ΕΓΚΥΚΛΙΟΣ:Πληροφορίες και οδηγίες για τη διενέργεια των γενικών βουλευτικών εκλογών της 25ης Ιουνίου 2023 εντός Επικράτεια

 ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ 

ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΕΣΩΤΕΡΙΚΩΝ 

 ΓΕΝΙΚΗ ΓΡΑΜΜΑΤΕΙΑ ΕΣΩΤΕΡΙΚΩΝ ΚΑΙ ΟΡΓΑΝΩΣΗΣ 

 ΓΕΝΙΚΗ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΕΣΩΤΕΡΙΚΩΝ ΚΑΙ ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΗΣ ΔΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗΣ 

 ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΕΚΛΟΓΩΝ 

 ΤΜΗΜΑ ΕΚΛΟΓΩΝ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΚΩΝ ΚΟΜΜΑΤΩΝ ΚΑΤΕΠΕΙΓΟΝ - ΕΚΛΟΓΙΚΟ 

 Αθήνα,14 Ιουνίου 2023 

 Αριθ. πρωτ.: 52294 Ταχ. Δ/νση: Ευαγγελιστρίας 2, Αθήνα Ταχ. Κώδικας: 101 83, Αθήνα 

 Πληροφορίες: Κ. Χατζηβασίλογλου Γ. Παπακώστα Θ. Φλώρος Τηλέφωνα: 213136 1136 - 1130 - 1131 e-mail: k.chatzivasiloglou@ypes.gr g.papakosta@ypes.gr th.floros@ypes.gr 

ΠΡΟΣ: 

Πίνακας Αποδεκτών Αριθ. Εγκυκλίου: 738 

 ΘΕΜΑ: «Πληροφορίες και οδηγίες για τη διενέργεια των γενικών βουλευτικών εκλογών της 25ης Ιουνίου 2023 εντός Επικράτειας» 

 ΕΙΣΑΓΩΓΙΚΑ Οι γενικές βουλευτικές εκλογές της 25ης Ιουνίου 2023 θα διενεργηθούν σύμφωνα με τις ισχύουσες διατάξεις της νομοθεσίας για την εκλογή βουλευτών, που έχουν κωδικοποιηθεί σε ενιαίο κείμενο με το π.δ. 26/2012 (Α΄ 57) και τις διατάξεις του ν. 4648/2019 «Διευκόλυνση άσκησης εκλογικού δικαιώματος εκλογέων που βρίσκονται εκτός Ελληνικής Επικράτειας και τροποποίηση εκλογικής διαδικασίας» (Α΄ 205), οι οποίες ρυθμίζουν αναλυτικά τα σχετικά θέματα. Διευκρινίζεται ότι, επειδή αυτές οι εκλογές διεξάγονται µέσα σε δεκαοκτώ (18) μήνες από τις προηγούµενες, δεν εφαρµόζονται οι διατάξεις εκλογής βουλευτών µε σταυρό προτιµήσεως, αλλά οι διατάξεις περί σειράς καταλήψεως εδρών (λίστα) του π.δ. 152/1985, καθώς οι υποψήφιοι αναγράφονται υποχρεωτικά με τη σειρά που προτείνονται από τον υπεύθυνο του κόμματος ή του συνασπισμού συνεργαζομένων κομμάτων ή των ανεξάρτητων υποψηφίων, σύμφωνα με την παρ. 4 άρθρου 35 του 2 π.δ. 26/2012. Στην παρούσα εγκύκλιο περιγράφονται όλα τα στάδια της εκλογικής διαδικασίας, οι αρμοδιότητες και οι ενέργειες όλων των συντελεστών, ενώ αναφέρονται και οι εκ του νόμου προβλεπόμενες προθεσμίες, μέσα στις οποίες οι τελευταίοι οφείλουν να ενεργήσουν. Επισημαίνεται ότι αρμόδιος για την οργάνωση και τη διενέργεια των εκλογών σε κάθε εκλογική περιφέρεια (νομό) είναι ο Αντιπεριφερειάρχης της περιφερειακής ενότητας της έδρας του, ενώ αρμόδιος για όλους τους δήμους του νομού Αττικής είναι ο Περιφερειάρχης Αττικής (άρθρο 132 του π.δ. 26/2012). Το περιεχόμενο της εγκυκλίου χωρίζεται σε τρία μέρη: Στο πρώτο μέρος περιέχονται πληροφορίες για την ημερομηνία διενέργειας των εκλογών, τον αριθμό των βουλευτών που εκλέγονται σε κάθε περιφέρεια, την κτήση του δικαιώματος του εκλέγειν και εκλέγεσθαι, την υποβολή των υποψηφιοτήτων και την ανακήρυξη των υποψηφίων βουλευτών. Στο δεύτερο μέρος περιγράφονται οι αρμοδιότητες και οι ενέργειες των κρατικών υπηρεσιών και των Οργανισμών Τοπικής Αυτοδιοίκησης, αμέσως μετά την έναρξη της προεκλογικής περιόδου έως την προηγούμενη ημέρα της ψηφοφορίας. Το τρίτο μέρος αναφέρεται στα ζητήματα που πρέπει να αντιμετωπιστούν κατά την ημέρα της ψηφοφορίας, ενώ αναλύεται και ο τρόπος ψηφοφορίας, εξαγωγής και ανακοίνωσης των αποτελεσμάτων των εκλογών.

 

 ΜΕΡΟΣ ΠΡΩΤΟ ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ ΕΚΛΟΓΩΝ. 

ΑΡΙΘΜΟΣ ΕΚΛΕΓΟΜΕΝΩΝ ΒΟΥΛΕΥΤΩΝ ΚΑΤΑ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑ. 

ΔΙΚΑΙΩΜΑ ΕΚΛΕΓΕΙΝ ΚΑΙ ΕΚΛΕΓΕΣΘΑΙ. 

ΥΠΟΒΟΛΗ ΥΠΟΨΗΦΙΟΤΗΤΩΝ ΚΑΙ ΑΝΑΚΗΡΥΞΗ ΥΠΟΨΗΦΙΩΝ.

 ΤΡΟΠΟΣ ΕΚΛΟΓΗΣ ΒΟΥΛΕΥΤΩΝ. 

 1. Ημερομηνία διενέργειας των εκλογών Σύμφωνα με τις διατάξεις του π.δ. 71/29.05.2023 (Α΄ 122), οι εκλογές στην 3 Ελληνική Επικράτεια θα διεξαχθούν την Κυριακή 25 Ιουνίου 2023. Η ψηφοφορία θα διαρκέσει από ώρα 07.00 έως ώρα 19.00, όπως ειδικότερα προβλέπεται στο άρθρο 50 του π.δ. 26/2012. 2. Αριθμός βουλευτών που εκλέγονται σε κάθε εκλογική περιφέρεια Ο αριθμός των βουλευτών που εκλέγεται σε κάθε εκλογική περιφέρεια ορίστηκε με το άρθρο 1 του π.δ. 8/2023 (Α΄ 16). Πρόκειται για την κατανομή των 285 εδρών μεταξύ των 59 εκλογικών περιφερειών της Χώρας, δοθέντος ότι οι υπόλοιπες 15 έδρες καταλαμβάνονται από τους βουλευτές Επικρατείας. 3. Δικαίωμα ψήφου Σύμφωνα με τις διατάξεις των άρθρων 4, 6 παρ. 1, 10 και 15 του π.δ. 26/2012, δικαίωμα ψήφου στις γενικές βουλευτικές εκλογές της 25ης Ιουνίου 2023 έχουν οι πολίτες Έλληνες και Ελληνίδες που έχουν συμπληρώσει το δέκατο έβδομο (17ο ) έτος της ηλικίας1 τους και είναι εγγεγραμμένοι στους εκλογικούς καταλόγους των δήμων (μεταβολές που συντελέστηκαν έως και την 28η Φεβρουαρίου 2023) και δεν έχουν στερηθεί το δικαίωμα του εκλέγειν. Στερούνται του δικαιώματος του εκλέγειν: α) Όσοι βρίσκονται, σύμφωνα με τις διατάξεις του Αστικού Κώδικα, σε πλήρη στερητική δικαστική συμπαράσταση. β) Όσοι στερήθηκαν το δικαίωμα αυτό, λόγω αμετάκλητης ποινικής καταδίκης, σε κάποιο από τα εγκλήματα που ορίζονται από τον ποινικό και στρατιωτικό ποινικό κώδικα, για όσο χρόνο διαρκεί αυτή η στέρηση (άρθρο 5 του π.δ. 26/2012). Η άσκηση του εκλογικού δικαιώματος είναι υποχρεωτική (άρθρο 51 παρ. 5 του Συντάγματος και άρθρο 6 παρ. 2 του π.δ. 26/2012). 4. Δικαίωμα του εκλέγεσθαι Εκλόγιμοι είναι οι πολίτες Έλληνες και Ελληνίδες, που έχουν συμπληρώσει κατά την ημέρα της εκλογής το εικοστό πέμπτο (25ο ) έτος της ηλικίας τους και έχουν τη νόμιμη ικανότητα του εκλέγειν (άρθρο 55 του Συντάγματος και άρθρο 29 του π.δ. 26/2012). 1 Σύμφωνα με την παρ. 2 του άρθρου 4 του π.δ. 26/2012, η 1η Ιανουαρίου θεωρείται ως ημερομηνία γέννησης όλων όσοι γεννήθηκαν µέσα στο χρόνο. 4 5. Έναρξη προεκλογικής περιόδου Σύμφωνα με την παρ. 4 του άρθρου 31 του π.δ. 26/2012, η προεκλογική περίοδος αρχίζει από την επόμενη της δημοσίευσης του διατάγματος διάλυσης της Βουλής (π.δ. 71/2023, Α΄ 122). Για τις εκλογές της 25 ης Ιουνίου 2023, η προεκλογική περίοδος άρχισε την 30η Μαΐου 2023. 6. Υποβολή υποψηφιοτήτων Κάθε πολιτικό κόμμα γνωστοποιεί το αργότερο τρεις (3) ημέρες μετά την κατά την παρ. 4 του άρθρου 31 έναρξη της προεκλογικής περιόδου με γραπτή δήλωσή του, η οποία επιδίδεται προς τον Εισαγγελέα του Αρείου Πάγου, το όνομα και το έμβλημα του κόμματος για όλη την Επικράτεια. Κάθε κόμμα, συνασπισμός συνεργαζόμενων κομμάτων και συνδυασμός ανεξάρτητων υποψηφίων, εντός επτά (7) ημερών από την έναρξη της προεκλογικής περιόδου, σύμφωνα με την παρ. 4 του άρθρου 31, καταρτίζει και υποβάλλει τους συνδυασμούς του στην ηλεκτρονική πύλη δήλωσης υποψηφιοτήτων της παρ. 4 του άρθρου 33 του π.δ. 26/2012. Η λειτουργία και ο χρόνος έναρξης λειτουργίας της ηλεκτρονικής πύλης δήλωσης υποψηφιοτήτων καθορίστηκε με την απόφαση του Υπουργού Εσωτερικών υπ. αρ. 26754/29.03.2023 (Β΄ 2191). Ο κάθε συνδυασμός μπορεί να συμπεριλάβει (άρθρο 34 παρ. 9 του π.δ. 26/2012) αριθμό υποψηφίων έως τον αριθμό των βουλευτικών εδρών της εκλογικής περιφέρειας, προσαυξημένο: α) κατά δύο (2) στις εκλογικές περιφέρειες, όπου εκλέγονται ένας (1) έως και επτά (7) βουλευτές, β) κατά τρεις (3), στις εκλογικές περιφέρειες, όπου εκλέγονται από οκτώ (8) έως και δώδεκα (12) βουλευτές και γ) κατά τέσσερις (4), στις εκλογικές περιφέρειες, όπου εκλέγονται περισσότεροι από δεκατρείς (13) βουλευτές. Η πρόταση υποψηφίων βουλευτών Επικρατείας υποβάλλεται από κόμμα ή συνασπισμό κομμάτων που καταρτίζει δικούς του συνδυασμούς, στα τρία τέταρτα του συνόλου των εκλογικών περιφερειών της Χώρας, παραλειπομένου του κλάσματος και υποβάλλεται εντός επτά (7) ημερών από την έναρξη της προεκλογικής περιόδου, δηλαδή έως τα μεσάνυχτα της 5ης Ιουνίου 2023 στην Ηλεκτρονική Πύλη δήλωσης υποψηφιοτήτων της παρ. 4 του άρθρου 33 του π.δ. 26/2012. Η πρόταση κάθε 5 κόμματος ή συνασπισμού κομμάτων περιλαμβάνει αριθμό ίσο με τον αριθμό των εδρών Επικρατείας. Τουλάχιστον το ένα πέμπτο (1/5) των υποψηφίων προέρχεται από εγγεγραμμένους των ειδικών εκλογικών καταλόγων εξωτερικού, εφόσον υπάρχουν, εκ των οποίων τουλάχιστον ένας (1) τοποθετείται υποχρεωτικά στις τρεις (3) πρώτες θέσεις (άρθρο 34Α του π.δ. 26/2012). Ποσόστωση υποψηφίων κατά φύλο. Σύμφωνα με την παρ. 10 του άρθρου 34 του π.δ. 26/2012, για την ανακήρυξη των εκλογικών συνδυασμών αυτοτελών κοµµάτων, συνασπισμού συνεργαζόμενων κοµµάτων και ανεξαρτήτων, ο αριθµός των υποψηφίων Βουλευτών, από κάθε φύλο, πρέπει να ανέρχεται σε ποσοστό τουλάχιστον ίσο µε το σαράντα τοις εκατό (40%) του συνολικού αριθµού των υποψηφίων τους, αντιστοίχως, ανά εκλογική περιφέρεια. Τυχόν δεκαδικός αριθµός στρογγυλοποιείται στην επόμενη ακέραιη μονάδα, εφόσον το κλάσµα είναι ίσο µε μισό της μονάδας και άνω. Ο ανωτέρω περιορισμός δεν ισχύει για το ψηφοδέλτιο Επικρατείας. Σε κάθε περίπτωση, ο συνολικός αριθμός των υποψηφίων των εκλογικών συνδυασμών αυτοτελών κομμάτων, συνασπισμού συνεργαζόμενων κομμάτων και ανεξαρτήτων από κάθε φύλο στο σύνολο της Επικράτειας, εξαιρουμένων των υποψηφίων βουλευτών Επικρατείας, πρέπει να ανέρχεται σε ποσοστό τριάντα τρία τοις εκατό (33%) του συνολικού αριθμού των υποψηφίων τους. Τυχόν δεκαδικός αριθμός στρογγυλοποιείται στην επόμενη ακέραιη μονάδα, εφόσον το κλάσμα είναι ίσο με μισό της μονάδας και άνω. 7. Ανακήρυξη συνδυασμών και υποψηφίων βουλευτών και γνωστοποίηση της ανακήρυξης Εντός τριών (3) ημερών μετά τη λήξη της προθεσμίας υποβολής πρότασης υποψηφιοτήτων, το Α1΄ Τμήμα του Αρείου Πάγου ανακηρύσσει σε δημόσια συνεδρίαση τους εκλογικούς συνδυασμούς, δηλαδή το αργότερο έως τα μεσάνυχτα της 8ης Ιουνίου 2023. Στην απόφαση ανακήρυξης των συνδυασμών και μετά τους συνδυασμούς αναφέρονται οι μεμονωμένοι υποψήφιοι της κάθε εκλογικής περιφέρειας (άρθρο 35 του π.δ. 26/2012). Η απόφαση της ανακήρυξης κοινοποιείται αμέσως στο Υπουργείο Εσωτερικών. Εν συνεχεία, το Υπουργείο Εσωτερικών γνωστοποιεί στον Αντιπεριφερειάρχη της περιφερειακής ενότητας της έδρας κάθε νομού τις αποφάσεις του Αρείου Πάγου για την ανακήρυξη των υποψηφίων. Ο Αντιπεριφερειάρχης με τη σειρά του, γνωστοποιεί με προκήρυξή του, στην περιφέρεια του οικείου νομού, τους συνδυασμούς και τους υποψηφίους που ανακηρύχθηκαν και με τα στοιχεία που περιέχει η απόφαση της ανακήρυξης. Η προκήρυξη αναρτάται σε κατάλληλους δημόσιους χώρους, σε πινακίδες 6 ανακοινώσεων των δήμων κάθε νομού, με τη φροντίδα των δημοτικών αρχών και επίσης, αναρτάται και στις ιστοσελίδες των οικείων Περιφερειών και Δήμων. Ο Αντιπεριφερειάρχης της περιφερειακής ενότητας της έδρας κάθε νομού υπέχει ευθύνη για την πιο πάνω γνωστοποίηση και ανάρτηση το αργότερο μέχρι την πέμπτη (5) ημέρα πριν από την ημέρα των εκλογών, δηλαδή μέχρι την 20η Ιουνίου 2023 (άρθρο 39 του π.δ. 26/2012). 8. Τρόπος εκλογής βουλευτών – Εκλογή με σειρά κατάταξης (λίστα) Οι βουλευτές εκλέγονται σύμφωνα με τις διατάξεις των άρθρων 2, 3, 98, 99 και 100 του π.δ. 26/2012, σε συνδυασμό με τις διατάξεις περί σειράς καταλήψεως εδρών (λίστα) του π.δ. 152/1985, καθώς οι γενικές βουλευτικές εκλογές της 25ης Ιουνίου 2023 διενεργούνται µέσα σε δεκαοκτώ (18) μήνες από τις προηγούµενες. Οι διακόσιοι ογδόντα πέντε (285) βουλευτές εκλέγονται με τη σειρά με την οποία έχουν περιληφθεί στο συνδυασμό που καταρτίζεται από το κόμμα ή το συνασπισμό συνεργαζομένων κομμάτων ή τους ανεξάρτητους υποψηφίους και ανακηρύσσεται από το Α1΄ Τμήμα του Αρείου Πάγου, στις εκλογικές περιφέρειες στις οποίες κατανέμονται οι αντίστοιχες βουλευτικές έδρες. Οι υπόλοιποι δεκαπέντε (15) βουλευτές εκλέγονται ενιαίως σε ολόκληρη την Επικράτεια. 

 ΜΕΡΟΣ ΔΕΥΤΕΡΟ 

 ΠΡΟΠΑΡΑΣΚΕΥΑΣΤΙΚΕΣ ΕΝΕΡΓΕΙΕΣ ΕΩΣ ΤΗΝ ΗΜΕΡΑ ΤΩΝ ΕΚΛΟΓΩΝ 

 Στο μέρος αυτό περιγράφονται οι ενέργειες των κρατικών υπηρεσιών και των οργανισμών τοπικής αυτοδιοίκησης, αμέσως μετά την προκήρυξη των εκλογών έως και την προηγούμενη ημέρα της ψηφοφορίας. Στο στάδιο προπαρασκευής των εκλογών περιλαμβάνονται: 

 ο διορισμός των εφορευτικών επιτροπών, 

  ο διορισμός των δικαστικών αντιπροσώπων και των εφόρων, 

  ο καθορισμός των εκλογικών τμημάτων και καταστημάτων ψηφοφορίας και ο εφοδιασμός τους με ψηφοδέλτια, εκλογικούς φακέλους, σάκους, κάλπες και ειδικά διαχωρίσματα ψηφοφορίας (παραβάν), καθώς και η προετοιμασία των 7 καταστημάτων ψηφοφορίας, 

  η εκτύπωση των εκλογικών καταλόγων, βιβλίων και εντύπων που θα χρησιμοποιήσουν οι εφορευτικές επιτροπές και άλλα όργανα και η προώθησή τους στα εκλογικά τμήματα και τα καταστήματα,  η έκδοση του προγράμματος ψηφοφορίας και 

  η παραλαβή του εκλογικού υλικού από τους αντιπροσώπους της δικαστικής αρχής. 

 1. Συγκρότηση εφορευτικών επιτροπών Η ψηφοφορία διεξάγεται σε κάθε εκλογικό τμήμα ενώπιον πενταμελούς εφορευτικής επιτροπής, που αποτελείται από τον αντιπρόσωπο της δικαστικής αρχής, ως πρόεδρο, και τέσσερα (4) μέλη (άρθρο 58 του π.δ. 26/2012). 

Τα μέλη των εφορευτικών επιτροπών, με ισάριθμα αναπληρωματικά, κληρώνονται από το οικείο Πρωτοδικείο, μεταξύ των εγγεγραμμένων στους εκλογικούς καταλόγους εκλογέων του δήμου στον οποίο ανήκει το εκλογικό τμήμα. Σε όποιους δήμους οι κατάλογοι είναι καταρτισμένοι κατά εκλογικά διαμερίσματα, τα μέλη των εφορευτικών επιτροπών κληρώνονται ή διορίζονται από αυτούς που είναι εγγεγραμμένοι στους εκλογικούς καταλόγους του οικείου εκλογικού διαμερίσματος. 

 Σε όλες τις περιπτώσεις, τα μέλη πρέπει να κατοικούν στο δήμο ή το εκλογικό διαμέρισμα που ανήκει το εκλογικό τμήμα, για το οποίο κληρώθηκαν. Τα μέλη των εφορευτικών επιτροπών πρέπει να έχουν τουλάχιστον απολυτήριο δημοτικού σχολείου και να μην έχουν υπερβεί το εξηκοστό έβδομο (67ο ) έτος της ηλικίας τους. 

Η κλήρωση ή ο διορισμός των μελών γίνεται εντός δεκαπέντε (15) ημερών από την κατά την παρ. 4 του άρθρου 31 του π.δ. 26/2012 έναρξη της προεκλογικής περιόδου, δηλαδή έως την 13η Ιουνίου 2023 (άρθρο 58 παρ. 3 του π.δ. 26/2012). 

Τα μέλη των εφορευτικών επιτροπών ειδοποιούνται για το διορισμό τους με φροντίδα των οικείων Εισαγγελέων Πρωτοδικών και με απόδειξη, τουλάχιστον πέντε (5) ημέρες πριν από την ημέρα της ψηφοφορίας, δηλαδή το αργότερο έως την 19η Ιουνίου 2023 (άρθρο 58 παρ. 6 του π.δ. 26/2012) και οφείλουν να ασκήσουν τα καθήκοντά τους, ανεξαρτήτως αν ειδοποιήθηκαν εγκαίρως (άρθρο 58 παρ. 7 του π.δ. 26/2012). 

 Επισημαίνεται ότι πρέπει να καταβληθεί κάθε δυνατή προσπάθεια, ώστε να αποφευχθεί η κλήρωση ή ο διορισμός ως μελών, προσώπων που κωλύονται να 8 ασκήσουν τα καθήκοντά τους, διότι: 

α) έχουν υπερβεί το 67ο έτος της ηλικίας τους, 

β) δεν έχουν απολυτήριο δημοτικού, 

γ) δεν κατοικούν στον οικείο δήμο, 

δ) είναι δημόσιοι και δημοτικοί υπάλληλοι ή έμμισθοι υπάλληλοι δημοτικών νομικών προσώπων και ιδρυμάτων και όσοι με αυτές τις ιδιότητες υπηρέτησαν την τελευταία τριετία προ της εκλογής, 

ε) είναι αποστρατευθέντες αξιωματικοί, όργανα των σωμάτων ασφαλείας, στ) έχουν διατελέσει δήμαρχοι, βουλευτές, μέλη της κυβέρνησης και υφυπουργοί, 

ζ) έχουν ανακηρυχθεί υποψήφιοι βουλευτές από τον Άρειο Πάγο, 

η) είναι ιερείς ή λοιποί θρησκευτικοί λειτουργοί (άρθρα 58 παρ. 4 και 59 παρ. 1 του π.δ. 26/2012). 

 Η δεκαπενθήμερη προθεσμία που ορίζεται από την παρ. 3 του άρθρου 58 του π.δ. 26/2012, για την κλήρωση ή το διορισμό των μελών των εφορευτικών επιτροπών, δεν πρέπει να εξαντληθεί. 2. Διορισμός εφόρων και αντιπροσώπων της δικαστικής αρχής 

 Οι έφοροι και οι αντιπρόσωποι της δικαστικής αρχής διορίζονται με κλήρωση, σε δημόσια συνεδρίαση, από το Α1΄ Τμήμα του Αρείου Πάγου. 

Οι δικαστικοί αντιπρόσωποι διορίζονται μεταξύ όσων αναφέρονται στην παρ. 3 του άρθρου 68 του π.δ. 26/2012. Σημειώνεται ότι οι συμβολαιογράφοι, οι δικηγόροι και οι ασκούμενοι δικηγόροι μπορούν να διοριστούν ως δικαστικοί αντιπρόσωποι τόσο στην εκλογική περιφέρεια καταγωγής τους όσο και στην εκλογική περιφέρεια του Πρωτοδικείου στο οποίο είναι διορισμένοι και ασκούν τα καθήκοντά τους (άρθρο 68 παρ. 12 του π.δ.26/2012). 

 Σε περίπτωση που εξαντληθεί ο αριθμός των αναπληρωτών αντιπροσώπων της δικαστικής αρχής σε κάποια εκλογική περιφέρεια και παραμείνουν εκλογικά τμήματα χωρίς αντιπροσώπους της δικαστικής αρχής, ο οικείος έφορος μπορεί να διορίσει στα τμήματα αυτά αντιπροσώπους της δικαστικής αρχής από τα πρόσωπα που αναφέρονται στις παρ. 3 και 4 άρθρου 68 του π.δ. 26/2012 και υπηρετούν ή βρίσκονται στην ίδια εκλογική περιφέρεια. 

 Η πράξη του εφόρου για το διορισμό ανακοινώνεται αμέσως στον Εισαγγελέα του Αρείου Πάγου και στον Εισαγγελέα Πρωτοδικών της εκλογικής περιφέρειας. 

Στην ίδια αυτή περίπτωση, είναι δυνατή και η χρησιμοποίηση αντιπροσώπων ή αναπληρωτών από άλλες εκλογικές περιφέρειες, τους οποίους διαθέτει με εντολή του ο έφορος της εκλογικής περιφέρειας, όπου διορίστηκαν, ύστερα από αίτηση του εφόρου της περιφέρειας στην οποία πρόκειται να χρησιμοποιηθούν. 

Οι μεταβολές αυτές ανακοινώνονται αμέσως στον Εισαγγελέα του Αρείου Πάγου και στους οικείους 9 Εισαγγελείς Πρωτοδικών. Τ

α πρόσωπα που διορίζονται ως έφοροι και τακτικοί ή αναπληρωτές αντιπρόσωποι της δικαστικής αρχής ειδοποιούνται από τον Εισαγγελέα του Αρείου Πάγου πέντε (5) ημέρες πριν από την ψηφοφορία, δηλαδή μέχρι την 19η Ιουνίου 2023 και οφείλουν να βρίσκονται στον τόπο του διορισμού τους δύο (2) ημέρες πριν από την ψηφοφορία, δηλαδή την 22α Ιουνίου 2023 (άρθρο 68 παρ. 13 του π.δ. 26/2012). Με την άφιξή τους, ειδοποιούν αμέσως τον Εισαγγελέα της περιφέρειάς τους και τον οικείο Περιφερειάρχη (άρθρο 68 παρ. 13 του π.δ. 26/2012). Ταυτόχρονα, υποχρεούνται να ενημερώσουν με τον προσφορότερο τρόπο τον οικείο έφορο (χωρίς αυτοπρόσωπη παρουσία), για την άφιξη και την ανάληψη των καθηκόντων τους (άρθρο 66 παρ. 3 του π.δ. 26/2012). 

 Η ανάληψη των καθηκόντων των δικαστικών αντιπροσώπων μπορεί να επιβεβαιώνεται μέσω της συσκευής ασφαλούς μετάδοσης αποτελεσμάτων (SRT) κατά την ενεργοποίηση της, μετά την παραλαβή του εκλογικού τμήματος από το δήμο. Ειδικότερα, προκειμένου να διευκολυνθεί το έργο των εφόρων αλλά και των δικαστικών αντιπροσώπων κατά τη διαδικασία ανάληψης των καθηκόντων τους, είναι διαθέσιμη, διαδικτυακή εφαρμογή με την οποία o ο έφορος: 

 • Μπορεί να διαχειρίζεται πλήρως τους δικαστικούς αντιπροσώπους της εκλογικής περιφέρειας που εποπτεύει, τακτικούς και αναπληρωματικούς. 

 • Να έχει πλήρη εικόνα για την κατάσταση των δικαστικών αντιπροσώπων και των εκλογικών τμημάτων. Επιπλέον 

 • Οι δικαστικοί αντιπρόσωποι, εισάγονται κεντρικά στην εφαρμογή μετά από κάθε κλήρωση του Αρείου Πάγου. 

 • Η εφαρμογή ενημερώνεται αυτόματα, από τις λειτουργίες της φορητής συσκευής (ασφαλούς μετάδοσης αποτελέσματος, SRT) που χρησιμοποιεί ο δικαστικός αντιπρόσωπος για τη μετάδοση των αποτελεσμάτων. 

Ενημερώνεται δηλαδή άμεσα για την ανάληψη καθηκόντων του δικαστικού αντιπροσώπου με την ενεργοποίηση της συσκευής SRT κατά την παραλαβή του εκλογικού εξοπλισμού από το δήμο στον οποίο βρίσκεται το εκλογικό τμήμα ευθύνης του. Επίσης ενημερώνεται άμεσα για το άνοιγμα του Εκλογικού Τμήματος την ημέρα των εκλογών με την σχετική χρήση του SRT. Η εφαρμογή αυτή είναι μέρος του πληροφοριακού συστήματος που 10 χρησιμοποιούν τα Πρωτοδικεία, την περίοδο των εκλογών. 

Ο έφορος σε συνεννόηση με το Πρωτοδικείο μπορεί να αποκτήσει πρόσβαση στην εφαρμογή (αυτός και η γραμματειακή ομάδα υποστήριξής του). Αντίστοιχα, με τον ίδιο τρόπο μπορεί να αποκτήσει πρόσβαση και Εισαγγελέας του Πρωτοδικείου για να ενημερώνεται σχετικά με την ανάληψη καθηκόντων και ετοιμότητα των δικαστικών αντιπροσώπων. Το Υπουργείο Εσωτερικών και η ανάδοχος εταιρία θα διαθέσουν ενημερωτικό – εκπαιδευτικό υλικό για όλη την διαδικασία μέσω της τηλεφωνικής υπηρεσίας υποστήριξης (Help Desk τηλ. 210 6266111) που λειτουργεί παρέχοντας οδηγίες σε όσους τη χρειαστούν. 

 3. Γραμματέας εφορευτικής επιτροπής 

 Η εφορευτική επιτροπή, σύμφωνα με το άρθρο 63 του π.δ. 26/2012, αναθέτει καθήκοντα γραμματέα, για τη σύνταξη των πρακτικών της, σε υπάλληλο δημόσιο ή δημοτικό ή υπάλληλο νομικού προσώπου δημοσίου δικαίου, που είναι υποχρεωμένος να τα εκτελέσει. Αν τούτο δεν είναι εφικτό, σύμφωνα με το προηγούμενο εδάφιο, η εφορευτική επιτροπή αναθέτει καθήκοντα γραμματέα σε έναν εκλογέα ή σε ένα από τα τακτικά ή αναπληρωματικά μέλη της ή και εν ανάγκη σε δημοτικό υπάλληλο. Στην περίπτωση που, για οποιοδήποτε λόγο, δεν υπάρχει γραμματέας της εφορευτικής επιτροπής, δεν παρακωλύεται καθόλου το έργο της, διότι ο ίδιος ο αντιπρόσωπος της δικαστικής αρχής ή ο προεδρεύων της επιτροπής μπορεί να εκτελέσει καθήκοντα γραμματέα. 

 4. Εκλογικά τμήματα και καταστήματα ψηφοφορίας (άρθρα 51, 52 και 55 του π.δ. 26/2012) Οι αποφάσεις των Αντιπεριφερειαρχών της περιφερειακής ενότητας της έδρας κάθε νομού, για τον καθορισμό των εκλογικών τμημάτων και καταστημάτων ψηφοφορίας, εκδίδονται το αργότερο δέκα (10) ημέρες μετά την κατά την παρ. 4 του άρθρου 31 έναρξη της προεκλογικής περιόδου, δηλαδή έως και την 9η Ιουνίου 2023 και κοινοποιούνται αμέσως στον Πρόεδρο του αρμόδιου Πρωτοδικείου και δια του Υπουργείου Εσωτερικών στον Άρειο Πάγο. Μετά την οριστικοποίησή τους, οι ανωτέρω αποφάσεις, γνωστοποιούνται με προκήρυξη του Αντιπεριφερειάρχη στους δήμους του νομού, τουλάχιστον πέντε (5) ημέρες πριν από την ημέρα της ψηφοφορίας, δηλαδή το αργότερο έως την 19η Ιουνίου 2023. 11 

 5. Ψηφοδέλτια Τα ψηφοδέλτια είναι μόνον έντυπα, κατασκευάζονται από χαρτί χρώματος λευκού σε σχήμα ορθογώνιο, εκτυπώνονται με φροντίδα και ευθύνη των κομμάτων, των συνασπισμών κομμάτων και των μεμονωμένων υποψηφίων και πρέπει να είναι τα ίδια σε κάθε εκλογική περιφέρεια. Τα τυπογραφικά στοιχεία των ψηφοδελτίων πρέπει να είναι μελανής απόχρωσης. Στα κόμματα και τους συνασπισμούς κομμάτων, των οποίων συνδυασμοί υποψηφίων ανακηρύχθηκαν στο ένα τρίτο (1/3) τουλάχιστον των εκλογικών περιφερειών της Χώρας, χορηγείται το χαρτί εκτύπωσης των ψηφοδελτίων από το Υπουργείο Εσωτερικών (άρθρο 70 του π.δ. 26/2012). Αναφορικά με τις περαιτέρω λεπτομέρειες και το περιεχόμενο των ψηφοδελτίων, ισχύουν τα οριζόμενα στο άρθρο 72 του π.δ. 26/2012. Οι λεπτομέρειες σχετικά με τις διαστάσεις τους, καθορίζονται με την απόφαση του Υπουργού Εσωτερικών υπ’ αρ. 47837/31.05.2023 (Β΄ 3616). Τα λευκά ψηφοδέλτια, ίδιου σχήματος και διαστάσεων, αποστέλλονται από το Υπουργείο Εσωτερικών στους οικείους αντιπεριφερειάρχες, οι οποίοι φροντίζουν για την παράδοσή τους στις εφορευτικές επιτροπές. Σε περίπτωση έλλειψης έντυπων ψηφοδελτίων, επιτρέπεται να χρησιμοποιηθούν λευκά ψηφοδέλτια της ίδιας απόχρωσης με τα έντυπα ψηφοδέλτια, με τις προϋποθέσεις που ορίζονται στο άρθρο 74 του π.δ. 26/2012. Διευκρινίζεται ότι τα λευκά ψηφοδέλτια χρησιμοποιούνται από την εφορευτική επιτροπή, μόνον όταν κατά τη διάρκεια της ψηφοφορίας διαπιστωθεί έλλειψη εντύπων ψηφοδελτίων καθώς και όταν καθυστερήσει ο ανεφοδιασμός με έντυπα, και όχι κατά την περίπτωση που ένα ή περισσότερα πολιτικά κόμματα δεν αποστείλουν καθόλου τον αναγκαίο αριθμό εντύπων ψηφοδελτίων στον οικείο αντιπεριφερειάρχη, παρά το γεγονός ότι παρέλαβαν την ποσότητα χαρτιού που χορηγεί το Υπουργείο. Εφόσον χρησιμοποιηθεί λευκό ψηφοδέλτιο, αυτό συμπληρώνεται από τον ίδιο τον εκλογέα ως προς την αναγραφή του ονόματος του συνδυασμού της επιλογής του. Τυχόν συμπλήρωση αυτού (ως προς τον συνδυασμό) από την εφορευτική επιτροπή, συνιστά παραβίαση των οικείων διατάξεων της εκλογικής νομοθεσίας. Τα κόμματα, οι συνασπισμοί κομμάτων, οι συνδυασμοί ανεξαρτήτων και οι μεμονωμένοι υποψήφιοι για τις βουλευτικές εκλογές, παραδίδουν στους αντιπεριφερειάρχες της περιφερειακής ενότητας της έδρας κάθε νομού, επαρκή αριθμό ψηφοδελτίων τουλάχιστον οκτώ (8) ημέρες πριν από την ημέρα της ψηφοφορίας, 12 δηλαδή το αργότερο έως τις 16 Ιουνίου 2023. 

Στη συνέχεια, οι οικείοι αντιπεριφερειάρχες οφείλουν να εφοδιάσουν τις εφορευτικές επιτροπές, με αριθμό ψηφοδελτίων που να υπερβαίνει κατά 10% τουλάχιστον τον αριθμό των εγγεγραμμένων, σε κάθε εκλογικό τμήμα, εκλογέων (άρθρο 71 παρ. 2 του π.δ. 26/2012). Ο εφοδιασµός των εκλογικών τµηµάτων ετεροδημοτών (αμιγή και μεικτά), µέσω των οικείων Αντιπεριφερειαρχών, µε τον επαρκή αριθµό ψηφοδελτίων γίνεται, µε φροντίδα των κοµµάτων ή των μεµονωµένων υποψηφίων, τουλάχιστον έξι (6) ηµέρες πριν από την ψηφοφορία, δηλαδή το αργότερο έως τις 18 Ιουνίου 2023. Τονίζεται ιδιαίτερα η ανάγκη πιστής τήρησης των διατάξεων της εκλογικής νομοθεσίας, προκειμένου να αποφευχθεί τυχόν έλλειψη ψηφοδελτίων στα εκλογικά τμήματα κατά την ημέρα της ψηφοφορίας. Επειδή, όμως, το χρονικό διάστημα της προεκλογικής περιόδου είναι περιορισμένο και οι προθεσμίες ιδιαίτερα πιεστικές, οι αντιπεριφερειάρχες της περιφερειακής ενότητας της έδρας κάθε νομού, είναι σκόπιμο να επιδεικνύουν ανοχή και να παραλαμβάνουν ακόμη και μέσα σε ένα εύλογο, από τη λήξη των ανωτέρω προθεσμιών, χρονικό διάστημα, τα αποστελλόμενα έντυπα ψηφοδέλτια, αρκεί να μην επηρεάζεται ουσιωδώς η προετοιμασία της σχετικής εκλογικής διαδικασίας. 

 6. Εκλογικοί φάκελοι Οι φάκελοι στους οποίους εσωκλείονται τα ψηφοδέλτια κατασκευάζονται ομοιόμορφα από αδιαφανές χαρτί λευκής απόχρωσης, με φροντίδα του Υπουργείου Εσωτερικών και διατίθενται σε ολόκληρη την Επικράτεια. Οι λεπτομέρειες σχετικά με τις διαστάσεις και τα άλλα γνωρίσματά τους, καθορίζονται με την ως άνω απόφαση του Υπουργού Εσωτερικών υπ’ αρ. 47837/31.05.2023 (Β΄ 3616). Το Υπουργείο Εσωτερικών φροντίζει για την αποστολή των εκλογικών φακέλων στους οικείους αντιπεριφερειάρχες, οι οποίοι οφείλουν να παραδώσουν τους φακέλους στις δημοτικές αρχές και οι οποίες με τη σειρά τους εφοδιάζουν τις εφορευτικές επιτροπές όλων των εκλογικών τμημάτων (άρθρο 75 του π.δ. 26/2012). 

 7. Εκλογικοί σάκοι Οι εκλογικοί σάκοι μέσα στους οποίους τοποθετείται όλο το εκλογικό υλικό, μετά το τέλος της ψηφοφορίας, παρέχονται από το Υπουργείο Εσωτερικών. Οι σάκοι που θα χρησιμοποιηθούν στις γενικές βουλευτικές εκλογές της 25ης 13 Ιουνίου 2023 φέρουν τυπωμένη στη μία εξωτερική πλευρά τους, με κεφαλαία γράμματα μαύρης απόχρωσης και σε παράλληλες σειρές, την ακόλουθη ένδειξη: 

 ΒΟΥΛΕΥΤΙΚΕΣ ΕΚΛΟΓΕΣ 2023 …………………………………………………………………………… (Ημερομηνία) ΕΚΛΟΓΙΚΗ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑ ………………….……………………….. ΕΚΛΟΓΙΚΟ ΤΜΗΜΑ …………………. (Αριθµός) (Ονομασία) 

 8. Κάλπες Οι κάλπες κατασκευάζονται, σύμφωνα με την παρ. 3 του άρθρου 57 του π.δ. 26/2012, με μέριμνα του Υπουργείου Εσωτερικών, το οποίο φροντίζει για τον εφοδιασμό όλων των εκλογικών τμημάτων της Χώρας με αυτές. 

 9. Ειδικά διαχωρίσματα ψηφοφορίας (παραβάν) Για τη διασφάλιση της μυστικότητας της ψηφοφορίας, το Υπουργείο Εσωτερικών έχει εφοδιάσει όλα τα καταστήματα ψηφοφορίας της Χώρας με ομοιόμορφα ειδικά διαχωρίσματα (παραβάν), που κατασκευάζονται από μεταλλικό λυόμενο σκελετό και καλύπτονται με ύφασμα μπλε χρώματος. Τα παραβάν τοποθετούνται στην αίθουσα ψηφοφορίας, όπου οι εκλογείς αποσύρονται, προκειμένου να συμπληρώσουν και να τοποθετήσουν στον εκλογικό φάκελο το ψηφοδέλτιο της προτίμησής τους. Επισημαίνεται ότι σε όσα εκλογικά τμήματα (κυρίως σε αστικά κέντρα) κριθεί αναγκαίο, μπορεί να χρησιμοποιηθεί και δεύτερο παραβάν, προκειμένου να διευκολυνθεί και να επισπευστεί η ψηφοφορία. 

 10. Εκλογικοί κατάλογοι Οι γενικές βουλευτικές εκλογές της 25ης Ιουνίου 2023 θα διεξαχθούν με βάση τους εκλογικούς καταλόγους, όπως αυτοί οριστικοποιήθηκαν μετά την Α΄ αναθεώρηση του 2023 και περιλαμβάνουν όλες τις μεταβολές που συντελέστηκαν έως και την 28η Φεβρουαρίου 2023 (άρθρο 15 του π.δ. 26/2012). 14 

 Επίσης, θα χρησιμοποιηθούν και οι ειδικοί εκλογικοί κατάλογοι και καταστάσεις για ορισμένες κατηγορίες εκλογέων (στρατιωτικών, ναυτικών που υπηρετούν σε πλοίο με ελληνική σημαία και ανδρών φρουράς εκλογικών τμημάτων καθώς και κρατουμένων στα καταστήματα κράτησης), που προβλέπονται στα άρθρα 27, 82 παρ. 5, 7 και 8 και 69 παρ. 2 του π.δ. 26/2012). Λεπτομέρειες που αφορούν στους ειδικούς εκλογικούς καταλόγους, περιέχονται στην εγκύκλιο του Υπουργείου Εσωτερικών υπ’ αριθ. 679/47704/31.05.2023 (Α.Δ.Α.: 6Ψ2Γ46ΜΤΛ6-ΘΨΟ), η οποία έχει αποσταλεί σε όλα τα Υπουργεία, στα Γενικά Επιτελεία Ενόπλων Δυνάμεων, στα Αρχηγεία της Ελληνικής Αστυνομίας, του Πυροσβεστικού και του Λιμενικού Σώματος - Ελληνικής Ακτοφυλακής, καθώς και στους οικείους Αντιπεριφερειάρχες. Για την άσκηση του εκλογικού δικαιώματος των Ελλήνων ναυτικών και των κρατουμένων, εκδόθηκαν οι κοινές υπουργικές αποφάσεις υπ’ αρ. 47699/31.05.2023 (Β΄ 3613) και 48020/31.05.2023 (Β΄ 3621), αντιστοίχως. 

 11. Βιβλία και έντυπα (άρθρο 61 του π.δ. 26/2012) Τα απαραίτητα για τις εκλογές βιβλία και έντυπα που θα χρησιμοποιήσουν κυρίως οι εφορευτικές επιτροπές αλλά και άλλες αρμόδιες υπηρεσίες και όργανα διαμορφώθηκαν από το Υπουργείο Εσωτερικών και εκτυπώθηκαν από το Εθνικό Τυπογραφείο. 

 12. Έκδοση προγράμματος ψηφοφορίας Τουλάχιστον τρεις (3) ημέρες πριν από την ημέρα της ψηφοφορίας, δηλαδή το αργότερο την 21η Ιουνίου 2023, οι δημοτικές αρχές εκδίδουν και δημοσιεύουν σε όλη την περιφέρειά τους πρόγραμμα ψηφοφορίας, το οποίο περιλαμβάνει τα στοιχεία που καθορίζονται στο άρθρο 56 του π.δ. 26/2012. 

 13. Παραλαβή του εκλογικού υλικού στο κατάστημα ψηφοφορίας από τους αντιπροσώπους της δικαστικής αρχής Ο αντιπρόσωπος της δικαστικής αρχής οφείλει να βρίσκεται στον τόπο ψηφοφορίας, το αργότερο την προηγούμενη ημέρα της ψηφοφορίας, δηλαδή την 24η Ιουνίου 2023, προκειμένου να παραλάβει (στο κατάστημα ψηφοφορίας) από αρμόδιο υπάλληλο του οικείου δήμου το εκλογικό υλικό και να ελέγξει την πληρότητά του (άρθρο 78 παρ. 1 του π.δ. 26/2012). 

 Το εκλογικό υλικό περιλαμβάνει: 

 15 α) Τον εκλογικό σάκο με τα βιβλία (πρακτικά) της ψηφοφορίας, τα ψηφοδέλτια των υποψηφίων συνδυασμών και μεμονωμένων υποψηφίων, λευκά ψηφοδέλτια, τον εκλογικό κατάλογο, έντυπα βεβαιώσεων ψηφισάντων και παραλειφθέντων εκλογέων, έντυπα υπευθύνων δηλώσεων διπλοεγγεγραμμένων εκλογέων, σφραγίδα εφορευτικής επιτροπής, γραφική ύλη κ.λπ., 

 β) έντυπα καταχώρισης αποτελεσμάτων (τηλεγραφήματα), γ) συσκευή ασφαλούς μετάδοσης αποτελεσμάτων (SRT), δ) έντυπο (2σέλιδο) οδηγιών χρήσης της συσκευής (SRT) για τη μετάδοση των αποτελεσμάτων και τη συμπλήρωση των εντύπων καταχώρισης αποτελεσμάτων. Εφεξής, ευθύνεται ο αντιπρόσωπος της δικαστικής αρχής για την ασφαλή διαφύλαξη του υλικού. Επισημαίνεται ότι, με την παραλαβή του εκλογικού υλικού, ο δικαστικός αντιπρόσωπος πρέπει αμέσως (επί τόπου) να ενεργοποιήσει τη συσκευή ασφαλούς μετάδοσης αποτελεσμάτων (SRT), ακολουθώντας τις οδηγίες του ως άνω εντύπου (δ) και να καταχωρίσει τον αριθμό του εκλογικού τμήματος, χρησιμοποιώντας τον κωδικό εγγραφής από το έντυπο κωδικών ηλεκτρονικής μετάδοσης που θα βρει στο κουτί της συσκευής SRT. Στην συνέχεια, πρέπει να ακολουθήσει η επιβεβαίωση των στοιχείων του δικαστικού αντιπροσώπου. Μετά την ολοκλήρωση της ως άνω διαδικασίας κρίνεται σκόπιμη η απενεργοποίηση της συσκευής SRT και η επανενεργοποίησή της πριν την έναρξη της ψηφοφορίας την ημέρα διενέργειας αυτής. 

 ΜΕΡΟΣ ΤΡΙΤΟ ΔΙΕΞΑΓΩΓΗ ΤΗΣ ΨΗΦΟΦΟΡΙΑΣ 

 1. Παραλαβή καταστήματος ψηφοφορίας και εκλογικών ειδών και διευθέτηση αίθουσας ψηφοφορίας (άρθρα 78, 79, 80 και 81 του π.δ. 26/2012) Την ημέρα της ψηφοφορίας και μία ώρα πριν από την έναρξή της, τα μέλη της εφορευτικής επιτροπής οφείλουν να βρίσκονται στον τόπο της ψηφοφορίας, για να παραλάβουν από τον δήμαρχο ή το ορισθέν από αυτόν μέλος του δημοτικού

συμβουλίου ή δημοτικό υπάλληλο, το κατάστημα ψηφοφορίας, τις κάλπες, τα έπιπλα και σκεύη και τα υπόλοιπα εκλογικά είδη. Μετά την παραλαβή των ανωτέρω εκλογικών ειδών και σύμφωνα με το άρθρο 78 του π.δ. 26/2012, η εφορευτική επιτροπή: 

 ορίζει γραμματέα για τη σύνταξη των πρακτικών, 

  προβαίνει, παρουσία των υποψηφίων ή των αντιπροσώπων των συνδυασμών, στην προετοιμασία της αίθουσας για τη διεξαγωγή της ψηφοφορίας, 

  μεριμνά για την τακτοποίηση των θέσεων των μελών της και των αντιπροσώπων των συνδυασμών,  τοποθετεί την κάλπη μπροστά στο τραπέζι της και σε ύψος τέτοιο, ώστε η άνω πλευρά της κάλπης, που φέρει τη σχισμή, να είναι υπερυψωμένη από το επίπεδο του τραπεζιού, 

  φροντίζει για τη διάταξη των ψηφοδελτίων των συνδυασμών και μεμονωμένων υποψηφίων στο τραπέζι, και 

  εγκαθιστά τα ειδικά διαχωρίσματα ψηφοφορίας (παραβάν), εντός των οποίων πρέπει να βρίσκονται μολύβια μαύρης ή γαλάζιας απόχρωσης ή στυλό διαρκείας μαύρης ή κυανής απόχρωσης, προς χρήση των εκλογέων. 

 Ακολούθως, η εφορευτική επιτροπή και οι υποψήφιοι ή οι αντιπρόσωποι των συνδυασμών, ανοίγουν και ελέγχουν την κάλπη, προκειμένου να διαπιστωθεί αν είναι άδεια. Στη συνέχεια, η κάλπη κλείνεται και σφραγίζεται από την επιτροπή (άρθρο 79 του π.δ. 26/2012). Ο δικαστικός αντιπρόσωπος ενεργοποιεί τη συσκευή ασφαλούς μετάδοσης αποτελεσμάτων (SRT) (εφόσον την είχε απενεργοποιήσει μετά την αρχική εγγραφή) και εκτελεί την επιλογή «άνοιγμα εκλογικού τμήματος» και στη συνέχεια ενημερώνεται για τα μέλη της εφορευτικής επιτροπής από την αντίστοιχη επιλογή (άρθρο 80 του π.δ. 26/2012). Για το σύνολο των ενεργειών συντάσσεται πρακτικό (πρακτικό Νο 1) που υπογράφεται από τον πρόεδρο και τα μέλη της εφορευτικής επιτροπής και τους υποψήφιους ή τους αντιπροσώπους των συνδυασμών. Μετά την ολοκλήρωση της ανωτέρω διαδικασίας, ο πρόεδρος της εφορευτικής 17 επιτροπής κηρύσσει την έναρξη της ψηφοφορίας και αρχίζει η προσέλευση των ψηφοφόρων (άρθρο 81 του π.δ. 26/2012). 2. Παρουσία υποψηφίων και αντιπροσώπων τους 

 Κάθε συνδυασμός κόμματος ή συνασπισμός κομμάτων ή ανεξαρτήτων, καθώς και κάθε μεμονωμένος υποψήφιος έχουν το δικαίωμα να διορίσουν σε κάθε εκλογικό τμήμα από έναν αντιπρόσωπό τους και έναν αναπληρωτή του (άρθρο 40 παρ. 1 του π.δ. 26/2012). Οι αντιπρόσωποι και οι αναπληρωτές τους διορίζονται με γραπτή δήλωση είτε του αρχηγού του κόμματος ή της διευθύνουσας επιτροπής, είτε του εξουσιοδοτημένου από αυτούς (δηλαδή από τον αρχηγό ή τη διευθύνουσα επιτροπή) υποψηφίου του οικείου συνδυασμού, είτε του μεμονωμένου υποψηφίου. 

Η σχετική δήλωση κατατίθεται είτε απευθείας στον Πρόεδρο του αρμοδίου Πρωτοδικείου είτε στον Εισαγγελέα του Αρείου Πάγου, ο οποίος έχει υποχρέωση να κοινοποιήσει το διορισμό στους Προέδρους των Πρωτοδικών (άρθρο 40 παρ. 3 και 4 του π.δ. 26/2012). Οι αντιπρόσωποι, οφείλουν κατά την έναρξη της ψηφοφορίας να επιδείξουν την ανωτέρω δήλωση στον πρόεδρο της εφορευτικής επιτροπής ή τον διευθύνοντα τις εργασίες της. 

Σε περίπτωση που οι προτεινόμενοι αντιπρόσωποι των μεμονωμένων υποψηφίων είναι περισσότεροι από τρεις, η εφορευτική επιτροπή, πριν από την έναρξη της ψηφοφορίας, ορίζει ύστερα από κλήρωση τρεις μόνον από αυτούς, οι οποίοι δικαιούνται να παραμένουν στο κατάστημα της ψηφοφορίας (άρθρο 40 παρ. 2 του π.δ. 26/2012). 

 Εκτός από τους αντιπροσώπους, κάθε υποψήφιος μπορεί να διορίσει με συμβολαιογραφική πράξη έναν πληρεξούσιο, ο οποίος θα ενεργεί αντί για αυτόν τα σχετικά με την εκλογή, σύμφωνα με τις διατάξεις της εκλογικής νομοθεσίας. Δικαίωμα διορισμού ενός πληρεξουσίου σε κάθε εκλογική περιφέρεια έχει, επίσης, κάθε πολιτικό κόμμα (άρθρο 40 παρ. 5 του π.δ. 26/2012). Οι υποψήφιοι ή οι αντιπρόσωποί τους ή, ελλείψει των τελευταίων, οι αναπληρωτές τους, έχουν δικαίωμα να παρευρίσκονται στην ψηφοφορία, να προβαίνουν σε παρατηρήσεις ή ενστάσεις σχετικά με την τάξη της ψηφοφορίας, να θέτουν τη σφραγίδα τους στην κάλπη, να παρευρίσκονται στη διαλογή των ψήφων και να ασκούν κάθε άλλο δικαίωμα που τους παρέχεται από το νόμο (άρθρο 88 παρ.1 του π.δ. 26/2012). 18 

 3. Προσέλευση και αναγνώριση των ψηφοφόρων (άρθρο 82 του π.δ. 26/2012) Οι εκλογείς προσέρχονται στην αίθουσα ψηφοφορίας ένας - ένας, ή σε ολιγάριθμες ομάδες, ή όπως ειδικότερα ορίζει η εφορευτική επιτροπή, η οποία αναγνωρίζει την ταυτότητά τους και επαληθεύει την εγγραφή τους στον εκλογικό κατάλογο. Η αναγνώριση των εκλογέων για την άσκηση του εκλογικού τους δικαιώματος γίνεται με βάση την αστυνομική τους ταυτότητα ή τη σχετική προσωρινή βεβαίωση της αρμόδιας αρχής ή το διαβατήριό τους ή την άδεια οδήγησης ή το ατομικό βιβλιάριο υγείας όλων των ασφαλιστικών ταμείων. Σημειώνεται ότι τυχόν «κομμένα» δελτία αστυνομικής ταυτότητας είναι αποδεκτά. Ειδικότερα για τα διαβατήρια, επισημαίνεται ότι αρκεί και ελληνικό διαβατήριο που έχει λήξει η ισχύς του. H αναγνώριση των εκλογέων μπορεί να γίνει και με χρήση της ψηφιακής ταυτότητας του άρθρου 80 του ν. 4954/2022 (Α’ 136), ακολουθώντας τη διαδικασία ταυτοποίησης που προβλέπεται στην κοινή υπουργική απόφαση υπ’ αρ. 4082/2022 (Β’ 3982) και είναι προσβάσιμη μέσω της κυβερνητικής πύλης https://wallet.gov.gr. Αν για οποιοδήποτε λόγο δεν είναι εφικτή η τήρηση της ως άνω διαδικασίας ή η εφαρμογή της προκαλεί καθυστερήσεις στη διαδικασία της ψηφοφορίας, κατά την κρίση του προέδρου της εφορευτικής επιτροπής, η ταυτοποίηση των εκλογέων γίνεται με βάση τα στοιχεία της προηγούμενης παραγράφου. Το προσωπικό της Ελληνικής Αστυνομίας, του Πυροσβεστικού Σώματος και οι στρατιωτικοί που υπηρετούν με οποιαδήποτε ιδιότητα στις Ένοπλες Δυνάμεις, ή στο Λιμενικό Σώμα - Ελληνική Ακτοφυλακή, ψηφίζουν με βάση τους ειδικούς εκλογικούς καταλόγους στην περιφέρεια όπου υπηρετούν, προσέρχονται στο εκλογικό κατάστημα ατομικά και όχι συντεταγμένοι ή με οποιαδήποτε συνοδεία. Η αναγνώριση των στρατιωτικών και όσων υπηρετούν στα σώματα ασφαλείας γίνεται με βάση τις στρατιωτικές ή υπηρεσιακές τους ταυτότητες, σύμφωνα με τις ανωτέρω διατάξεις. Προκειμένου οι ανωτέρω εκλογείς να ασκήσουν το εκλογικό τους δικαίωμα στο δήμο που είναι εγγεγραμμένοι, οφείλουν να προσκομίσουν στην εφορευτική επιτροπή βεβαίωση της υπηρεσίας τους ή της μονάδας τους ότι δεν έχουν εγγραφεί στις καταστάσεις του άρθρου 27 του π.δ. 26/2012. Μετά την άσκηση του εκλογικού δικαιώματος και εφόσον ζητηθεί από τον εκλογέα, χορηγείται σε αυτόν έντυπη βεβαίωση άσκησης του εκλογικού 19 δικαιώματος, που υπογράφεται και σφραγίζεται από τον πρόεδρο της εφορευτικής επιτροπής, σύμφωνα με την παρ. 6 του άρθρου 83 του π.δ. 26/2012. Σημειώνεται ότι με τέτοιες έντυπες βεβαιώσεις θα είναι εφοδιασμένα όλα τα εκλογικά τμήματα. Κατά την αναγνώριση των εκλογέων, είναι πιθανό να διαπιστωθούν για ορισμένους εκλογείς ασυμφωνίες, εξαιτίας λαθών ή άλλων αιτιών, μεταξύ των στοιχείων τους στον εκλογικό κατάλογο και αυτών της αστυνομικής ή υπηρεσιακής τους ταυτότητας. Ειδικότερα: α) Τα στοιχεία εγγραφής τους στους εκλογικούς καταλόγους να μην συμπίπτουν απόλυτα με τα στοιχεία της αστυνομικής ή υπηρεσιακής τους ταυτότητας. Στην περίπτωση αυτή, πρέπει οι εκλογείς να προσκομίσουν βεβαίωση ταυτοπροσωπίας, που εκδίδεται από τον οικείο δήμαρχο ή οποιοδήποτε άλλο έγγραφο από το οποίο να προκύπτει και να αποδεικνύεται η ταυτότητά τους. Ωστόσο, εναπόκειται στην κρίση της εφορευτικής επιτροπής να λάβει υπόψη της τα περαιτέρω στοιχεία που τυχόν αποδεικνύουν την ταυτότητα του εκλογέα, προκειμένου να του επιτρέψει να ασκήσει το εκλογικό του δικαίωμα. 

β) Γυναίκες εκλογείς που έχουν εγγραφεί στον εκλογικό κατάλογο με το επώνυμο του συζύγου τους, ενώ στο δελτίο της αστυνομικής τους ταυτότητας φέρονται με το πατρικό τους επώνυμο ή και αντίστροφα.

γ) Γυναίκες εκλογείς που είχαν εγγραφεί στον εκλογικό κατάλογο με το επώνυμο του συζύγου τους και αφού διαζεύχθηκαν, αντικατέστησαν το δελτίο της αστυνομικής τους ταυτότητας, αλλάζοντας το επώνυμο του συζύγου τους με το επώνυμο του γένους τους, χωρίς να έχει γίνει σχετική διόρθωση των στοιχείων τους στον εκλογικό κατάλογο. Στις παραπάνω β΄ και γ΄ περιπτώσεις, είναι δυνατή η εξακρίβωση της πραγματικής ταυτότητας των εκλογέων με αντιπαραβολή των στοιχείων του εκλογικού καταλόγου και της αστυνομικής ταυτότητας, ώστε να μην απαιτείται προσκόμιση και άλλων αποδεικτικών εγγράφων. 

 Εφόσον, όμως, και με την αντιπαραβολή των στοιχείων δεν είναι δυνατή η εξακρίβωση της ταυτότητάς τους, οι γυναίκες εκλογείς πρέπει να είναι εφοδιασμένες με ανάλογο αποδεικτικό έγγραφο (π.χ. ληξιαρχική πράξη γάμου). Σε κάθε περίπτωση, η εφορευτική επιτροπή είναι αρμόδια να κρίνει, αν αποδεικνύεται η ταυτότητα των εκλογέων με οποιοδήποτε άλλο στοιχείο ή έγγραφο (π.χ. μνεία γένους στην αστυνομική ταυτότητα). 

 20 Προκειμένου να εξυπηρετηθούν οι πολίτες κατά την άσκηση του εκλογικού δικαιώματος, οι Αρχές έκδοσης δελτίων ταυτότητας, θα λειτουργήσουν τις ημέρες Σάββατο 24 Ιουνίου 2023 και Κυριακή 25 Ιουνίου 2023 κατά τις ώρες που θα οριστούν με έγγραφο του Υπουργείου Προστασίας του Πολίτη. 4. Διπλοεγγεγραμμένοι Σε περίπτωση τυχόν διπλοεγγραφής στους εκλογικούς καταλόγους, υπάρχει δίπλα στα στοιχεία του διπλοεγγεγραμμένου εκλογέα η ένδειξη Δ (διπλοεγγεγραμμένος). 

 Κατά την ψηφοφορία, ο διπλοεγγεγραμμένος εκλογέας υπογράφει ενώπιον του αντιπροσώπου της δικαστικής αρχής έντυπη υπεύθυνη δήλωση, με την οποία δηλώνει ότι, έχοντας υπόψη την παρ. 2 του άρθρου 113 του π.δ. 26/2012, έλαβε γνώση ότι είναι διπλοεγγεγραμμένος και δεν ψήφισε, ούτε προτίθεται να ψηφίσει την ημέρα αυτή σε άλλο εκλογικό τμήμα της Χώρας. 

Με αυτές τις έντυπες υπεύθυνες δηλώσεις, εφοδιάζονται όλα τα εκλογικά τμήματα, μαζί με το λοιπό εκλογικό υλικό. Κατά την υπογραφή της ανωτέρω υπεύθυνης δήλωσης, πρέπει να δοθεί από τους δικαστικούς αντιπροσώπους ιδιαίτερη προσοχή στη συμπλήρωση των στοιχείων του διπλοεγγεγραμμένου εκλογέα και ιδιαίτερα στην ορθή αναγραφή του ειδικού εκλογικού αριθμού, όπως αυτός προκύπτει από τον εκλογικό κατάλογο. 

 Στην υπεύθυνη δήλωση πρέπει, επίσης, να αναγράφονται τα στοιχεία του εκλογικού τμήματος. Περαιτέρω, οι δικαστικοί αντιπρόσωποι οφείλουν να τοποθετήσουν τις υπεύθυνες δηλώσεις των διπλοεγγεγραμμένων εκλογέων σε ιδιαίτερο φάκελο και να τις παραδώσουν στο οικείο Πρωτοδικείο ξεχωριστά από τον εκλογικό σάκο. Ο φάκελος αυτός θα φέρει εξωτερικά την ένδειξη: 

 «Υπεύθυνες δηλώσεις διπλοεγγεγραμμένων εκλογέων Εκλογικού Τμήματος.............................................Δήμου………………. Νομού …………….». 

 Οι Πρόεδροι Εφετών, προκειμένου περί μεικτών εκλογικών τμημάτων ετεροδημοτών καθώς και οι Πρόεδροι Πρωτοδικών οφείλουν να συγκεντρώσουν τους ανωτέρω φακέλους με τις υπεύθυνες δηλώσεις των διπλοεγγεγραμμένων εκλογέων και να τους αποστείλουν, αμέσως μετά τις εκλογές, στη Διεύθυνση Εκλογών του Υπουργείου Εσωτερικών, προκειμένου να ακολουθήσει παραβολή των στοιχείων. 

5. Ετεροδημότες Όπως είναι ήδη γνωστό, παρέχεται η δυνατότητα στους ετεροδημότες εκλογείς να ψηφίσουν στον τόπο διαμονής τους, εφόσον είχαν υποβάλει σχετική αίτηση, η οποία οριστικοποιήθηκε από τους οικείους δήμους έως την 30η Απριλίου 2023, και περιελήφθησαν στους ειδικούς εκλογικούς καταλόγους ετεροδημοτών. Στην περίπτωση αυτή, πριν από το όνομα κάθε εκλογέα – ετεροδημότη στους βασικούς εκλογικούς καταλόγους υπάρχει η ένδειξη Ε. 

Πιο συγκεκριμένα, ο εκλογικός κατάλογος κάθε εκλογικού τμήματος περιλαμβάνει τους εκλογείς κατ’ αλφαβητική σειρά. Για κάθε εκλογέα αναγράφονται κατά σειρά τα εξής στοιχεία: 

Α/Α (Αύξων Αριθμός), Ε.Ε.Α (Ειδικός Εκλογικός Αριθμός), Φ (Φύλο), Επώνυμο, Όνομα, Όνομα Πατέρα, Όνομα Μητέρας, Όνομα Συζύγου, Επώνυμο Πατέρα, Ημερομηνία Γέννησης, Αριθμός Δημοτολογίου, Οδός Αριθμός, Τ.Κ. Πόλη – Περιοχή. 

Η ένδειξη Ε αναγράφεται ακριβώς πριν από το στοιχείο Α/Α. Στους εκλογείς αυτούς, απαγορεύεται να ψηφίσουν στο δήμο, στους βασικούς εκλογικούς καταλόγους του οποίου είναι εγγεγραμμένοι. Συνεπώς, οι αντιπρόσωποι της δικαστικής αρχής δεν πρέπει να επιτρέπουν σε εκλογείς, οι οποίοι φέρουν την ένδειξη Ε στο βασικό εκλογικό κατάλογο, να ψηφίσουν. Οι δικαστικοί αντιπρόσωποι πρέπει, επίσης, να έχουν υπόψη τους ότι για τον υπολογισμό των πραγματικά εγγεγραμμένων κάθε κοινού εκλογικού τμήματος, αφαιρούνται οι ετεροδημότες και θεωρούνται εγγεγραμμένοι μόνον όσοι δεν φέρουν την ένδειξη Ε πριν από το όνομά τους. Με αυτόν τον τρόπο, θα αποφευχθεί η πλασματική εμφάνιση στοιχείων, που αφορούν τόσο στο σύνολο του εκλογικού σώματος όσο και στο ποσοστό αποχής. 

6. Εγγεγραμμένοι στους ειδικούς εκλογικούς καταλόγους εξωτερικού Με το ν. 4648/2019 (Α’ 205), παρέχεται, για πρώτη φορά, η δυνατότητα στους εκλογείς που την ημέρα της ψηφοφορίας βρίσκονται μόνιμα ή προσωρινά εκτός της Ελλάδας, έχουν ενεργό το δικαίωμα του εκλέγειν και είναι εγγεγραμμένοι στους ειδικούς εκλογικούς καταλόγους εξωτερικού να ψηφίσουν στον τόπο μόνιμής ή προσωρινής διαμονής τους. 

 Στην περίπτωση αυτή, πριν από το όνομα του εκλογέα στους βασικούς εκλογικούς καταλόγους, υπάρχει η ένδειξη Α. 

Πιο συγκεκριμένα, ο εκλογικός 22 κατάλογος κάθε εκλογικού τμήματος περιλαμβάνει τους εκλογείς κατ’ αλφαβητική σειρά. Για κάθε εκλογέα αναγράφονται κατά σειρά τα εξής στοιχεία: 

Α/Α (Αύξων Αριθμός), Ε.Ε.Α (Ειδικός Εκλογικός Αριθμός), Φ (Φύλο), Επώνυμο, Όνομα, Όνομα Πατέρα, Όνομα Μητέρας, Όνομα Συζύγου, Επώνυμο Πατέρα, Ημερομηνία Γέννησης, Αριθμός Δημοτολογίου, Οδός Αριθμός, Τ.Κ. Πόλη – Περιοχή. 

Η ένδειξη Α αναγράφεται ακριβώς πριν από το στοιχείο Α/Α. Στους εκλογείς αυτούς απαγορεύεται να ψηφίσουν στο δήμο, στους βασικούς εκλογικούς καταλόγους του οποίου είναι εγγεγραμμένοι. Οι αντιπρόσωποι της δικαστικής αρχής δεν πρέπει να επιτρέπουν σε εκλογείς, οι οποίοι φέρουν την ένδειξη Α στο βασικό εκλογικό κατάλογο, να ψηφίσουν. Οι δικαστικοί αντιπρόσωποι πρέπει, επίσης, να έχουν υπόψη τους ότι για τον υπολογισμό των πραγματικά εγγεγραμμένων κάθε κοινού εκλογικού τμήματος, αφαιρούνται και οι εκλογείς του εξωτερικού και θεωρούνται εγγεγραμμένοι μόνον όσοι δεν φέρουν την ένδειξη Α πριν από το όνομά τους. 

 7. Παραλειφθέντες εκλογείς Εκλογείς που, χωρίς να έχουν στερηθεί του εκλογικού τους δικαιώματος, δεν περιλαμβάνονται στους εκλογικούς καταλόγους, μπορούν να ασκήσουν το εκλογικό τους δικαίωμα έως το τέλος της ψηφοφορίας, σε οποιοδήποτε εκλογικό τμήμα του Δήμου, στα δημοτολόγια του οποίου είναι γραμμένοι (άρθρο 8 παρ. 4 έως 8 του π.δ. 26/2012). Συνεπώς, οι Έλληνες και Ελληνίδες πολίτες που είναι εγγεγραμμένοι σε δημοτολόγια δήμου της Χώρας και δεν είναι εγγεγραμμένοι στους εκλογικούς καταλόγους των οικείων Ο.Τ.Α., έχουν τη δυνατότητα έως και το πέρας διεξαγωγής της ψηφοφορίας της 25ης Ιουνίου 2023, να απευθυνθούν στο δήμο, στα δημοτολόγια του οποίου είναι γραμμένοι, και να ζητήσουν πιστοποιητικό εγγραφής τους στα δημοτολόγια, προκειμένου να ασκήσουν το εκλογικό τους δικαίωμα. Το πιστοποιητικό που θα προσκομίζουν οι ανωτέρω εκλογείς και το οποίο θα εκδίδεται εις διπλούν, φέρει την κάτωθι ένδειξη: 

 «ΕΚΔΙΔΕΤΑΙ ΑΠΟΚΛΕΙΣΤΙΚΑ ΓΙΑ ΤΙΣ ΕΚΛΟΓΕΣ τ η ς 2 5 η ς Ι ο υ ν ί ο υ 2 0 2 3 » 

 Οι αντιπρόσωποι της δικαστικής αρχής υποχρεούνται να επιτρέψουν στους εκλογείς του ίδιου δήμου που προσκομίζουν το ανωτέρω πιστοποιητικό να 23 ασκήσουν το εκλογικό τους δικαίωμα. Η αναγνώρισή τους γίνεται με βάση τα προαναφερόμενα - στην ενότητα 3 του Μέρους αυτού - αποδεικτικά της ταυτότητάς τους έγγραφα. Σημειώνεται ότι οι ανωτέρω εκλογείς υπογράφουν την έντυπη υπεύθυνη δήλωση που προβλέπεται και για τους διπλοεγγεγραμμένους εκλογείς, στην οποία δηλώνουν ότι δεν ψήφισαν ούτε προτίθενται να ψηφίσουν την ημέρα αυτή σε άλλο εκλογικό τμήμα και ότι δεν έχουν στερηθεί το εκλογικό τους δικαίωμα. Μετά την άσκηση του εκλογικού τους δικαιώματος, τα στοιχεία τους προστίθενται στον εκλογικό κατάλογο του εκλογικού τμήματος που ψήφισαν, καθώς και στο πρωτόκολλο ψηφοφορίας και κα τά την έκδοση των αποτελεσμάτων, οι εκλογείς αυτοί θα προσμετρώνται στους εγγεγραμμένους και στους ψηφίσαντες του ίδιου τμήματος, γίνεται δε και σχετική μνεία στο πρακτικό. Τα πιστοποιητικά, βάσει των οποίων ψηφίζουν οι εκλογείς αυτοί, καθώς και οι ως άνω υπεύθυνες δηλώσεις τοποθετούνται μετά το τέλος της ψηφοφορίας στον εκλογικό σάκο, μαζί με τα λοιπά εκλογικά έγγραφα. 8. Άσκηση εκλογικού δικαιώματος Σε κάθε εκλογέα δίνεται ένας και μοναδικός φάκελος, ο οποίος μονογράφεται κατά τη στιγμή της παράδοσής του από τον αντιπρόσωπο της δικαστικής αρχής και σφραγίζεται με τη σφραγίδα της εφορευτικής επιτροπής. Μαζί με το φάκελο δίνεται και πλήρης σειρά εντύπων ψηφοδελτίων όλων των συνδυασμών και μεμονωμένων υποψηφίων, καθώς και ένα λευκό ψηφοδέλτιο. Ακολούθως, η επιτροπή υποδεικνύει στον εκλογέα να αποσυρθεί στο παραβάν, όπου, χωρίς να είναι θεατός, τοποθετεί το ψηφοδέλτιο της επιλογής του στο φάκελο. Έπειτα ο εκλογέας, αφού κολλήσει το φάκελο, επιστρέφει και, ενώπιον της εφορευτικής επιτροπής και των λοιπών παρισταμένων, ρίχνει ο ίδιος το φάκελο στην κάλπη (άρθρα 72 παρ. 7 και 83 παρ. 1 και 2 του π.δ. 26/2012). Σημειώνεται ότι, ο αντιπρόσωπος της δικαστικής αρχής οφείλει να ενημερώνει τους εκλογείς, ότι στο ψηφοδέλτιο δεν τίθεται σταυρός προτίμησης υπέρ των υποψηφίων, δεδομένου ότι οι υποψήφιοι εκλέγονται κατά τη σειρά που αναγράφονται στο συνδυασμό του κόμματος (λίστα). 

ΠΡΟΣΟΧΗ: Στα μεικτά εκλογικά τμήματα ετεροδημοτών, στο φάκελο εντός του οποίου τοποθετείται το ψηφοδέλτιο, αναγράφεται η βασική εκλογική περιφέρεια, στους εκλογικούς καταλόγους της οποίας είναι εγγεγραµµένος ο εκλογέας. Ομοίως, ο 24 φάκελος μονογράφεται κατά τη στιγμή της παράδοσής του από τον αντιπρόσωπο της δικαστικής αρχής και σφραγίζεται με την σφραγίδα της εφορευτικής επιτροπής. 

 9. Πρωτόκολλο ψηφοφορίας Η εφορευτική επιτροπή τηρεί πρωτόκολλο ψηφοφορίας, αριθμημένο και μονογραφημένο από την αρμόδια υπηρεσία, στο οποίο καταχωρίζονται κατά αύξουσα αρίθμηση τα στοιχεία των εκλογέων που ψήφισαν. Στη στήλη που αναγράφεται ο ειδικός εκλογικός αριθμός αρκεί η αναγραφή του αύξοντα αριθμού του εκλογικού καταλόγου, για την αποφυγή καθυστερήσεων. Με το πέρας της ψηφοφορίας, το πρωτόκολλο κλείνεται και υπογράφεται από τον αντιπρόσωπο της δικαστικής αρχής και τα μέλη της εφορευτικής επιτροπής. Οι υποψήφιοι ή οι αντιπρόσωποι ή οι αναπληρωτές τους μπορούν, επίσης, να υπογράψουν το πρωτόκολλο ψηφοφορίας (άρθρο 84 του π.δ. 26/2012). 

 10. Διευκολύνσεις εκλογέων - Χώρος υποδοχής και υποστήριξης εκλογέων με αναπηρία και μειωμένη κινητικότητα 

 α) Εκλογείς, οι οποίοι δεν μπορούν να ανταποκριθούν σε παρατεταμένη αναμονή προκειμένου να ασκήσουν το εκλογικό τους δικαίωμα, όπως π.χ. κυοφορούσες γυναίκες, υπερήλικες, άτομα με αναπηρία, ασθενείς κ.λπ., καθώς και όσοι καλύπτουν υπηρεσιακές ανάγκες, όπως αξιωματικοί των Ενόπλων Δυνάμεων, της Ελληνικής Αστυνομίας ή υπάλληλοι που εκτελούν υπηρεσία για τις εκλογές, πρέπει να ψηφίζουν με απόλυτη προτεραιότητα. Για το σκοπό αυτό, απευθύνονται στον αντιπρόσωπο της δικαστικής αρχής ή σε μέλος της εφορευτικής επιτροπής, οι οποίοι είναι υποχρεωμένοι να τους εξυπηρετήσουν. 

β ) Εκλογείς οι οποίοι λόγω σωματικής αδυναμίας δεν μπορούν να διεκπεραιώσουν αυτόνομα τις προβλεπόμενες ενέργειες της ψηφοφορίας, έχουν το δικαίωμα να ζητήσουν τη συνδρομή του αντιπροσώπου της δικαστικής αρχής ή άλλου μέλους της εφορευτικής επιτροπής, οι οποίοι είναι υποχρεωμένοι να την παράσχουν (άρθρο 83 παρ. 3 του π.δ. 26/2012). 

γ ) Σύμφωνα με την παρ. 3Α του άρθρου 83 του π.δ. 26/2012, προβλέπεται, με ευθύνη του οικείου Δήμου, η προετοιμασία και λειτουργία χώρου υποδοχής και υποστήριξης εκλογέων με αναπηρία και μειωμένη κινητικότητα σε κάθε κατάστημα ψηφοφορίας, στο οποίο δεν καθίσταται δυνατό όλα τα εκλογικά τμήματα να βρίσκονται σε ισόγειο όροφο και να πληρούν τα κριτήρια προσβασιμότητας Ατόμων με Αναπηρία (Α.μεΑ.). Ο χώρος υποδοχής και υποστήριξης εκλογέων με αναπηρία και μειωμένη 25 κινητικότητα βρίσκεται στον ισόγειο όροφο του καταστήματος ψηφοφορίας, είναι προσβάσιμος σε άτομα με κινητικά προβλήματα, διαθέτει ειδική ράμπα εφόσον χρειάζεται, πληροί τις ισχύουσες προδιαγραφές πυρασφάλειας, διαθέτει αναρτημένο διακριτό και ευδιάκριτα αναγνώσιμο τίτλο για την εύκολη αναγνώρισή του από τους εκλογείς και τους συνοδούς αυτών και είναι εφοδιασμένος με διαχωριστικό ψηφοφορίας (παραβάν). Στον χώρο αυτό επιτρέπεται η είσοδος σκύλων βοηθείας (οδηγών) ατόμων με αναπηρία. Στον χώρο αυτόν παρευρίσκεται υπάλληλος του οικείου Δήμου ή της Περιφέρειας, εφόσον ο αριθμός των δημοτικών υπαλλήλων δεν επαρκεί. Ο αρμόδιος υπάλληλος ορίζεται με απόφαση του Δημάρχου ή του Περιφερειάρχη και έχει την ευθύνη για την εύρυθμη λειτουργία του χώρου, την υποδοχή των εκλογέων που προσέρχονται σε αυτόν και την επικοινωνία με τον δικαστικό αντιπρόσωπο. Ο αρμόδιος υπάλληλος ενημερώνει αμελλητί, με κάθε πρόσφορο μέσο, τον δικαστικό αντιπρόσωπο του εκλογικού τμήματος στο οποίο ανήκει ο εκλογέας που προσέρχεται στον χώρο υποδοχής και υποστήριξης εκλογέων με αναπηρία και μειωμένη κινητικότητα και του αναφέρει τα στοιχεία ταυτότητάς του. Ο δικαστικός αντιπρόσωπος προσέρχεται στον χώρο υποδοχής και υποστήριξης εκλογέων με αναπηρία και μειωμένη κινητικότητα, έχοντας μαζί του πλήρη σειρά ψηφοδελτίων, ένα λευκό ψηφοδέλτιο και έναν φάκελο με σφραγίδα και μονογραφή για την εισαγωγή του ψηφοδελτίου και επαληθεύει τα στοιχεία ταυτότητας του εκλογέα με τα αντίστοιχα στοιχεία του εκλογικού καταλόγου και διαβεβαιώνεται ως προς την ταυτοπροσωπία του. Στο παραβάν εντός του χώρου υποδοχής και υποστήριξης εκλογέων με αναπηρία και μειωμένη κινητικότητα αποκλειστική πρόσβαση, εφόσον είναι αναγκαίο, εκτός από τον εκλογέα, έχουν ο δικαστικός αντιπρόσωπος και τυχόν συνοδός του εκλογέα, με την ευθύνη και την παρουσία του δικαστικού αντιπροσώπου. Ο δικαστικός αντιπρόσωπος βοηθά στην έκφραση της επιθυμίας του εκλογέα με την απαιτούμενη διακριτικότητα και εχεμύθεια για την τήρηση της μυστικότητας της ψήφου. Ο δικαστικός αντιπρόσωπος με ευθύνη του παίρνει τον φάκελο και τον μεταφέρει στο εκλογικό τμήμα και τον ρίχνει στην κάλπη. Ο δικαστικός αντιπρόσωπος προβαίνει στη διαδικασία της ενημέρωσης του εκλογικού καταλόγου και της αρμόδιας εφορευτικής επιτροπής.  Για λόγους διαφάνειας, ο δικαστικός αντιπρόσωπος συνοδεύεται από μέλη της εφορευτικής επιτροπής, καθώς και από εκλογικούς αντιπρόσωπους. 

 11. Ψηφοφορία στρατιωτικών, ναυτικών, μελών εφορευτικών επιτροπών, εφόρων, τακτικών και αναπληρωτών αντιπροσώπων της δικαστικής αρχής, ανδρών φρουράς και κρατουμένων 

 α) Όσα αφορούν στην ψηφοφορία των εν λόγω κατηγοριών εκλογέων, ρυθμίζεται με κάθε λεπτομέρεια στα άρθρα 54, 62, 69, 82 παρ. 4 έως και 8 και 83 παρ. 5 του π.δ. 26/2012. 

 β) Επιπλέον, για την ψηφοφορία του στρατιωτικού προσωπικού, καθώς και προσωπικού των Σωμάτων Ασφαλείας, που διατίθεται για τις ανάγκες των εκλογών ή μετακινείται για άλλους υπηρεσιακούς λόγους, ισχύουν οι αντίστοιχες διατάξεις των άρθρων 54 και 82 παρ. 5, 6 και 7 του π.δ. 26/2012. Οι εκλογείς αυτοί ψηφίζουν σε εκλογικό τμήμα του δήμου, όπου εκτελούν διατεταγμένη υπηρεσία, βάσει ειδικών ονομαστικών καταστάσεων, που συντάσσονται και υπογράφονται από τον διοικητή της μονάδας, στην οποία υπάγονται και εφόσον βέβαια είναι εγγεγραμμένοι στους ειδικούς εκλογικούς καταλόγους του άρθρου 27 οποιασδήποτε εκλογικής περιφέρειας, οι οποίοι έχουν επικυρωθεί από το οικείο Πρωτοδικείο. Οι καταστάσεις των εκλογέων αυτών, υποβάλλονται απευθείας στον πρόεδρο της εφορευτικής επιτροπής του εκλογικού τμήματος, όπως ειδικότερα ορίζουν οι παρ. 5 και 7 του άρθρου 82 του π.δ. 26/2012. Με την ίδια διαδικασία, ψηφίζει στο λιμένα έκτακτου κατάπλου και το προσωπικό των πολεμικών πλοίων, που λόγω υπηρεσιακών αναγκών κατά την ημέρα των εκλογών, δεν θα βρίσκεται σε προγραμματισμένο λιμένα κατάπλου, όπως ειδικότερα ορίζει η παρ. 7 του άρθρου 82 του π.δ. 26/2012. Οι ναυτικοί ψηφίζουν, σύμφωνα με τα οριζόμενα στις διατάξεις των άρθρων 27 παρ. 7 και 82 παρ. 8 του π.δ. 26/2012 και στην κοινή απόφαση των Υπουργών Εσωτερικών και Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής υπ’ αρ. 47699/31.05.2023 (Β΄ 3613). Κρατούμενοι, που έχουν το δικαίωμα του εκλέγειν, ψηφίζουν σύμφωνα με την παρ. 2 του άρθρου 69 του π.δ. 26/2012 και τα οριζόμενα στην κοινή απόφαση των Υπουργών Προστασίας του Πολίτη, Δικαιοσύνης και Εσωτερικών υπ’ αρ. 48020/31.05.2023 (Β΄ 3621). 

 Τέλος, επισημαίνεται ότι, σύμφωνα με το δεύτερο εδάφιο της παρ. 1 του άρθρου 69 του π.δ. 26/2012, παρέχεται η δυνατότητα και στους αναπληρωτές εφόρους, τους αναπληρωτές αντιπροσώπους της δικαστικής αρχής που δεν άσκησαν τα καθήκοντά τους, καθώς και σε όσους δικαστικούς και εισαγγελικούς λειτουργούς μετέχουν στην εκλογική διαδικασία - και εφόσον έχουν οριστεί για αυτό με σχετική απόφαση του οικείου εφόρου - να ψηφίζουν σε εκλογικό τμήμα της έδρας του εφόρου, που ορίζεται από αυτόν. 

 12. Ενστάσεις κατά τη διάρκεια της ψηφοφορίας Κάθε εκλογέας ή υποψήφιος ή αντιπρόσωπος αυτού έχει το δικαίωμα να υποβάλει στην εφορευτική επιτροπή ενστάσεις σχετικές με παραβάσεις νόμου που συντελέστηκαν κατά τη διάρκεια της ψηφοφορίας μέσα ή έξω από το εκλογικό τμήμα. Οι ενστάσεις είναι έγγραφες και καταχωρίζονται υποχρεωτικά στο βιβλίο πρακτικών της επιτροπής. Η υποβολή οποιασδήποτε ένστασης δεν διακόπτει την ψηφοφορία. Για τις ενστάσεις και για κάθε άλλο ζήτημα που τυχόν προκύψει, αποφασίζει η εφορευτική επιτροπή, αιτιολογημένα, είτε αμέσως είτε μετά το τέλος της ψηφοφορίας. Αναφορικά με την εγκυρότητα των ψηφοδελτίων, μπορεί να υποβληθεί ένσταση από κάθε μέλος της εφορευτικής επιτροπής, από τον δικαστικό αντιπρόσωπο και τους υποψηφίους ή τους αντιπροσώπους τους. Στην τελευταία αυτή περίπτωση, η εφορευτική επιτροπή αποφασίζει, κατόπιν ακρόασης του αντιπροσώπου της δικαστικής αρχής (άρθρο 85 του π.δ. 26/2012). 

 13. Τήρηση της τάξης κατά την ψηφοφορία Η φροντίδα για την τήρηση της δημόσιας τάξης και ασφάλειας στον τόπο της ψηφοφορίας και γύρω από αυτόν ανήκει στην εφορευτική επιτροπή. Για το σκοπό αυτό και εφόσον κριθεί απαραίτητο, η προορισμένη δύναμη της αστυνομίας υπάγεται σε αυτήν και εκτελεί αμέσως τις αιτήσεις και υποδείξεις της. Κατά τη διάρκεια της ψηφοφορίας, αν η εφορευτική επιτροπή ή μέλη της τελέσουν αξιόποινη πράξη ή παραβιάσουν εν γένει τον εκλογικό νόμο, ο αντιπρόσωπος της δικαστικής αρχής συντάσσει έκθεση για την πράξη αυτή και μεριμνά για τη δίωξη του υπαιτίου, αμέσως μετά το πέρας της εκλογής (άρθρα 66 παρ. 2 και 86 του π.δ. 26/2012), διαβιβάζοντας το σχετικό φάκελο στον αρμόδιο εισαγγελέα. Στον τόπο της ψηφοφορίας ή στον ευρύτερο χώρο, δεν επιτρέπεται να πλησιάσει κανένας εκλογέας ή πολίτης ή αξιωματικός, που φέρει όπλο ή άλλο 28 ενδεδειγμένο για επίθεση όργανο. Η είσοδος στο κατάστημα ψηφοφορίας επιτρέπεται μόνο σε όσους εκτελούν τα προβλεπόμενα από τη νομοθεσία καθήκοντα και στους εκλογείς που προσέρχονται να ψηφίσουν. 

 14. Παρακολούθηση ψηφοφορίας από ανταποκριτές εφημερίδων Στους ανταποκριτές του ξένου τύπου, ραδιοφώνου και τηλεόρασης, κινηματογραφιστές, φωτορεπόρτερ, στους διερμηνείς που θα τους συνοδεύουν, καθώς και σε τυχόν παρατηρητές του Οργανισμού για την Ασφάλεια και τη Συνεργασία στην Ευρώπη (Ο.Α.Σ.Ε.), επιτρέπεται η είσοδος στα εκλογικά τμήματα, για τη διευκόλυνση του έργου τους. Τα πρόσωπα αυτά, πρέπει όμως να είναι εφοδιασμένα με ειδικές ταυτότητες της Γενικής Γραμματείας Επικοινωνίας και Ενημέρωσης . Για τους Έλληνες δημοσιογράφους και τους εκδότες του περιοδικού τύπου, επιτρέπεται η είσοδος με την επίδειξη επαγγελματικής ταυτότητας ή ταυτότητας της Ένωσης Συντακτών. Επισημαίνεται ότι η είσοδος και παρουσία των ανωτέρω προσώπων στα εκλογικά τμήματα δεν μπορεί να εμποδίζει την κανονική διεξαγωγή της ψηφοφορίας και να προκαλεί καθυστερήσεις. 

15. Παράταση της ψηφοφορίας Με την παρέλευση της καθορισμένης ώρας λήξης της ψηφοφορίας και εφόσον διαπιστωθεί ότι υπάρχουν ακόμη εκλογείς που επιθυμούν να ασκήσουν το εκλογικό τους δικαίωμα, η εφορευτική επιτροπή μπορεί να παρατείνει την ψηφοφορία για δύο (2) ώρες κατ’ ανώτατο όριο. Σε περίπτωση διακοπής, για οποιονδήποτε λόγο, της ψηφοφορίας, αυτή παρατείνεται με συμφωνία και του αντιπροσώπου της δικαστικής αρχής, για χρονικό διάστημα ίσο με τη διάρκεια της τυχόν διακοπής. Σε ιδιαίτερα εξαιρετικές και απόλυτα δικαιολογημένες περιπτώσεις, η εφορευτική επιτροπή μπορεί να παρατείνει την ψηφοφορία και πέραν των δύο (2) ωρών καθώς και από το χρόνο που διήρκεσαν οι διακοπές, μέχρι να εξαντληθεί ο αριθμός των παρόντων εκλογέων (άρθρο 89 παρ. 1 του π.δ. 26/2012). 

 16. Ενημέρωση κοινής γνώμης για την πορεία της εκλογικής διαδικασίας Για την ενημέρωση της κοινής γνώμης για την πορεία της εκλογικής διαδικασίας, κατά τη διάρκεια της ψηφοφορίας, οι δικαστικοί αντιπρόσωποι οφείλουν να μεταδίδουν στο Υπουργείο Εσωτερικών τον αριθμό των ψηφισάντων σε τακτά 29 χρονικά διαστήματα. Η μετάδοση γίνεται αποκλειστικά με χρήση της συσκευής ασφαλούς μετάδοσης αποτελεσμάτων (SRT). Τα χρονικά διαστήματα, καθώς και ο τρόπος μετάδοσης, έχουν καθοριστεί με την απόφαση του Υπουργού Εσωτερικών υπ’ αρ. 32223/12.04.2023 (Β΄ 2470), ως εξής:

Α) 1η μετάδοση: από 10:00 έως 10.30 ώρα Ελλάδας, Β) 2η μετάδοση: από 13:00 έως 13.30 ώρα Ελλάδας, Γ) 3η μετάδοση: από 16:00 έως 16.30 ώρα Ελλάδας. Η ανακοίνωση των στοιχείων για τη συμμετοχή των εκλογέων κατά τη διάρκεια της ψηφοφορίας γίνεται ομαδοποιημένα είτε σε επίπεδο Επικράτειας είτε σε επίπεδο περιφερειών (παρ. 5 του άρθρου 94Α του π.δ. 26/2012). 

 Τέλος ψηφοφορίας. 

Διαλογή ψήφων. Εξαγωγή και ανακοίνωση αποτελεσμάτων Μετά τη λήξη της ψηφοφορίας, ο Πρόεδρος της εφορευτικής επιτροπής κηρύσσει την περάτωσή της και κλείνουν οι πόρτες του εκλογικού καταστήματος (άρθρο 89 παρ. 2 του π.δ. 26/2012). Αμέσως μετά, αρχίζει η διαδικασία ανοίγματος της κάλπης, αρίθμησης των φακέλων, διαλογής των ψήφων και ανακοίνωσης των αποτελεσμάτων της ψηφοφορίας. 

ΠΡΟΣΟΧΗ: Στα μεικτά εκλογικά τμήματα ετεροδημοτών, στα οποία ψηφίζουν εκλογείς από διάφορες (περισσότερες της μίας) εκλογικές περιφέρειες, δεν γίνεται καταμέτρηση των ψηφοδελτίων. Οι Εφορευτικές Επιτροπές των εκλογικών τμημάτων αριθμούν και μονογράφουν τους φακέλους χωρίς να τους ανοίξουν (άρθρο 97 του π.δ. 26/2012). Οι φάκελοι αριθµούνται και συσκευάζονται σε ξεχωριστά δέµατα, διακριτά ανά εκλογική περιφέρεια, και ακολούθως τοποθετούνται στον εκλογικό σάκο. Η διαλογή των ψηφοδελτίων και η εξαγωγή του αποτελέσµατος της ψηφοφορίας ενεργείται από τη Γενική Εφετειακή Εφορευτική Επιτροπή και τις Ειδικές Εφορευτικές Επιτροπές. 

 Πιο συγκεκριμένα: 

 Σύνταξη ΠΡΑΚΤΙΚΟΥ Νο 2 Στο βιβλίο πρακτικών (ΠΡΑΚΤΙΚΟ Νο 2), αναφέρεται ο συνολικός αριθμός των εγγεγραμμένων εκλογέων στους εκλογικούς καταλόγους, ο αριθμός εκείνων που 30 ψήφισαν, η ώρα λήξης της ψηφοφορίας, καθώς και ο λόγος τυχόν παράτασής της. Άνοιγμα κάλπης - Καταμέτρηση φακέλων 

Ο δικαστικός αντιπρόσωπος, παρουσία των υποψηφίων ή των αντιπροσώπων των συνδυασμών, ανοίγει την κάλπη και καθορίζει τα καθήκοντα κάθε μέλους της επιτροπής. Ακολούθως, καταμετρώνται οι φάκελοι, χωρίς να ανοιχτούν. Το αποτέλεσμα της καταμέτρησης αναγράφεται ολογράφως στο βιβλίο πρακτικών και κατόπιν τοποθετούνται οι φάκελοι πάλι στην κάλπη. Εάν από την καταμέτρηση προκύψει διαφορά μεταξύ του αριθμού των φακέλων και των εκλογέων που ψήφισαν, επαναλαμβάνεται η καταμέτρηση. Εάν και πάλι προκύψει διαφορά, απορρίπτονται οι φάκελοι εκείνοι που δεν έχουν τη σφραγίδα της εφορευτικής επιτροπής. Όταν ο αριθμός των ασφράγιστων φακέλων είναι μεγαλύτερος από τον αριθμό των φακέλων που πλεονάζουν, τότε αφαιρούνται στην τύχη και απορρίπτονται τόσοι ασφράγιστοι φάκελοι όσοι είναι οι πλεονάζοντες. Εάν και πάλι ύστερα από την απόρριψη των ασφράγιστων φακέλων υπάρχουν πλεονάζοντες, τότε όλοι οι σφραγισμένοι φάκελοι ξαναρίχνονται στην κάλπη και αφαιρείται τυχαία από αυτούς αριθμός φακέλων ίσος με τους πλεονάζοντες. Οι φάκελοι που αφαιρούνται, ανοίγονται και σημειώνονται στο βιβλίο πρακτικών τα ψηφοδέλτια που βρίσκονται μέσα σε αυτούς, τα οποία όμως δεν υπολογίζονται στη διαλογή. Η εφορευτική επιτροπή υποχρεούται, σε κάθε περίπτωση, να διατυπώσει στα πρακτικά τη γνώμη της για την αιτία της ύπαρξης πλεοναζόντων φακέλων (άρθρο 90 παρ. 3 έως 6 του π.δ. 26/2012). 

 Διαλογή ψήφων - ΒΙΒΛΙΑ ΔΙΑΛΟΓΗΣ ΨΗΦΩΝ 

 Μετά την καταμέτρηση των φακέλων, αρχίζει η αποσφράγισή τους και η διαλογή των ψήφων, σύμφωνα με τα άρθρα 91, 92 και 93 του π.δ. 26/2012. Ο πρόεδρος της εφορευτικής επιτροπής ή ο διευθύνων τις εργασίες της, παίρνει από την κάλπη έναν έναν φάκελο, τον αποσφραγίζει και, αφού εξακριβώσει την εγκυρότητα του ψηφοδελτίου, το επιδεικνύει σε όποιον από τους παριστάμενους το ζητήσει, διαβάζοντας το περιεχόμενό του, ώστε να ακούγεται από όλους. Κάθε έγκυρο ψηφοδέλτιο αριθμείται, κατά τη σειρά εξαγωγής του, από την κάλπη. Ο πρόεδρος της εφορευτικής επιτροπής θέτει τη μονογραφή του σε κάθε έγκυρο 31 ψηφοδέλτιο. Στη συνέχεια, ο αριθμός κάθε ψηφοδελτίου σημειώνεται στους δύο ειδικούς πίνακες διαλογής (ΒΙΒΛΙΑ ΔΙΑΛΟΓΗΣ ΨΗΦΩΝ ΥΠΕΡ ΤΩΝ ΣΥΝΔΥΑΣΜΩΝ), από τους οποίους ο ένας τηρείται για τους συνδυασμούς κομμάτων ή συνασπισμών και για τους μεμονωμένους υποψηφίους. Στον πίνακα και απέναντι από το όνομα του συνδυασμού ή του μεμονωμένου υποψηφίου αναγράφεται ο αριθμός του ψηφοδελτίου. Τα άκυρα και τα λευκά ψηφοδέλτια δεν αριθμούνται ούτε αναγράφονται στους πίνακες διαλογής, μονογράφονται όμως και αυτά από τον πρόεδρο της επιτροπής και αναγράφονται στην πράξη που συντάσσεται μετά το τέλος της διαλογής των ψήφων. Επισημαίνεται, τέλος, ότι τα λευκά ψηφοδέλτια δεν προσµετρώνται στα έγκυρα (άρθρο 98 παρ. 8 του π.δ. 26/2012). 

 Εγκυρότητα - Ακυρότητα ψηφοδελτίων 

 Από τις σχετικές συνταγματικές διατάξεις και ρυθμίσεις της εκλογικής νομοθεσίας, αλλά και από τη νομολογία του Εκλογοδικείου παλαιότερα και του Ανωτάτου Ειδικού Δικαστηρίου, συνάγεται ότι κατά την κρίση των ενστάσεων κατά του κύρους των ψηφοδελτίων, επιβάλλεται η αποφυγή κάθε υπερβολής. Συγκεκριμένα, οι διατάξεις που προβλέπουν ακυρότητα των ψηφοδελτίων κατά την ψηφοφορία πρέπει να εφαρμόζονται, μόνο στις περιπτώσεις εκείνες, όπου σαφώς προκύπτουν ελαττώματα που βάσιμα μπορεί να θεωρηθεί ότι οδηγούν στην παραβίαση του απορρήτου της ψηφοφορίας. 

 Σύμφωνα με το π.δ. 26/2012, ακυρότητα των ψηφοδελτίων υπάρχει: 

 Σε περίπτωση που το ψηφοδέλτιο δεν είναι έντυπο, έστω και μερικά (άρθρο 70 παρ. 3 του π.δ. 26/2012). 

  Σε περίπτωση αλλοίωσης του περιεχομένου του ψηφοδελτίου (άρθρο 73 παρ. 1 του π.δ. 26/2012). 

  Σε περίπτωση που σημειωθούν λέξεις, φράσεις, υπογραμμίσεις, στίγματα ή άλλα σημεία σε οποιαδήποτε πλευρά του ψηφοδελτίου (άρθρο 73 παρ. 2 του π.δ. 26/2012). 

  Σε περίπτωση λευκού ψηφοδελτίου με διαγραφές, εγγραφές ή διορθώσεις, που καθιστούν αμφίβολο το περιεχόμενό του (άρθρο 74 παρ. 6 του π.δ. 26/2012). 

 Αν λευκό ψηφοδέλτιο δεν έχει την σφραγίδα της εφορευτικής επιτροπής, την ημερομηνία της εκλογής και τη μονογραφή του οικείου δικαστικού αντιπροσώπου, στην περίπτωση της κατ` εξαίρεση συνέχισης της ψηφοφορίας με λευκά ψηφοδέλτια (άρθρο 74 παρ. 7 του π.δ. 26/2012). 

  Σε περίπτωση που ο φάκελος φέρει σημειωμένα στίγματα, σημεία ή λέξεις, τα οποία θα κριθούν σαν διακριτικά γνωρίσματα, που ολοφάνερα παραβιάζουν το απόρρητο της ψηφοφορίας και, συνεπώς επάγονται την ακυρότητα του ψηφοδελτίου που περιέχει ο φάκελος (άρθρο 75 παρ. 4 του π.δ. 26/2012). Εκτός από την ακυρότητα των ανωτέρω άρθρων, το ψηφοδέλτιο είναι άκυρο και στις ακόλουθες περιπτώσεις που ορίζονται περιοριστικά, δηλαδή εάν: 

α) εκτυπώθηκε σε χαρτί που ολοφάνερα διαφέρει στο χρώμα από αυτό που χορηγήθηκε από το Δημόσιο ή με τυπογραφικά στοιχεία πρόδηλα διαφορετικά στο χρώμα από αυτά που γενικά χρησιμοποιήθηκαν, β) έχει σχήμα ή διαστάσεις που διαφέρουν φανερά από τα οριζόμενα στην παρ. 2 του άρθρου 70, 

γ) δεν είναι ακριβώς σύμφωνο με τους όρους των παρ. 2 - 6 του άρθρου 72, 

δ) βρεθεί στον ίδιο φάκελο μαζί με ένα ή περισσότερα άλλα έγκυρα ή άκυρα ψηφοδέλτια του ίδιου ή άλλου συνδυασμού, 

ε) χρησιμοποιηθεί σε εκλογικό τμήμα άλλης εκλογικής περιφέρειας κι όχι αυτής που αναγράφεται πάνω σε αυτό και 

στ) βρεθεί σε φάκελο που δεν πληροί τους όρους των παρ. 1 έως 3 του άρθρου 75 (άρθρο 76 του π.δ. 26/2012). 

 Επιπλέον, κρίνεται χρήσιμο να διευκρινιστεί ότι δεν αποτελούν, κατά κανόνα, λόγο ακύρωσης από τις εφορευτικές επιτροπές ήσσονος σημασίας διαφορές των ψηφοδελτίων, οι οποίες ενδέχεται να οφείλονται σε: 

 συνήθεις τυπογραφικές αβλεψίες, 

  ασήμαντες αποκλίσεις από τις οριζόμενες διαστάσεις (στις οποίες η σχετική απόφαση αναφέρεται με τη λέξη «περίπου»), αναπόφευκτες άλλωστε κατά την κοπή των φύλλων του χαρτιού, 

  απλές παραλλαγές της απόχρωσης ή της ποιότητας του χαρτιού, 

  ατέλειες στην κοπή των πλευρών, και 

  στίγματα ή ξέσματα, που επέφερε η εκτύπωση του μεγάλου όγκου των ψηφοδελτίων. Μετάδοση και διαβίβαση αποτελεσμάτων Σύμφωνα με την απόφαση της Υπουργού Εσωτερικών υπ’ αρ. 51958/13.06.2023 33 (υπουργική απόφαση «Ρύθμιση λεπτομερειών για τη μετάδοση των αποτελεσμάτων των Βουλευτικών Εκλογών της 25ης Ιουνίου 2023» (Β΄3833), αμέσως μετά το πέρας της διαλογής, ο δικαστικός αντιπρόσωπος μεταδίδει στο Υπουργείο Εσωτερικών αμελλητί, μέσω ειδικής εφαρμογής, κάνοντας χρήση της συσκευής ασφαλούς μετάδοσης αποτελεσμάτων (SRT), το αποτέλεσμα της εκλογής υπέρ των συνδυασμών. Εάν διαπιστωθεί κατά την καταχώριση στη συσκευή ασφαλούς μετάδοσης αποτελεσμάτων (SRT) οποιοδήποτε σφάλμα, θα πρέπει να διορθωθεί το τριπλότυπο έντυπο μετάδοσης. Στη συνέχεια, ο δικαστικός αντιπρόσωπος παραδίδει το έντυπο του αποτελέσματος εκλογής υπέρ των συνδυασμών σε πιστοποιημένο αγγελιοφόρο του Δήμου. Το έντυπο ψηφιοποιείται σε δημοτικό κατάστημα επιλογής του οικείου δήμου και αποστέλλεται μέσω του υποσυστήματος μετάδοσης εκλογικών αποτελεσμάτων του Ολοκληρωμένου Πληροφοριακού Συστήματος Ηλεκτρονικής Διακίνησης Εγγράφων «ΙΡΙΔΑ 2.0» αυτοματοποιημένα στην Εκλογική Περιφέρεια (και στο Υπουργείο Εσωτερικών). Το αποτέλεσμα κάθε εκλογικού τμήματος υπέρ συνδυασμών και μεμονωμένων υποψηφίων, μόλις περιέλθει στην Εκλογική Περιφέρεια, ο αρμόδιος εξουσιοδοτημένος υπάλληλος καταχωρίζει τα δεδομένα του εντύπου του εκλογικού αποτελέσματος σε ειδική φόρμα στο υποσύστημα μετάδοσης εκλογικών αποτελεσμάτων, οπότε πραγματοποιούνται και σχετικοί έλεγχοι ποιότητας της μεταδιδόμενης πληροφορίας (έλεγχοι για καταχώριση ψήφων υπέρ συνδυασμών που δεν κατέρχονται στην εκλογική περιφέρεια, έλεγχοι αθροισμάτων - ψηφίσαντες, άκυρα και λευκά, άθροισμα κομμάτων). Εάν κατά την καταχώριση προκύπτουν σφάλματα τα οποία εντοπίζονται κατά τον αυτόματο έλεγχο, τότε το σύστημα δεν επιτρέπει την ολοκλήρωση της εγγραφής, παρά μόνο εφόσον αυτά διορθωθούν από το χρήστη. Με την ολοκλήρωση της καταχώρισης, το εκλογικό αποτέλεσμα αποστέλλεται στο Υπουργείο Εσωτερικών, όπου παραλαμβάνεται μέσω του κλειστού και αφιερωμένου πληροφοριακού συστήματος «ΙΡΙΔΑ 2.0» από αρμόδιο για την παραλαβή εκλογικών αποτελεσμάτων από το συγκεκριμένο εκλογικό τμήμα υπάλληλο, ο οποίος αφού πραγματοποιήσει στους προβλεπόμενους ελέγχους, εκτυπώνει τη φόρμα αποτελεσμάτων και την προωθεί στον Ανάδοχο για τις δικές του ενέργειες. Επισημαίνεται ωστόσο ότι στις Εκλογικές Περιφέρειες θα υφίστανται τα εκλογικά συνεργεία τηλεφωνικής επικοινωνίας και μετάδοσης αποτελεσμάτων για τις περιπώσεις που αναφέρονται αναλυτικά στην υπ’ αριθμό 735 Εγκύκλιο του Υπουργείου Εσωτερικών (αρ. πρωτ.: 52151/14.6.2023). 

Ειδικότερα, στις περιπτώσεις τηλεφωνικής μετάδοσης αποτελεσμάτων, το τηλεφωνικό συνεργείο μεταδίδει: 

 α) Τον ολικό αριθμό των εκλογέων που είναι εγγεγραμμένοι στο εκλογικό τμήμα. 

 β) Τον ολικό αριθμό των εκλογέων που ψήφισαν. 

 γ) Τον αριθμό των ψηφοδελτίων που αναγνωρίστηκαν ως έγκυρα. 

 δ) Τον αριθμό των άκυρων ψηφοδελτίων. 

 ε) Τον αριθμό των λευκών ψηφοδελτίων και 

 στ) Τον αριθμό των έγκυρων ψηφοδελτίων που έλαβαν κάθε συνδυασμός και 34 κάθε μεμονωμένος υποψήφιος. 

 Φωτοαντίγραφο του ανωτέρω εντύπου αποτελέσματος μπορεί να δοθεί στους αντιπροσώπους των κομμάτων, μόνο την ημέρα της ψηφοφορίας και εφόσον τούτο ζητηθεί. 

 ΠΡΟΣΟΧΗ: Οι δικαστικοί αντιπρόσωποι των μεικτών εκλογικών τμημάτων ετεροδημοτών δεν μεταδίδουν αποτελέσματα, καθώς μονογράφουν τους φακέλους χωρίς να τους ανοίξουν. 

 18. Παράδοση σάκων στον Πρόεδρο Πρωτοδικείου της πρωτεύουσας του νομού Μετά την τοποθέτηση του εκλογικού υλικού της ψηφοφορίας, ο εκλογικός σάκος σφραγίζεται από την εφορευτική επιτροπή. Ο αντιπρόσωπος της δικαστικής αρχής υποχρεούται να παραδώσει αυτοπροσώπως το σφραγισμένο εκλογικό σάκο στον Πρόεδρο του Πρωτοδικείου που εδρεύει στην πρωτεύουσα του νομού2 . ΠΡΟΣΟΧΗ: Επίσης, στον Πρόεδρο του Πρωτοδικείου παραδίδει τη συσκευή ασφαλούς μετάδοσης αποτελεσμάτων (SRT) (συσκευασμένη στο κουτί της), έξω από τον εκλογικό σάκο και διακριτά από αυτόν. Σε περίπτωση που η μετάβαση στην έδρα του Πρωτοδικείου είναι δυσχερής ή δαπανηρή, ο αντιπρόσωπος της δικαστικής αρχής πρέπει να παραδώσει τον παραπάνω εκλογικό σάκο στον Πρόεδρο του πλησιέστερου Πρωτοδικείου, ο οποίος με τη σειρά του οφείλει να τον αποστείλει αμέσως και με το ασφαλέστερο μέσο στον Πρόεδρο του αρμόδιου Πρωτοδικείου (άρθρο 94 παρ. 1 του π.δ. 26/2012). Επίσης, η εφορευτική επιτροπή, στο πλαίσιο των καθηκόντων της και πριν από την αποχώρησή της από το εκλογικό κατάστημα, παραδίδει στο δήμαρχο την κάλπη, αφού προηγουμένως τοποθετήσει μέσα σε αυτήν, τα πλεονάζοντα εκλογικά είδη (άρθρο 93 παρ. 3 του π.δ.26/2012). Ο δήμαρχος είναι στο εξής υπεύθυνος για τη φύλαξή τους. 

 2 Για τις εκλογικές περιφέρειες Α` και Β` Αθηνών και την εκλογική περιφέρεια του νομού Αττικής, αρμόδιο είναι το Πρωτοδικείο Αθηνών. Για τις εκλογικές περιφέρειες Α` και Β` Πειραιώς αρμόδιο είναι το Πρωτοδικείο Πειραιώς και για τις εκλογικές περιφέρειες Α` και Β` Θεσσαλονίκης το Πρωτοδικείο Θεσσαλονίκης. Αρμόδιο πρωτοδικείο για την εκλογική περιφέρεια του νομού Λασιθίου ορίζεται το πρωτοδικείο, που εδρεύει στη Νεάπολη του νομού αυτού. 

 19. Καθήκοντα των εφόρων αντιπροσώπων δικαστικής αρχής την επομένη των εκλογών Την επομένη των εκλογών, οι έφοροι των αντιπροσώπων της δικαστικής αρχής υποχρεούνται να γνωστοποιήσουν απαραιτήτως στο Υπουργείο Εσωτερικών εγγράφως: 

 α) Προκειμένου για τους δικαστικούς αντιπροσώπους, τακτικούς ή αναπληρωματικούς, που δεν παρουσιάστηκαν στα εκλογικά τμήματα, στα οποία διορίσθηκαν, το ονοματεπώνυμο, την ιδιότητά τους και τη διεύθυνσή τους. 

 β) Προκειμένου για τους αναπληρωματικούς δικαστικούς αντιπροσώπους που δεν χρησιμοποιήθηκαν, το ονοματεπώνυμο και την ιδιότητά τους, την ημέρα και ώρα που εμφανίστηκαν σε αυτούς και το λόγο της μη χρησιμοποίησής τους. 

 Κατανομή εδρών 

 Η Ανώτατη Εφορευτική Επιτροπή ενεργεί τη διαδικασία της κατανομής εδρών, σύμφωνα με τα άρθρα 99 και 100 του π.δ. 26/2012. Ακολούθως, ο Άρειος Πάγος ανακηρύσσει σε δημόσια συνεδρίαση τους βουλευτές με βάση τη σχετική απόφαση της Ανώτατης Εφορευτικής Επιτροπής περί κατανομής εδρών (άρθρο 103 του π.δ. 26/2012). Η απόφαση της ανακήρυξης κοινοποιείται, με τη φροντίδα του Εισαγγελέα του Αρείου Πάγου, σε όλους τους υποψηφίους διά των Εισαγγελέων των οικείων Πρωτοδικείων. Τέλος, οι δικαστικοί αντιπρόσωποι και οι εφορευτικές επιτροπές παρακαλούνται να φροντίσουν για τη μέγιστη δυνατή διευκόλυνση των εκλογέων, την ορθή τήρηση των νόμιμων διαδικασιών και την επιτυχή διεξαγωγή των εκλογών. 

 Παρακαλούμε για την αποστολή της παρούσας στους δήμους καθώς και στις εφορευτικές επιτροπές όλων των εκλογικών τμημάτων της Χώρας, με μέριμνα των οικείων Αντιπεριφερειαρχών. 

 Η ΥΠΟΥΡΓΟΣ ΚΑΛΛΙΟΠΗ ΣΠΑΝΟΥ 

 ΠΙΝΑΚΑΣ ΑΠΟΔΕΚΤΩΝ: 

1. Προεδρία Δημοκρατίας Γραφείο Διοικητικών Υποθέσεων 2. Γενική Γραμματεία Πρωθυπουργού 3. Βουλή των Ελλήνων Διεύθυνση Διοικητικού 4. Όλα τα Υπουργεία Διευθύνσεις Διοικητικού 5. Εθνικό Τυπογραφείο (παρακαλούμενο για τη βιβλιοδεσία) 6. Γενικά Επιτελεία: Εθνικής Άμυνας, Στρατού, Ναυτικού και Αεροπορίας Διευθύνσεις Προσωπικού 7. Αρχηγεία Ελληνικής Αστυνομίας, Λιμενικού Σώματος-Ελληνικής Ακτοφυλακής και Πυροσβεστικού Σώματος Διευθύνσεις Διοικητικού 8. Ανώτατο Ειδικό Δικαστήριο 9. Άρειος Πάγος 10. Εισαγγελία Αρείου Πάγου 11. Συμβούλιο της Επικρατείας 12. Ελεγκτικό Συνέδριο 13. Εφετεία και Εισαγγελίες Εφετών (μέσω οικείων αντιπεριφερειαρχών) 14. Πρωτοδικεία και Εισαγγελίες Πρωτοδικών (μέσω οικείων αντιπεριφερειαρχών) 15. Συντονιστές Αποκεντρωμένων Διοικήσεων 16. Περιφερειάρχες 17. Αντιπεριφερειάρχες περιφερειακής ενότητας έδρας νομών 18. Περιφερειακές ενότητες έδρας νομών 19. Δικηγορικούς συλλόγους της Χώρας (μέσω οικείων Αντιπεριφερειαρχών) 20. Εφόρους δικαστικών αντιπροσώπων (μέσω οικείων Αντιπεριφερειαρχών) 21. Εφορευτικές επιτροπές εκλογικών τμημάτων (μέσω οικείων Αντιπεριφερειαρχών) 22. Δήμους της Χώρας (μέσω οικείων Αντιπεριφερειαρχών) 23. Κεντρική Ένωση Δήμων Ελλάδας (Κ.Ε.Δ.Ε.) 

 ΕΣΩΤΕΡΙΚΗ ΔΙΑΝΟΜΗ: 

1. Γραφείο Υπουργού 2. Γραφείο Γενικού Γραμματέα Εσωτερικών και Οργάνωσης 3. Γραφείο Υπηρεσιακής Γραμματέως 4. Γενική Διεύθυνση Εσωτερικών και Ηλεκτρονικής Διακυβέρνησης 5. Διεύθυνση Εκλογών 6. Διεύθυνση Ηλεκτρονικής Διακυβέρνησης (για ανάρτηση στην ιστοσελίδα)

 ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ 

1. Προεδρικό Διάταγμα 71/2023 «Διάλυση της Βουλής, προκήρυξη εκλογής Βουλευτών και σύγκληση της νέας Βουλής» (Α΄ 122) 2. Προεδρικό Διάταγμα 8/2023 «Καθορισμός των βουλευτικών εδρών κάθε εκλογικής περιφέρειας για τις γενικές βουλευτικές εκλογές.» (Α΄ 16). 3. Απόφαση των Υπουργών Οικονομικών, Προστασίας του Πολίτη, Δικαιοσύνης, Εσωτερικών, Υποδομών και Μεταφορών, Επικρατείας υπ’ αρ. 4082/26.07.2022 «Ειδικότερα ζητήματα λειτουργίας της ειδικής ηλεκτρονικής εφαρμογής του άρθρου 80 του ν. 4954/2022 (Α’ 136).» (Β΄ 3982). 4. Απόφαση της Υπουργού Εσωτερικών υπ’ αρ. 47837/25.04.2023 «Καθορισμός απόχρωσης χαρτιού, διαστάσεων ψηφοδελτίων, λευκών ψηφοδελτίων και εκλογικών φακέλων που πρόκειται να χρησιμοποιηθούν κατά την ψηφοφορία της 25ης Ιουνίου 2023 για την εκλογή βουλευτών.» (Β΄ 3616). 5. Απόφαση υπ’ αρ. 51958/13.06.2023 (υπουργική απόφαση «Ρύθμιση λεπτομερειών για τη μετάδοση των αποτελεσμάτων των Βουλευτικών Εκλογών της 25ης Ιουνίου 2023» (Β΄3833). 6. Πίνακας εδρών και αριθμού υποψηφίων.