η εκτόξευση των κρουσμάτων που ανέμεναν πολλοί για αυτή την περίοδο.
Ωστόσο το επόμενο διάστημα παραμένει κρίσιμο. Για δύο λόγους:
Ωστόσο το επόμενο διάστημα παραμένει κρίσιμο. Για δύο λόγους:
Ο πρώτος είναι το άνοιγμα των σχολείων μας. Αν τηρήσουμε τα μέτρα που συστήνουν οι ειδικοί και έχει αποφασίσει η Κυβέρνηση, όλα θα πάνε καλά. Αν αφήσουμε τον εαυτό μας να παρασυρθεί από θεωρίες συνωμοσίας, θα το πληρώσουμε. Πρώτα τα παιδιά μας, μετά η οικογένειά μας και μετά η κοινωνία μας.
Ο δεύτερος λόγος είναι ο εφησυχασμός. Με δεδομένο ότι τα κρούσματα σταθεροποιήθηκαν και με την πεποίθηση ότι το άνοιγμα των σχολείων θα εξελιχθεί ομαλά, ο κίνδυνος του εφησυχασμού ελλοχεύει. Δεν πρέπει να του δώσουμε χώρο. Η σταθεροποίηση ή και μείωση των κρουσμάτων δεν πρέπει να μας κάνει να χαλαρώσουμε ξανά. Γιατί αυτή τη φορά δεν θα είναι Καλοκαίρι. Θα συμπέσει μια τέτοια απευκταία χαλάρωση με τις εποχικές ιώσεις, ιδίως μάλιστα με αυτή της γρίπης. Και τότε θα πιεστεί το Σύστημα Υγείας και θα αυξηθεί ο κίνδυνος για τα αγαπημένα μας πρόσωπα, ιδίως μάλιστα τα πιο ευάλωτα. Δεν πρέπει να το επιτρέψουμε. Και, όλοι μαζί, δεν θα το κάνουμε.
Γ. Σε ό,τι αφορά την οικονομία
Δεν ωραιοποιούμε καταστάσεις. Καμία χώρα του κόσμου δεν μπόρεσε να γλιτώσει από τη βιαιότητα του οικονομικού αντίκτυπου της πανδημίας του κορονοϊού. Το αναγκαίο lockdown, επί πολλές εβδομάδες, στοίχισε, όπως σε όλη την Ευρώπη, σχεδόν σε όλους τους τομείς της οικονομίας. Ιδίως, μάλιστα, στον τουρισμό και την εστίαση. Το 2019, ο τουρισμός έφερε περισσότερα από 18 δισ. ευρώ στη χώρα. Εξαιτίας της πανδημίας, στη φετινή χρονιά ξεκίνησε όμως από το μηδέν.
Όπως έχει τονίσει ο Πρωθυπουργός ήδη από τα τέλη Ιουνίου, στην ομιλία του στην 28η Τακτική Γενική Συνέλευση του ΣΕΤΕ, «Το πρώτο θύμα του ιού σε όλο τον κόσμο είναι ο τουρισμός και δεν πρέπει σε καμία περίπτωση να υποτιμήσουμε το μέγεθος της οικονομικής κρίσης που βιώνουμε. Είναι η μεγαλύτερη οικονομική κρίση εδώ και 70 χρόνια». Μιλώντας στη Βουλή (στις 3 Ιουλίου), ο Κυριάκος Μητσοτάκης είχε επισημάνει ότι η ελληνική οικονομία -όπως και οι οικονομίες των χωρών της Ε.Ε.- θα υποστεί φέτος εξαιτίας του κορονοϊού μεγάλη ύφεση.
Όπως ήδη ανακοινώθηκε από την ΕΛΣΤΑΤ, η ύφεση στην Ελλάδα κατά το δεύτερο τρίμηνο βρίσκεται στον μέσο όρο των χωρών της Ευρωζώνης (15%) και είναι μικρότερη από αυτή που παρατηρείται σε μεγάλες χώρες, όπως η Ισπανία (-22,1%), η Γαλλία (-19%), η Ιταλία (17,3%) και η Πορτογαλία (-16,3%). Πάει, λοιπόν, πολύ να ισχυρίζονται κάποιοι ότι η ύφεση οφείλεται στην ασκούμενη πολιτική, όταν πλήττει ολόκληρη την Ευρώπη και όταν η μεγαλύτερη βουτιά έγινε στην Ισπανία, όπου συγκυβερνούν σύντροφοί τους με τους οποίους αγκαλιάζονταν μέχρι πρότινος.
Με τα δεδομένα του πρώτου εξαμήνου, το μέγεθος της ύφεσης βρίσκεται στο πλαίσιο των προβλέψεων που υπέβαλε το Υπουργείο Οικονομικών στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή στις 30 Απριλίου. Φαίνεται ταυτόχρονα ότι δεν επιβεβαιώνονται οι προβλέψεις που γίνονταν στην αρχή της κρίσης από μεγάλους οργανισμούς (Ευρωπαϊκή Επιτροπή, Δ.Ν.Τ., ΟΟΣΑ), σύμφωνα με τις οποίες η Ελλάδα θα κατέγραφε τη μεγαλύτερη ύφεση στην Ε.Ε. το 2020.
Σε κάθε περίπτωση, όχι μόνο δεν κρύψαμε τις δυσκολίες που έχουμε μπροστά μας, αλλά μιλήσαμε έγκαιρα για τις επιπτώσεις της πρωτοφανούς παγκόσμιας οικονομικής κρίσης στην ελληνική οικονομία. Και βέβαια δεν καθίσαμε με τα χέρια σταυρωμένα και ούτε θα σταματήσουμε τις αναγκαίες παρεμβάσεις. Από την πρώτη στιγμή η Κυβέρνηση δρομολόγησε ένα συνεκτικό σχέδιο για τη στήριξη της οικονομίας, ύψους 24 δισ. ευρώ, από εθνικά και ευρωπαϊκά κονδύλια. Και όπως έχει τονίσει πολλές φορές ο Πρωθυπουργός, έχουμε φυλάξει εφεδρείες για να στηρίξουμε την κοινωνία το δύσκολο Φθινόπωρο και τον Χειμώνα. Ξέρουμε – όπως τόνισε- ότι έχουμε δύσκολους μήνες μπροστά μας. Και είμαστε έτοιμοι, για να στηρίξουμε τόσο τις επιχειρήσεις όσο και τα νοικοκυριά που υφίστανται τις οικονομικές συνέπειες της πανδημίας.
Ήδη, με σχέδιο νόμου που κατατέθηκε στη Βουλή, ανάμεσα στα άλλα:
– Επεκτείνεται η υποχρεωτική μείωση ενοικίων σε συγκεκριμένους κλάδους για ένα μήνα.
– Επεκτείνεται η δυνατότητα αναστολής συμβάσεων εργασίας και για τον Οκτώβριο, καθώς και η εφαρμογή του προγράμματος «ΣΥΝ-ΕΡΓΑΣΙΑ» μέχρι τέλος του έτους.
– Λαμβάνεται ειδική πρόνοια για τους εποχικά εργαζόμενους.
– Προβλέπεται τρίτος κύκλος επιστρεπτέας προκαταβολής, πάνω από 1 δισ. ευρώ, που θα καλύπτει ακόμα και επιχειρήσεις χωρίς ταμειακή μηχανή.
– Επεκτείνεται η υποχρεωτική μείωση ενοικίων σε συγκεκριμένους κλάδους για ένα μήνα.
– Επεκτείνεται η δυνατότητα αναστολής συμβάσεων εργασίας και για τον Οκτώβριο, καθώς και η εφαρμογή του προγράμματος «ΣΥΝ-ΕΡΓΑΣΙΑ» μέχρι τέλος του έτους.
– Λαμβάνεται ειδική πρόνοια για τους εποχικά εργαζόμενους.
– Προβλέπεται τρίτος κύκλος επιστρεπτέας προκαταβολής, πάνω από 1 δισ. ευρώ, που θα καλύπτει ακόμα και επιχειρήσεις χωρίς ταμειακή μηχανή.
Για την υλοποίηση των μέτρων που έχει πάρει η Κυβέρνηση, προβλέπεται αύξηση του τακτικού προϋπολογισμού κατά 6 δισ. ευρώ. Το σχέδιο αυτό θα συνεχιστεί με μέτρα στήριξης που θα ανακοινώσει ο Πρωθυπουργός στη Θεσσαλονίκη το Σάββατο 12 Σεπτεμβρίου 2020.
Με τη σιγουριά ότι θα αντιμετωπίσουμε το υγειονομικό σκέλος της πανδημίας και ότι το 2021 θα έχουμε αφήσει οριστικά πίσω μας την οικονομική κρίση που αυτή προκάλεσε. Ώστε, τα θεμέλια που θα έχουμε βάλει να στηρίξουν μια πολύ ουσιαστική και ρωμαλέα ανάπτυξη.
Με τη σιγουριά ότι θα αντιμετωπίσουμε το υγειονομικό σκέλος της πανδημίας και ότι το 2021 θα έχουμε αφήσει οριστικά πίσω μας την οικονομική κρίση που αυτή προκάλεσε. Ώστε, τα θεμέλια που θα έχουμε βάλει να στηρίξουν μια πολύ ουσιαστική και ρωμαλέα ανάπτυξη.
Δ. Πρόγραμμα Πρωθυπουργού
O Πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης θα μιλήσει σήμερα στις 17:00 στη Βουλή, στο πλαίσιο της συζήτησης προ ημερησίας διατάξεως που θα διεξαχθεί σύμφωνα με το άρθρο 143 του Κανονισμού της Βουλής, μετά από πρωτοβουλία της Προέδρου της Κοινοβουλευτικής Ομάδας «ΚΙΝΗΜΑ ΑΛΛΑΓΗΣ», σε επίπεδο Αρχηγών Κομμάτων. Θέμα της συζήτησης είναι τα προβλήματα που δημιουργεί η έξαρση της πανδημίας στη δημόσια υγεία, στην οικονομία και στους εργαζόμενους, καθώς και η έναρξη του νέου σχολικού έτους.
Την Πέμπτη 10 Σεπτεμβρίου ο Πρωθυπουργός θα συμμετάσχει στη Σύνοδο Κορυφής των χωρών του Ευρωπαϊκού Νότου, την MED 7, που θα διεξαχθεί στην Κορσική, με τη συμμετοχή Γαλλίας, Ελλάδας, Ιταλίας, Ισπανίας, Κύπρου, Μάλτας και Πορτογαλίας. Πριν την έναρξη της Συνόδου, ο Κυριάκος Μητσοτάκης θα έχει συνάντηση με τον Γάλλο Πρόεδρο κ. Εμμανουέλ Μακρόν.
Τέλος, σας ενημερώνω ότι ο Πρωθυπουργός είχε πριν από λίγο, τηλεφωνική συνομιλία με τον Πρόεδρο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου κ. Σαρλ Μισέλ. Ο κ. Μισέλ πρόκειται να επισκεφθεί την Αθήνα στις 15 Σεπτεμβρίου 2020.
Σας ευχαριστώ και παρακαλώ για τις ερωτήσεις σας.
ΣΤ. ΜΟΥΡΕΛΑΤΟΥ: Η χώρα μας θα επανέλθει στο κείμενο ιδεών του κ. Στόλτενμπεργκ, μεθαύριο, οπότε και λήγει αυτή η άτυπη διορία την οποία έχει δώσει ή θεωρεί ότι δεν είναι καν βάση συζήτησης για αποκλιμάκωση με την Τουρκία σε στρατιωτικό επίπεδο;
ΣΤ. ΠΕΤΣΑΣ: Δεν πρέπει να συγχέουμε το διπλωματικό επίπεδο και τις πρωτοβουλίες που αναλαμβάνονται σ’ αυτό το επίπεδο για αποκλιμάκωση, με τις τεχνικού επιπέδου συζητήσεις, οι οποίες έχουν να κάνουν με τις προτάσεις που κατέθεσε ο κ. Στόλτενμπεργκ. Αυτές μελετώνται και θα έχετε σύντομα την απάντησή μας.
ΑΜ. ΚΑΝΤΖΟΥ: Κύριε Εκπρόσωπε, η πρώτη ερώτηση είναι οικονομικού περιεχομένου. Επειδή έχουμε έντονο ενδιαφέρον για το Πρόγραμμα «Γέφυρα». Είναι πολλές οι αιτήσεις, πραγματικά είναι ένα επιτυχημένο πρόγραμμα. Θέλω να μου πείτε, εάν υπάρχει σκέψη να παραταθεί πέραν της 30ης Σεπτεμβρίου;
Και η δεύτερη ερώτηση είναι: Τι θα κάνει η Ελληνική Κυβέρνηση, αν βγει μια νέα NAVTEX από την πλευρά της Τουρκίας και είναι πολύ κοντά στο Καστελλόριζο;
ΣΤ. ΠΕΤΣΑΣ: Όσον αφορά την ερώτηση για το Πρόγραμμα «Γέφυρα», πράγματι είναι ένα επιτυχημένο Πρόγραμμα. Έχουμε ακόμη αρκετές εβδομάδες μέχρι το τέλος του μήνα, θα δούμε πώς θα κινηθεί. Σε κάθε περίπτωση το πλαίσιο του Προγράμματος «Γέφυρα» συμπληρώνεται και από το νομοσχέδιο για τη «Δεύτερη Ευκαιρία». Επομένως, δίνουμε τη δυνατότητα και σε ανθρώπους που είχαν πρόβλημα στην αποπληρωμή των δόσεών τους, αλλά και σε συνεπείς δανειολήπτες, να φύγει από πάνω τους ένα μεγάλο βάρος, και αν χρειαστεί να δοθεί η παράταση, θα το δούμε εκείνη τη στιγμή. Αλλά σε κάθε περίπτωση, πρέπει να έχουμε όλοι στο μυαλό μας ότι συνδυάζονται τα δύο προγράμματα, το Πρόγραμμα «Γέφυρα» από τη μια και το νομοσχέδιο για τη «Δεύτερη Ευκαιρία», από την άλλη.
Όσον αφορά το δεύτερο ερώτημά σας, αυτό θα περιμένουμε να το δούμε. Αλλά όπως καταλαβαίνουμε όλοι κάτι τέτοιο δεν θα είναι προς την κατεύθυνση της έμπρακτης αποκλιμάκωσης, που όλοι προσδοκούμε να δούμε τις επόμενες ημέρες.
Γ. ΚΑΝΤΕΛΗΣ: Στην τηλεφωνική συνομιλία του Πρωθυπουργού με τον κ. Μισέλ συζητήθηκε ή διευκρινίστηκε από την πλευρά του Προέδρου του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, τι εννοεί με αυτήν την πολυμερή, ποια θέματα βάζει σ’ αυτή τη συζήτηση;
ΣΤ. ΠΕΤΣΑΣ: Έγιναν κάποιες πρώτες συζητήσεις γι’ αυτό το θέμα. Περιμένουμε να δούμε το αναλυτικό πλαίσιο αυτής της πρωτοβουλίας, για να τοποθετηθούμε οριστικά. Αλλά αυτό που είναι ξεκάθαρο και αυτονόητο από ελληνικής πλευράς, είναι η συμμετοχή σ’ αυτήν την πολυμερή διάσκεψη της Κυπριακής Δημοκρατίας με ό,τι αυτό συνεπάγεται για τη θέση της Τουρκίας.
ΔΗΜ. ΓΚΑΤΣΙΟΣ: Θα ήθελα να σας ρωτήσω αν σας απασχολεί το ενδεχόμενο της εργαλειοποίησης από την πλευρά της Τουρκίας του προσφυγικού- μεταναστευτικού, με το βλέμμα στραμμένο πάντα προς τη Σύνοδο Κορυφής και τις αποφάσεις που θα λάβει όσον αφορά στις ενδεχόμενες κυρώσεις εναντίον της Άγκυρας και πώς θα αντιδράσετε σε αυτό;
ΣΤ. ΠΕΤΣΑΣ: Είναι ξεκάθαρο από το προηγούμενο επεισόδιο -τέλος Φεβρουαρίου, αρχές Μαρτίου- ότι οι απειλές για εργαλειοποίηση κατατρεγμένων ανθρώπων σταματούν εκεί που υπάρχει αποφασιστικότητα από την ελληνική πλευρά και ενιαία δράση από την πλευρά της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Αυτό το είχαμε τότε και θα το έχουμε και στο μέλλον αν χρειαστεί. Άρα, δεν είναι θέμα ανησυχίας, είναι θέμα από πλευράς της Τουρκίας να σταθμίσει ότι τέτοιου είδους εργαλειοποίηση κατατρεγμένων ανθρώπων δεν περπατά.
ΔΗΜ. ΓΚΑΛΟΝΑΚΗ: Έχω δύο ερωτήσεις. Η μία αφορά στην υποχρεωτική μείωση του ενοικίου. Παράταση για έναν μήνα. Από ό,τι έχουμε ακούσει η παράταση αυτή θα είναι μέχρι τον Δεκέμβριο για επαγγελματίες και για εργαζόμενους που είναι σε αναστολή. Διευκρινίστε μου αυτό.
Και το δεύτερο είναι ότι παρόλο που έχετε κάνει συμφωνία με τις τράπεζες λόγω κορονοϊού και για τους συνεπείς δανειολήπτες, οι τράπεζες δεν τηρούν τις προϋποθέσεις όπως η Εθνική Τράπεζα και έχω συγκεκριμένη καταγγελία.
ΣΤ. ΠΕΤΣΑΣ: Δεν θα ήθελα να κάνω περιπτωσιολογική αναφορά για το θέμα των τραπεζών. Αυτό που έχει σίγουρα μεγάλη σημασία είναι ότι τα στοιχεία για το πρόγραμμα «Γέφυρα» μιλούν από μόνα τους. Όταν πάνω από 103.000, με βάση τα τελευταία στοιχεία, έχουν άρει ήδη το τραπεζικό τους απόρρητο προκειμένου να προχωρήσει η διαδικασία, είναι ένα βήμα επιτυχίας, το οποίο δεν μπορεί κανείς να αγνοήσει. Μετά είναι μια σχετικά αυτοματοποιημένη διαδικασία.
Όσον αφορά τη μείωση του ενοικίου, θα μείνουμε στην ανακοίνωση του Υπουργείου Οικονομικών.
ΑΙΜ. ΠΕΡΔΙΚΑΡΗΣ: Την ερχόμενη Κυριακή που ο Πρωθυπουργός θα είναι στη Θεσσαλονίκη και θα παραχωρεί τη συνέντευξη Τύπου, η Πρόεδρος της Δημοκρατίας θα επισκεφθεί το Καστελλόριζο. Θα ήθελα να ρωτήσω, εάν υπάρχει προβληματισμός στην Κυβέρνηση για μια πιθανή ακόμα κλιμάκωση από την Τουρκία, λόγω αυτής της επίσκεψης ή και μια πρόκληση. Και μια δεύτερη ερώτηση, άσχετη με το αντικείμενο. Χθες, υπήρξαν συγκεντρώσεις σε διάφορες πόλεις της Ελλάδας κατά της χρήσης μάσκας. Αν εξετάζει η Κυβέρνηση κάποια επιπλέον μέτρα γι’ αυτούς τους «αρνητές».
ΣΤ. ΠΕΤΣΑΣ: Όσον αφορά το πρώτο ερώτημά σας. Εάν εννοείτε μια πρόκληση, με αφορμή την επίσκεψη της Προέδρου της Δημοκρατίας στο Καστελλόριζο, είναι αδιανόητη και ξεφεύγει από οτιδήποτε άλλο έχουμε συνηθίσει να συζητούμε, ακόμα και το τελευταίο χρονικό διάστημα, των απαράδεκτων τουρκικών προκλήσεων. Όσον αφορά το θέμα των «αρνητών», όπως τους ονομάσατε, πάντα θα υπάρχουν άνθρωποι που θα είναι απέναντι σε οτιδήποτε ορθολογικό, θα είναι απέναντι στην άποψη των ειδικών. Και αυτό το ζήτημα αντιμετωπίζεται με την πειθώ. Έχει να κάνει με την όσο το δυνατόν μεγαλύτερη διάδοση των απόψεων των ειδικών και με το παράδειγμα. Κορυφαίο παράδειγμα είναι αυτό του Αναπληρωτή Υπουργού Επενδύσεων και Ανάπτυξης Νίκου Παπαθανάση, που καθόταν δίπλα σε άνθρωπο που ήταν θετικός με τον κορονοϊό και τελικά το δικό του τεστ βγήκε αρνητικό. Αυτό δείχνει ότι η μάσκα πραγματικά προστατεύει. Επομένως, το συγκεκριμένο παράδειγμα είναι πολύ χρήσιμο να το παρουσιάζουμε όλοι μας για να δείξουμε ότι η άποψη των ειδικών είναι αυτή που πρέπει να μας καθοδηγεί για να αντιμετωπίσουμε την πανδημία και να βγούμε όρθιοι.
Ν. ΑΝΑΝΙΑΔΗΣ: Πόσο πιθανό θεωρείτε ότι η Τουρκία θα υποχωρήσει από την πάγια θέση της, της μη αναγνώρισης της Κυπριακής Δημοκρατίας; Το ρωτώ αυτό, γιατί απαντήσατε προηγουμένως ότι στην πολυμερή που προτείνεται, είναι αυτονόητη η συμμετοχή της Κυπριακής Δημοκρατίας. Οπότε, δεν οδηγούμαστε σε αδιέξοδο;
ΣΤ. ΠΕΤΣΑΣ: Σας είπα την ελληνική θέση. Και ό,τι αυτό συνεπάγεται για την Τουρκία. Είναι γνωστή η θέση της Τουρκίας. Είναι γνωστή και η θέση η δική μας, σε μια προσπάθεια πολυμερούς διάσκεψης.
Ν. ΑΝΑΝΙΑΔΗΣ: Εάν μου επιτρέπετε, εμείς μπορεί να πάμε σε διάλογο με ένα και μόνο καθοριστικό ζήτημα, το μόνο που αναγνωρίζουμε. Η Τουρκία θέλει να μιλήσουμε για τα πάντα. Ο κ. Ερντογάν επανέφερε το «καζάν-καζάν», να κερδίσουμε και οι δύο, τέλος πάντων. Πώς σχολιάζετε αυτή τη δήλωση;
ΣΤ. ΠΕΤΣΑΣ: Η δική μας θέση είναι ξεκάθαρη και έχει να κάνει με το πλαίσιο των διερευνητικών επαφών, που διακόπηκε τον Μάρτιο του 2016, με υπαιτιότητα της Τουρκίας. Δεν έχουμε άλλα ζητήματα προς συζήτηση, παρά μόνο την οριοθέτηση των θαλασσίων ζωνών μας.
ΣΤ. ΜΟΥΡΕΛΑΤΟΥ: Χθες, ο αρχηγός της Αξιωματικής Αντιπολίτευσης, μιλώντας στην Κ.Ε. του ΣΥΡΙΖΑ, είπε ότι το Oruc Reis, σύμφωνα με πληροφορίες του, έχει περάσει τον 28ο Μεσημβρινό από το άτυπο σύνορο. Δηλαδή, μπήκε και στο κομμάτι της Συμφωνίας που έχουμε οριοθετήσει με την Αίγυπτο και ότι πλέον φτάνει πάρα πολύ κοντά στο Καστελλόριζο, στο πιο κοντινό σημείο προς το Καστελλόριζο, αλλά κανείς δεν ασχολείται. Και έβαλε και κάποιους συγκεκριμένους όρους, από εδώ και στο εξής, για τη στάση του ΣΥΡΙΖΑ για να υπάρχει αυτή η εθνική ομοψυχία, όπως είπατε και στον πρόλογό σας. Πώς σχολιάζετε την τοποθέτηση του κ. Τσίπρα;
ΣΤ. ΠΕΤΣΑΣ: Εθνική ομοψυχία δεν υπάρχει με προϋποθέσεις. Εθνική ομοψυχία υπάρχει όταν είναι ξεκάθαρο ποιο είναι το εθνικό συμφέρον και ότι η εκάστοτε Κυβέρνηση -δεν θα πω μόνο γι’ αυτή την Κυβέρνηση- το προασπίζεται.
Γ. ΚΑΝΤΕΛΗΣ: Θα υπάρξει κάποια άλλη ανακοίνωση για ενίσχυση των συνταξιούχων στη Δ.Ε.Θ., εκτός από τα αναδρομικά, κάποιο άλλο βοήθημα;
ΣΤ. ΠΕΤΣΑΣ: Έχουμε πει και στο παρελθόν ότι η Κυβέρνηση έχει κάνει πάρα πολλά πράγματα για τη στήριξη των συνταξιούχων, είτε αυτό έχει να κάνει με τις συντάξεις χηρείας ή αναπηρίας, είτε έχει να κάνει με τα αναδρομικά για τις συντάξεις που αφορούσαν το διάστημα από το 2019 και μετά, είτε με τον Νόμο Βρούτση, ας το πούμε έτσι, είτε με την απόφαση να χορηγηθούν τα αναδρομικά εφάπαξ και να έχουμε την πλήρη συμμόρφωση με την απόφαση του ΣτΕ για το χρονικό διάστημα των 11 μηνών. Δεν υπάρχει κάτι άλλο, αυτή τη στιγμή, παρά μόνο αυτό το πλαίσιο στο τραπέζι.
Δ. ΜΠΟΛΑ: Θα μπορούσαμε να έχουμε ένα πιο αναλυτικό πλαίσιο για τη συνάντηση του Πρωθυπουργού με τον Γάλλο Πρόεδρο; Θα κλειδώσει εκεί η συνεργασία, η αμυντική συμφωνία με τη Γαλλία; Θα έχουμε κάτι χειροπιαστό στο τραπέζι ως αποτέλεσμα αυτής της συνάντησης;
ΣΤ. ΠΕΤΣΑΣ: Θα συζητηθούν όλες οι εξελίξεις στην Ανατολική Μεσόγειο, φυσικά και η τουρκική προκλητικότητα, αλλά και τα θέματα της διμερούς συνεργασίας στον αμυντικό τομέα. Θα ήθελα να μείνω σε αυτό το επίπεδο, αυτή τη στιγμή.
Σας ευχαριστώ και παρακαλώ για τις ερωτήσεις σας.
ΣΤ. ΜΟΥΡΕΛΑΤΟΥ: Η χώρα μας θα επανέλθει στο κείμενο ιδεών του κ. Στόλτενμπεργκ, μεθαύριο, οπότε και λήγει αυτή η άτυπη διορία την οποία έχει δώσει ή θεωρεί ότι δεν είναι καν βάση συζήτησης για αποκλιμάκωση με την Τουρκία σε στρατιωτικό επίπεδο;
ΣΤ. ΠΕΤΣΑΣ: Δεν πρέπει να συγχέουμε το διπλωματικό επίπεδο και τις πρωτοβουλίες που αναλαμβάνονται σ’ αυτό το επίπεδο για αποκλιμάκωση, με τις τεχνικού επιπέδου συζητήσεις, οι οποίες έχουν να κάνουν με τις προτάσεις που κατέθεσε ο κ. Στόλτενμπεργκ. Αυτές μελετώνται και θα έχετε σύντομα την απάντησή μας.
ΑΜ. ΚΑΝΤΖΟΥ: Κύριε Εκπρόσωπε, η πρώτη ερώτηση είναι οικονομικού περιεχομένου. Επειδή έχουμε έντονο ενδιαφέρον για το Πρόγραμμα «Γέφυρα». Είναι πολλές οι αιτήσεις, πραγματικά είναι ένα επιτυχημένο πρόγραμμα. Θέλω να μου πείτε, εάν υπάρχει σκέψη να παραταθεί πέραν της 30ης Σεπτεμβρίου;
Και η δεύτερη ερώτηση είναι: Τι θα κάνει η Ελληνική Κυβέρνηση, αν βγει μια νέα NAVTEX από την πλευρά της Τουρκίας και είναι πολύ κοντά στο Καστελλόριζο;
ΣΤ. ΠΕΤΣΑΣ: Όσον αφορά την ερώτηση για το Πρόγραμμα «Γέφυρα», πράγματι είναι ένα επιτυχημένο Πρόγραμμα. Έχουμε ακόμη αρκετές εβδομάδες μέχρι το τέλος του μήνα, θα δούμε πώς θα κινηθεί. Σε κάθε περίπτωση το πλαίσιο του Προγράμματος «Γέφυρα» συμπληρώνεται και από το νομοσχέδιο για τη «Δεύτερη Ευκαιρία». Επομένως, δίνουμε τη δυνατότητα και σε ανθρώπους που είχαν πρόβλημα στην αποπληρωμή των δόσεών τους, αλλά και σε συνεπείς δανειολήπτες, να φύγει από πάνω τους ένα μεγάλο βάρος, και αν χρειαστεί να δοθεί η παράταση, θα το δούμε εκείνη τη στιγμή. Αλλά σε κάθε περίπτωση, πρέπει να έχουμε όλοι στο μυαλό μας ότι συνδυάζονται τα δύο προγράμματα, το Πρόγραμμα «Γέφυρα» από τη μια και το νομοσχέδιο για τη «Δεύτερη Ευκαιρία», από την άλλη.
Όσον αφορά το δεύτερο ερώτημά σας, αυτό θα περιμένουμε να το δούμε. Αλλά όπως καταλαβαίνουμε όλοι κάτι τέτοιο δεν θα είναι προς την κατεύθυνση της έμπρακτης αποκλιμάκωσης, που όλοι προσδοκούμε να δούμε τις επόμενες ημέρες.
Γ. ΚΑΝΤΕΛΗΣ: Στην τηλεφωνική συνομιλία του Πρωθυπουργού με τον κ. Μισέλ συζητήθηκε ή διευκρινίστηκε από την πλευρά του Προέδρου του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, τι εννοεί με αυτήν την πολυμερή, ποια θέματα βάζει σ’ αυτή τη συζήτηση;
ΣΤ. ΠΕΤΣΑΣ: Έγιναν κάποιες πρώτες συζητήσεις γι’ αυτό το θέμα. Περιμένουμε να δούμε το αναλυτικό πλαίσιο αυτής της πρωτοβουλίας, για να τοποθετηθούμε οριστικά. Αλλά αυτό που είναι ξεκάθαρο και αυτονόητο από ελληνικής πλευράς, είναι η συμμετοχή σ’ αυτήν την πολυμερή διάσκεψη της Κυπριακής Δημοκρατίας με ό,τι αυτό συνεπάγεται για τη θέση της Τουρκίας.
ΔΗΜ. ΓΚΑΤΣΙΟΣ: Θα ήθελα να σας ρωτήσω αν σας απασχολεί το ενδεχόμενο της εργαλειοποίησης από την πλευρά της Τουρκίας του προσφυγικού- μεταναστευτικού, με το βλέμμα στραμμένο πάντα προς τη Σύνοδο Κορυφής και τις αποφάσεις που θα λάβει όσον αφορά στις ενδεχόμενες κυρώσεις εναντίον της Άγκυρας και πώς θα αντιδράσετε σε αυτό;
ΣΤ. ΠΕΤΣΑΣ: Είναι ξεκάθαρο από το προηγούμενο επεισόδιο -τέλος Φεβρουαρίου, αρχές Μαρτίου- ότι οι απειλές για εργαλειοποίηση κατατρεγμένων ανθρώπων σταματούν εκεί που υπάρχει αποφασιστικότητα από την ελληνική πλευρά και ενιαία δράση από την πλευρά της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Αυτό το είχαμε τότε και θα το έχουμε και στο μέλλον αν χρειαστεί. Άρα, δεν είναι θέμα ανησυχίας, είναι θέμα από πλευράς της Τουρκίας να σταθμίσει ότι τέτοιου είδους εργαλειοποίηση κατατρεγμένων ανθρώπων δεν περπατά.
ΔΗΜ. ΓΚΑΛΟΝΑΚΗ: Έχω δύο ερωτήσεις. Η μία αφορά στην υποχρεωτική μείωση του ενοικίου. Παράταση για έναν μήνα. Από ό,τι έχουμε ακούσει η παράταση αυτή θα είναι μέχρι τον Δεκέμβριο για επαγγελματίες και για εργαζόμενους που είναι σε αναστολή. Διευκρινίστε μου αυτό.
Και το δεύτερο είναι ότι παρόλο που έχετε κάνει συμφωνία με τις τράπεζες λόγω κορονοϊού και για τους συνεπείς δανειολήπτες, οι τράπεζες δεν τηρούν τις προϋποθέσεις όπως η Εθνική Τράπεζα και έχω συγκεκριμένη καταγγελία.
ΣΤ. ΠΕΤΣΑΣ: Δεν θα ήθελα να κάνω περιπτωσιολογική αναφορά για το θέμα των τραπεζών. Αυτό που έχει σίγουρα μεγάλη σημασία είναι ότι τα στοιχεία για το πρόγραμμα «Γέφυρα» μιλούν από μόνα τους. Όταν πάνω από 103.000, με βάση τα τελευταία στοιχεία, έχουν άρει ήδη το τραπεζικό τους απόρρητο προκειμένου να προχωρήσει η διαδικασία, είναι ένα βήμα επιτυχίας, το οποίο δεν μπορεί κανείς να αγνοήσει. Μετά είναι μια σχετικά αυτοματοποιημένη διαδικασία.
Όσον αφορά τη μείωση του ενοικίου, θα μείνουμε στην ανακοίνωση του Υπουργείου Οικονομικών.
ΑΙΜ. ΠΕΡΔΙΚΑΡΗΣ: Την ερχόμενη Κυριακή που ο Πρωθυπουργός θα είναι στη Θεσσαλονίκη και θα παραχωρεί τη συνέντευξη Τύπου, η Πρόεδρος της Δημοκρατίας θα επισκεφθεί το Καστελλόριζο. Θα ήθελα να ρωτήσω, εάν υπάρχει προβληματισμός στην Κυβέρνηση για μια πιθανή ακόμα κλιμάκωση από την Τουρκία, λόγω αυτής της επίσκεψης ή και μια πρόκληση. Και μια δεύτερη ερώτηση, άσχετη με το αντικείμενο. Χθες, υπήρξαν συγκεντρώσεις σε διάφορες πόλεις της Ελλάδας κατά της χρήσης μάσκας. Αν εξετάζει η Κυβέρνηση κάποια επιπλέον μέτρα γι’ αυτούς τους «αρνητές».
ΣΤ. ΠΕΤΣΑΣ: Όσον αφορά το πρώτο ερώτημά σας. Εάν εννοείτε μια πρόκληση, με αφορμή την επίσκεψη της Προέδρου της Δημοκρατίας στο Καστελλόριζο, είναι αδιανόητη και ξεφεύγει από οτιδήποτε άλλο έχουμε συνηθίσει να συζητούμε, ακόμα και το τελευταίο χρονικό διάστημα, των απαράδεκτων τουρκικών προκλήσεων. Όσον αφορά το θέμα των «αρνητών», όπως τους ονομάσατε, πάντα θα υπάρχουν άνθρωποι που θα είναι απέναντι σε οτιδήποτε ορθολογικό, θα είναι απέναντι στην άποψη των ειδικών. Και αυτό το ζήτημα αντιμετωπίζεται με την πειθώ. Έχει να κάνει με την όσο το δυνατόν μεγαλύτερη διάδοση των απόψεων των ειδικών και με το παράδειγμα. Κορυφαίο παράδειγμα είναι αυτό του Αναπληρωτή Υπουργού Επενδύσεων και Ανάπτυξης Νίκου Παπαθανάση, που καθόταν δίπλα σε άνθρωπο που ήταν θετικός με τον κορονοϊό και τελικά το δικό του τεστ βγήκε αρνητικό. Αυτό δείχνει ότι η μάσκα πραγματικά προστατεύει. Επομένως, το συγκεκριμένο παράδειγμα είναι πολύ χρήσιμο να το παρουσιάζουμε όλοι μας για να δείξουμε ότι η άποψη των ειδικών είναι αυτή που πρέπει να μας καθοδηγεί για να αντιμετωπίσουμε την πανδημία και να βγούμε όρθιοι.
Ν. ΑΝΑΝΙΑΔΗΣ: Πόσο πιθανό θεωρείτε ότι η Τουρκία θα υποχωρήσει από την πάγια θέση της, της μη αναγνώρισης της Κυπριακής Δημοκρατίας; Το ρωτώ αυτό, γιατί απαντήσατε προηγουμένως ότι στην πολυμερή που προτείνεται, είναι αυτονόητη η συμμετοχή της Κυπριακής Δημοκρατίας. Οπότε, δεν οδηγούμαστε σε αδιέξοδο;
ΣΤ. ΠΕΤΣΑΣ: Σας είπα την ελληνική θέση. Και ό,τι αυτό συνεπάγεται για την Τουρκία. Είναι γνωστή η θέση της Τουρκίας. Είναι γνωστή και η θέση η δική μας, σε μια προσπάθεια πολυμερούς διάσκεψης.
Ν. ΑΝΑΝΙΑΔΗΣ: Εάν μου επιτρέπετε, εμείς μπορεί να πάμε σε διάλογο με ένα και μόνο καθοριστικό ζήτημα, το μόνο που αναγνωρίζουμε. Η Τουρκία θέλει να μιλήσουμε για τα πάντα. Ο κ. Ερντογάν επανέφερε το «καζάν-καζάν», να κερδίσουμε και οι δύο, τέλος πάντων. Πώς σχολιάζετε αυτή τη δήλωση;
ΣΤ. ΠΕΤΣΑΣ: Η δική μας θέση είναι ξεκάθαρη και έχει να κάνει με το πλαίσιο των διερευνητικών επαφών, που διακόπηκε τον Μάρτιο του 2016, με υπαιτιότητα της Τουρκίας. Δεν έχουμε άλλα ζητήματα προς συζήτηση, παρά μόνο την οριοθέτηση των θαλασσίων ζωνών μας.
ΣΤ. ΜΟΥΡΕΛΑΤΟΥ: Χθες, ο αρχηγός της Αξιωματικής Αντιπολίτευσης, μιλώντας στην Κ.Ε. του ΣΥΡΙΖΑ, είπε ότι το Oruc Reis, σύμφωνα με πληροφορίες του, έχει περάσει τον 28ο Μεσημβρινό από το άτυπο σύνορο. Δηλαδή, μπήκε και στο κομμάτι της Συμφωνίας που έχουμε οριοθετήσει με την Αίγυπτο και ότι πλέον φτάνει πάρα πολύ κοντά στο Καστελλόριζο, στο πιο κοντινό σημείο προς το Καστελλόριζο, αλλά κανείς δεν ασχολείται. Και έβαλε και κάποιους συγκεκριμένους όρους, από εδώ και στο εξής, για τη στάση του ΣΥΡΙΖΑ για να υπάρχει αυτή η εθνική ομοψυχία, όπως είπατε και στον πρόλογό σας. Πώς σχολιάζετε την τοποθέτηση του κ. Τσίπρα;
ΣΤ. ΠΕΤΣΑΣ: Εθνική ομοψυχία δεν υπάρχει με προϋποθέσεις. Εθνική ομοψυχία υπάρχει όταν είναι ξεκάθαρο ποιο είναι το εθνικό συμφέρον και ότι η εκάστοτε Κυβέρνηση -δεν θα πω μόνο γι’ αυτή την Κυβέρνηση- το προασπίζεται.
Γ. ΚΑΝΤΕΛΗΣ: Θα υπάρξει κάποια άλλη ανακοίνωση για ενίσχυση των συνταξιούχων στη Δ.Ε.Θ., εκτός από τα αναδρομικά, κάποιο άλλο βοήθημα;
ΣΤ. ΠΕΤΣΑΣ: Έχουμε πει και στο παρελθόν ότι η Κυβέρνηση έχει κάνει πάρα πολλά πράγματα για τη στήριξη των συνταξιούχων, είτε αυτό έχει να κάνει με τις συντάξεις χηρείας ή αναπηρίας, είτε έχει να κάνει με τα αναδρομικά για τις συντάξεις που αφορούσαν το διάστημα από το 2019 και μετά, είτε με τον Νόμο Βρούτση, ας το πούμε έτσι, είτε με την απόφαση να χορηγηθούν τα αναδρομικά εφάπαξ και να έχουμε την πλήρη συμμόρφωση με την απόφαση του ΣτΕ για το χρονικό διάστημα των 11 μηνών. Δεν υπάρχει κάτι άλλο, αυτή τη στιγμή, παρά μόνο αυτό το πλαίσιο στο τραπέζι.
Δ. ΜΠΟΛΑ: Θα μπορούσαμε να έχουμε ένα πιο αναλυτικό πλαίσιο για τη συνάντηση του Πρωθυπουργού με τον Γάλλο Πρόεδρο; Θα κλειδώσει εκεί η συνεργασία, η αμυντική συμφωνία με τη Γαλλία; Θα έχουμε κάτι χειροπιαστό στο τραπέζι ως αποτέλεσμα αυτής της συνάντησης;
ΣΤ. ΠΕΤΣΑΣ: Θα συζητηθούν όλες οι εξελίξεις στην Ανατολική Μεσόγειο, φυσικά και η τουρκική προκλητικότητα, αλλά και τα θέματα της διμερούς συνεργασίας στον αμυντικό τομέα. Θα ήθελα να μείνω σε αυτό το επίπεδο, αυτή τη στιγμή.