{From Leonidas Koumakis} PRESS/ Ξεσκεπάζεται η «Φαμίλια Ερντογάν»
Γράφει ο Λεωνίδας Κουμάκης*
"Ξεσκεπάζεται η «Φαμίλια Ερντογάν»"
Από την εποχή ακόμα της ανάδειξης του Ρ. Τ. Ερντογάν σε δημόσιο αξίωμα (1994, Δήμαρχος Κωνσταντινούπολης), άρχισε να δημιουργείται η «Φαμίλια Ερντογάν» η οποία στις δεκαετίες που ακολούθησαν, πρώτα εδραιώθηκε και στην συνέχεια απλώθηκε σε όλες τις δομές του κρατικού μηχανισμού και της τουρκικής οικονομίας, θέτοντας υπό τον έλεγχό της τόσο το Βαθύ Κράτος, όσο και το σύνολο της τουρκικής μαφίας, με την συνεργασία των φασιστών - Γκρίζων Λύκων, οι οποίοι ανέκαθεν διατηρούσαν ισχυρούς δεσμούς με τον τουρκικό υπόκοσμο.
Στις μέρες μας, ολόκληρη η Τουρκία έχει μετατραπεί σε ένα απέραντο κράτος – μαφία με απίστευτη διαφθορά, η οποία σχεδόν πάντα οδηγεί στο ίδιο σημείο: Στο παλάτι, δηλαδή την έδρα της «Φαμίλιας Ερντογάν».
Οι πρώτες ρωγμές που άρχισαν να φωτίζουν τις διάφορες «δράσεις» της Φαμίλιας εμφανίστηκαν το έτος 2014 όταν ένα καταγεγραμμένο τηλεφώνημα του Ρ. Τ. Ερντογάν με τον μικρότερο γιό του Μπιλάλ Ερντογάν («αστέρι» σε σκάνδαλα διαφθοράς, κατάχρησης δημόσιου χρήματος, αθέμιτες παρεμβάσεις στο περιεχόμενο των ΜΜΕ κ.α.π), αφορούσε πεντακάθαρα την «κοστολόγηση» μιας βρώμικης «συναλλαγής» με το ποσό των 10 εκατομμυρίων δολαρίων. Το σκάνδαλο αποδόθηκε σε «εχθρούς της Τουρκίας» και κουκουλώθηκε αμέσως, παρά τις δικαστικές περιπέτειες του Μπιλάλ Ερντογάν μέσα και έξω από την Τουρκία.
Από τότε μέχρι σήμερα, έρχονται συνεχώς στο φως της δημοσιότητας γεγονότα και καταστάσεις που ξεσκεπάζουν, αργά και βασανιστικά, την πολυεπίπεδη «δράση» της Φαμίλιας, συμπληρώνοντας λίγο-λίγο την εικόνα ενός τεράστιου πάζλ παρανομίας, εγκλήματος και διαφθοράς.
«Η καλή μέρα απ΄ το πρωί φαίνεται» και το 1994, αμέσως μετά την εκλογή του Ρ. Τ. Ερντογάν στην θέση του Δημάρχου Κωνσταντινούπολης, ο πτωχός πλην όμως πιστός φίλος του Μπιναλί Γιλντιρίμ διορίστηκε Γενικός Διευθυντής του Οργανισμού Λεωφορείων της Κωνσταντινούπολης. Το 2002, μόλις ο Ερντογάν κατάφερε να γίνει πρωθυπουργός, ο φίλος του έγινε αμέσως ένας πανίσχυρος Υπουργός Μεταφορών, Ναυτιλίας και Επικοινωνιών, για 11 ολόκληρα χρόνια (2002-2013) καθώς και την διετία 2015-2016.
Όταν τον Μάιο του 2016 «εκπαραθυρώθηκε» ο Αχμέτ Νταβούτογλου από την θέση του Τούρκου πρωθυπουργού, ο Ερντογάν «επέλεξε» αμέσως τον έμπιστο Μπιναλί Γιλντιρίμ, ο οποίος εξελέγη (χωρίς αντίπαλο) στο συνέδριο του κόμματος σαν αρχηγός του ΑΚΡ και δύο 24ωρα αργότερα ορκίστηκε πρωθυπουργός της Τουρκίας (24 Μαΐου 2016).
Όλα αυτά, μόλις λίγες βδομάδες πριν από το (δήθεν) πραξικόπημα που οδήγησε στην παντοδυναμία του Ερντογάν και στο νοθευμένο "δημοψήφισμα" που κατάργησε την θέση του Τούρκου πρωθυπουργού (2017). Το 2018 ο Μπιναλί Γιλντιρίμ oρίστηκε πρόεδρος της Τουρκικής εθνοσυνέλευσης και το 2019 επιλέχθηκε από τον Ερντογάν σαν υποψήφιος Δήμαρχος Κωνσταντινούπολης αλλά έχασε δύο εκλογικές αναμετρήσεις (Μάιος, Ιούνιος 2019) από τον σημερινό Δήμαρχο Κωνσταντινούπολης Εκρέμ Ιμάμογλου.
Ο πτωχός πλην πιστός φίλος του Ερντογάν, μέσα σε δεκατρία περίπου χρόνια κυβερνητικής ευθύνης, κατάφερε να αποκτήσει μια αμύθητη περιουσία η οποία σήμερα, σύμφωνα με τον Τούρκο δημοσιογράφο Erkam Tufan, εκτιμάται σε 26 δις δολάρια, με 17 ανά τον κόσμο ναυτιλιακές εταιρείες, 27 εμπορικά πλοία και δύο υπερπολυτελή γιοτ.
Βέβαια οι καταγγελίες που ακολούθησαν για λαθρεμπόριο κοκαΐνης από την οικογένεια Γιλντιρίμ, για μετατροπή της κατεχόμενης Κύπρου σε παράδεισο παράνομου τζόγου, αποθήκη ναρκωτικών και κέντρο «ξεπλύματος» μαύρου χρήματος, «κουκουλώθηκαν» εσπευσμένα, με κανένα διορισμένο από το καθεστώς εισαγγελέα να μην αναρωτιέται πως ένας πτωχός πολίτης που υπηρέτησε σε δημόσιες θέσεις, μετατράπηκε μέσα σε λίγα χρόνια σε ζάμπλουτο, ούτε εάν αυτός ο πλούτος είναι όλος δικός του ή εάν τον μοιράζεται με αυτόν που τον διόριζε σε διάφορα πόστα και τον προστάτευε από τις διάφορες καταγγελίες.
Ο Χαλίλ Φαλγιαλί, πολύτιμος συνεργάτης της οικογένειας Γιλντιρίμ στην κατεχόμενη Κύπρο, (με φωτογραφίες-αποδείξεις «παρέα» με τον Εκρέμ Γιλντιρίμ, γιό του Μπιναλί) δολοφονήθηκε άγρια για την φίμωση και την «τιμωρία» του, διότι παρέδωσε στον Σεντάτ Πεκέρ αντίγραφα των πολύτιμων κασετών που δημιουργούσε σχετικά με τις παράνομες δραστηριότητες του.
Ο Σεντάτ Πεκέρ, κάποτε «ευυπόληπτος επιχειρηματίας» (γιατί τότε απειλούσε τους αντιπάλους του Ερντογάν ότι «θα πνιγούν στο αίμα τους») και σήμερα «καταζητούμενος αρχηγός εγκληματικής οργάνωσης» (γιατί από την ασφάλεια των Ηνωμένων Αραβικών Εμιράτων «κελαηδάει» συνεχώς, φέρνοντας σε δύσκολη θέση το τουρκικό καθεστώς).
Ο Πεκέρ, γνωρίζοντας από μέσα πρόσωπα και πράγματα, περιγράφει κατά καιρούς με αφοπλιστικές λεπτομέρειες τις διάφορες «δραστηριότητες» της «Φαμίλιας Ερντογάν», με ιδιαίτερο θυμό για το «πρωτοπαλίκαρο» της Φαμίλιας και πολιτικό προϊστάμενο του τουρκικού υπόκοσμου, Υπουργό Εσωτερικών Σουλεϊμάν Σοϊλού.
Ανάμεσα στις πολλές αποκαλύψεις του Σ. Πεκέρ για τον Σ. Σοϊλού ξεχώρισαν η καταγγελία για παροχή «προστασίας» σε μαφιόζο έναντι μηνιαίας «αποζημίωσης» 10.000 δολαρίων καθώς και η δίωρη συνάντηση του με τον διαβόητο Σεζγκίν Μπαράν Κορκμάζ (ένα «επιχειρηματία» γνωστό για τους ιδιαίτερους δεσμούς του με την «Φαμίλια») στις 5 Δεκεμβρίου 2020 στο τουρκικό Υπουργείο Εσωτερικών στην Άγκυρα. Κατά την διάρκεια της δίωρης συνάντησης τους ο Σοϊλού ειδοποίησε τον Κορκμάζ πως είχε ξεκινήσει σε βάρος του δικαστική έρευνα. Ο Κορκμάζ την επόμενη μέρα εγκατέλειψε την Τουρκία, πριν εκδοθεί εναντίον του ένταλμα σύλληψης, στο πλαίσιο της έρευνας για νομιμοποίηση εσόδων από παράνομες δραστηριότητες, ύψους 132 εκατομμυρίων δολαρίων.
Ο Σ. Μ. Κορκμάζ, ο οποίος ζούσε μέσα στη χλιδή με ιδιωτικά τζετ, σκάφη αναψυχής, πολυτελείς βίλες κ.α. τον Ιούνιο του 2021 συνελήφθη στην Αυστρία και τον επόμενο μήνα εκδόθηκε στην Αμερική όπου κατηγορείται για πλήθος αδικημάτων μεταξύ των οποίων συνωμοσία, διακίνηση ναρκωτικών, νομιμοποίηση εσόδων από παράνομες δραστηριότητες, απάτη καπ.
Από τις πολλές και σημαντικές αποκαλύψεις του Σεντάτ Πεκέρ αξίζει τον κόπο να αναφερθεί και μία ακόμα:
Στις 17 Δεκεμβρίου 2013 δόθηκε στην δημοσιότητα έρευνα Τούρκου εισαγγελέα, η οποία αφορούσε τον Ρεζά Ζαράμπ, τότε ταμία της οικογένειας Ερντογάν. Στην έρευνα καταγράφονταν η «βοήθεια» τριών Τούρκων υπουργών προκειμένου να παρακαμφθούν οι Αμερικανικές κυρώσεις εναντίον της Περσίας. Ο Ρεζά Ζαράμπ μετέφερε κεφάλαια από το Ιράν μέσω τουρκικών κρατικών τραπεζών (κυρίως της Halkbank) με αντάλλαγμα δωροδοκίες πολλών εκατομμυρίων δολαρίων. Το σχέδιο, υπό την υψηλή εποπτεία του Ρ. Τ. Ερντογάν, «ξέπλυνε» δισεκατομμύρια δολάρια κατά παράβαση της τουρκικής και της αμερικανικής νομοθεσίας. Ο Ρεζά Ζαράμπ συνελήφθη στην Τουρκία με την κατηγορία της διαφθοράς, αλλά σύντομα «απαλλάχθηκε» από όλες τις κατηγορίες.
Τον Μάρτιο του 2016 ο Ρεζά Ζαράμπ επισκέφθηκε οικογενειακώς τις ΗΠΑ, αλλά συνελήφθη στο Μαϊάμι κατηγορούμενος για πλήθος σοβαρών αδικημάτων. Ο Ρεζά Ζαράμπ χωρίς μεγάλη καθυστέρηση, άλλαξε στρατόπεδο, ομολόγησε την ενοχή του για τις δραστηριότητες παράκαμψης των Αμερικανικών κυρώσεων σε συνεργασία με την τουρκική κρατική τράπεζα Halkbank, εμπλέκοντας το 2017 στην σχετική δίκη, αρκετούς Τούρκους υπουργούς αλλά και τον πρόεδρο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν. Σύμφωνα με το κατηγορητήριο (έγινε γνωστό το 2019) διακινήθηκαν 20 περίπου δισεκατομμύρια δολάρια από έσοδα ιρανικού πετρελαίου και φυσικού αερίου μέσω της τράπεζας Halkbank. Οι Ερντογάν και Τσαβούσογλου, κυριολεκτικά στα κάγκελα (θυμίζοντας την κλασική θεατρική παράσταση «Φωνάζει ο κλέφτης» που μεταφέρθηκε και στον κινηματογράφο) απαιτούσαν από τους Αμερικανούς την έκδοση του Ρεζά Ζαράμπ στην Τουρκία. Αυτός βέβαια σήμερα ζει μια πολυτελέστατη ζωή στο Μαϊάμι της Φλόριντα, με ψεύτικη ταυτότητα, σαν «ανταμοιβή» για τις πολλαπλές πληροφορίες που έδωσε στις Αμερικανικές αρχές.
Είναι βέβαια ευρύτερα γνωστός και ένας πληθωρικός κατάλογος διάφορων επιχειρηματιών ή αρχηγών του τουρκικού υπόκοσμου που «συνεργάστηκαν» ή «συνεργάζονται» φανερά και επίσημα με την «Φαμίλια» και την τουρκική πολιτική εξουσία.
Χαρακτηριστικό παράδειγμα ο Όμιλος Demirören ο οποίος, σύμφωνα με το Reuters (Οκτώβριος 2021) δεν έλαβε μόνο 750 εκατ. δολάρια «δάνειο» για να αγοράσει την «Χουριέτ» και ολόκληρο τον Όμιλο Dogan (Posta, Kanal D, CNN Turk κ.α.) τον Ιούνιο του 2018, αλλά αναδιάρθρωσε και όλα τα δανικά (και αγύριστα;) ύψους 2 δις δολαρίων - χωρίς τόκους!
Από τις διάφορες ρωγμές που φωτίζουν ολοένα και περισσότερο την δράση της «Φαμίλιας» ξεχωρίζει μια άλλη, εκείνη του Αμπντουλατίφ Σενέρ, συνιδρυτή του κυβερνώντος κόμματος ΑΚΡ και αναπληρωτή πρωθυπουργού μέχρι το 2007 όταν εγκατέλειψε το κόμμα. Ο Σενέρ στις 7 Νοεμβρίου 2021 κυριολεκτικά «εξερράγη», μιλώντας θαρραλέα για ρουσφέτια που πήραν υπουργοί, για τεράστια θησαυροφυλάκια σε διάφορα σπίτια «υπευθύνων», για μηχανήματα μετρήματος χρημάτων που έχουν παιδιά υπουργών, για τα εκατομμύρια δολάρια που βρέθηκαν σε κουτιά παπουτσιών στο σπίτι Γενικού Διευθυντή Τράπεζας, για τις 500.000 δολάρια που δόθηκαν σε υπουργό μέσα σε κουτί με σοκολάτες, για ρολόι αξίας εκατοντάδων χιλιάδων λιρών που δόθηκε σε άλλο υπουργό, για εμπορία ανθρώπων οι οποίοι στέλνονται επίσημα στο εξωτερικό από τουρκικούς δήμους σαν εργάτες και πολλά, πολλά άλλα με ονόματα, διευθύνσεις και αποδείξεις. Τίποτα από όλα αυτά όμως δεν κίνησε το ενδιαφέρον κάποιου εισαγγελέα για την άσκηση ποινικής δίωξης. Αντίθετα, διώξεις ασκήθηκαν εναντίον δημοσιογράφων που τα μετέδωσαν!
Οι διάφορες «εκπομπές» του Σεντάτ Πεκέρ με πολλά εκατομμύρια θεατών και ακροατών που άρχισαν τους τελευταίους μήνες του 2020, συνεχίστηκαν μέχρι τον Αύγουστο του 2021, όταν διακόπηκαν απότομα κατόπιν συμφωνίας Ηνωμένων Αραβικών Εμιράτων - Τουρκίας.
Ξαφνικά ένα περίπου χρόνο αργότερα, για λόγους που δεν είναι ακόμα γνωστοί, ο Σεντάτ Πεκέρ εμφανίστηκε πάλι δίδοντας διάφορες πληροφορίες – αυτή τη φορά μέσω του twitter.
Η τελευταία εμφάνιση του Σεντάτ Πεκέρ έγινε την Παρασκευή 13 Αυγούστου 2022 με την μορφή εκατό tweets από ένα λογαριασμό με το ψευδώνυμο Deli Çavuş. Τα tweets του Πεκέρ αναφέρουν «τρείς σκοτεινές δομές» οι οποίες δεν είναι ευρύτερα γνωστές στον κόσμο και οι οποίες, όπως ισχυρίζεται, είναι ισχυρότερες ακόμα και από υπουργούς της τουρκικής κυβέρνησης.
Η μια από τις «δομές» αυτές αφορούν τον ιδιοκτήτη του Türk Medya grubu Hasan Yeşildağ και τα αδέλφια του Metin, Zeki και Ali Yeşildağ. Σύμφωνα με τους ισχυρισμούς του Σεντάτ Πεκέρ, ο Hasan Yeşildağ (στον οποίο καταλογίζονται -μεταξύ άλλων- απαγωγή, δολοφονία και βομβιστική επίθεση στη Σουηδία), μόλις το έτος 1998 είχε γίνει γνωστό πως ο Ρ. Τ. Ερντογάν πρόκειται να εκτίσει την ποινή 10 μηνών που του επιβλήθηκε στις φυλακές Pınarhisar, αμέσως προέβη σε «στοχευμένη» αξιόποινη πράξη, προκειμένου να βρεθεί στις ίδιες φυλακές πριν από αυτόν.
Έτσι όταν το 1998 ο Ρ. Τ. Ερντογάν εξωθήθηκε σε παραίτηση από το δημαρχιακό αξίωμα, του αφαιρέθηκαν τα πολιτικά δικαιώματα για τους 10 μήνες της ποινής που του επιβλήθηκε και τον Απρίλιο του 1998 βρέθηκε στις φυλακές Pınarhisar, ο Hasan Yeşildağ ανέλαβε την προστασία του σαν σωματοφύλακας. Η σχέση που δημιουργήθηκε μεταξύ τους όχι μόνο διατηρήθηκε αλλά ισχυροποιήθηκε με την πάροδο των χρόνων.
Υπενθυμίζεται ότι η ποινή της δεκάμηνης φυλάκισης που είχε επιβληθεί στον Ερντογάν, αφορούσε μια ομιλία του στην Σύρτη, όπου είχε απαγγείλει ένα ποίημα του Τούρκου εθνικιστή ποιητή του 3ου αιώνα Ζιγιά Γκιοκάλπ το οποίο υποδαύλιζε θρησκευτικό και πολιτικό μίσος («Τα τζαμιά είναι οι στρατώνες μας / οι θόλοι είναι τα κράνη μας / οι μιναρέδες οι ξιφολόγχες μας / και οι πιστοί είναι οι στρατιώτες μας»).
Ο Σεντάτ Πεκέρ αναφέρεται στο «δώρο» που έκανε ο Ρ. Τ. Ερντογάν πολλά χρόνια αργότερα, στον Hasan Yeşildağ χαρίζοντας εκτός διαγωνισμού, την εκμετάλλευση του Πύργου Çamlıca (το 50% ανήκε στον Δήμο και μεταφέρθηκε σε ΑΕ και το 50% ανήκει στα τουρκικά ταχυδρομεία (PTT) που με την σειρά τους ανήκουν στο Wealth Fund, με πρόεδρο τον Ρ. Τ. Ερντογάν).
Ο Hasan Yeşildağ με τα αδέλφια του επεκτάθηκε θεαματικά, μετά το (δήθεν) πραξικόπημα του 2016, αρχικά σε πολλά καταστήματα καφέ στο Kuruçeşme και αμέσως μετά στον ενεργειακό τομέα αγοράζοντας την Kased Enerji AŞ καθώς και στα ΜΜΕ αγοράζοντας από τον Ethem Sancak ολόκληρο τον όμιλο ΜΜΕ που είχε (ημερήσιες εφημερίδες Star, Akşam, Güneş και τους τηλεοπτικούς σταθμούς Kanal 24 and 360 television). Βέβαια ιδιοκτήτης του ομίλου εμφανίζεται ο αδελφός του Hasan Yeşildağ, ο Zeki Yeşildağ, πιθανότατα λόγω του βεβαρημένου ποινικού μητρώου του εκλεκτού φίλου του Ερντογάν.
Η «εξέλιξη» όμως της οικογένειας Yeşildağ δεν σταματάει εδώ. Σύμφωνα με τον Πεκέρ, οι αδελφοί Yeşildağ είναι πλέον μέτοχοι σε ποσοστό 25% της Yapı Yapı - μιας μεγάλης και ευυπόληπτης επιχείρησης κατασκευών που ιδρύθηκε από το 1974. Σαν αποτέλεσμα της «συμμετοχής» των αδελφών Yeşildağ στην εταιρία Yapı Yapı, αυτή «κέρδισε» κρατικούς διαγωνισμούς συνολικού ύψους… 25 δισεκατομμυρίων τουρκικών λιρών!
Σ υ μ π ε ρ ά σ μ α τ α: Πιθανότατα θα χρειαζόταν ένας συγγραφέας με το ταλέντο του Mario Francis Puzo προκειμένου να περιγράψει την ιστορία της «Φαμίλιας Ερντογάν» η οποία, σύμφωνα με τους περισσότερους τούρκους αναλυτές, βρίσκεται πλέον στην δύση της.
Το μεγάλο ζητούμενο είναι ο τρόπος με τον οποίο θα έρθει το τέλος της «Φαμίλιας» και του καθεστώτος που εγκαθίδρυσε στην Τουρκία.
Τα διάφορα «συστατικά» του καθεστώτος (ισχυροί οικονομικοί παράγοντες, διάφοροι ύποπτοι «επιχειρηματίες», Βαθύ Κράτος, υπόκοσμος και πολλοί άλλοι) ήδη άρχισαν να αναζητούν καταφύγιο μέσα στα κόμματα της αντιπολίτευσης προκειμένου να εξασφαλίσουν την απρόσκοπτη συνέχεια των δραστηριοτήτων τους, αλλά και την ποινική ασυλία για τα ποικιλόμορφα εγκλήματα που έκαναν.
Στα μέχρι τώρα δύο επικρατέστερα σενάρια, σύμφωνα με τα οποία ο Ρ. Τ. Ερντογάν θα προσπαθήσει να κρατηθεί στην εξουσία, φημολογείται ένα τρίτο, η επεξεργασία του οποίου ίσως και να αποτελεί μια «λύση απελπισίας» για την «Φαμίλια».
Σύμφωνα με το τρίτο αυτό σενάριο και δεδομένου ότι παγιώνεται πλέον η βεβαιότητα της ήττας του συνασπισμού ισλαμιστών και φασιστών μέσα στην Τουρκία, εξετάζεται το ενδεχόμενο ανατροπής των δεδομένων υπέρ του ΑΚΡ με την απόσυρση της υποψηφιότητας Ερντογάν στις επερχόμενες εκλογές και την υποστήριξη ενός άλλου προσώπου από το ΑΚΡ ευρύτατης αποδοχής, ικανού να συνεχίσει την κυριαρχία των ισλαμιστών, να εγγυηθεί την πολιτική και ποινική ασυλία του Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν και να πείσει τις λαϊκές μάζες ότι θα αντιμετωπίσει με επιτυχία όλα τα λάθη του παρελθόντος.
Ένα τέτοιο πρόσωπο θα μπορούσε να είναι ο Αμπτουλάχ Γκιούλ, συνιδρυτής του ΑΚΡ, ο οποίος συγκεντρώνει σε ικανοποιητικό βαθμό τα παραπάνω χαρακτηριστικά ή κάποιο άλλο πρόσωπο που δεν διακρίνεται ακόμα στον ορίζοντα.
Ένα πάντως φαίνεται βέβαιο: Ο Ρ. Τ. Ερντογάν θα δώσει μάχη μέχρι και το τελευταίο δευτερόλεπτο της απεριόριστης εξουσίας του. Αγωνίζεται για το κεφάλι του, ολόκληρη την «Φαμίλια» και για ένα τεράστιο «σύστημα» μέσα στο οποίο ο πολύς πλούτος των λίγων, η λεηλασία της Τουρκίας και η ανεξέλεγκτη εξάπλωση της παρανομίας και των ναρκωτικών, στηρίζεται στην φτώχεια και στην δυστυχία ευρύτατων λαϊκών στρωμάτων.
Η κλεψύδρα γύρισε πλέον ανάποδα και η αντίστροφη μέτρηση άρχισε…
*Νομικός, Συγγραφέας, Αρθρογράφος-Αναλυτής, μέλος του International Hellenic Association. Το αυτοβιογραφικό, διαχρονικό βιβλίο του «Το Θαύμα-Μια πραγματική ιστορία», το οποίο αναφέρεται στην μεθοδική εξολόθρευση του Ελληνισμού της Κωνσταντινούπολης από το τουρκικό κράτος, υπάρχει εντελώς δωρεάν στην ηλεκτρονική βιβλιοθήκη του ΙΗΑ, τόσο στην Ελληνική όσο και στην Αγγλική γλώσσα.
πηγή