Αθήνα, 9 Μαΐου 2020
Η σημερινή, 70η επέτειος της Διακήρυξης του Robert
Schuman που δρομολόγησε το πιο φιλόδοξο και επιτυχημένο σχέδιο ειρήνης,
συνεργασίας και Δημοκρατίας της σύγχρονης ιστορίας, είναι δίχως αμφιβολία
ξεχωριστή από όσες προηγήθηκαν.
Στην ήπειρό μας και σε όλο τον κόσμο, βιώνουμε τον αντίκτυπο της πανδημίας του COVID-19. Μία κρίση ιστορικών διαστάσεων που θα διαμορφώσει σε σημαντικό βαθμό όλες τις πτυχές της γεωπολιτικής, κοινωνικής και οικονομικής πραγματικότητας απανταχού. Μια κρίση που θα αποτελέσει μια ακόμη απαιτητική δοκιμασία για το κοινό μας ευρωπαϊκό εγχείρημα, αλλά και μια ακόμη ευκαιρία για να αναστοχαστούμε πως επιθυμούμε να ορίζουμε την κοινότητα αξιών που συναπαρτίζουμε.
Στην ήπειρό μας και σε όλο τον κόσμο, βιώνουμε τον αντίκτυπο της πανδημίας του COVID-19. Μία κρίση ιστορικών διαστάσεων που θα διαμορφώσει σε σημαντικό βαθμό όλες τις πτυχές της γεωπολιτικής, κοινωνικής και οικονομικής πραγματικότητας απανταχού. Μια κρίση που θα αποτελέσει μια ακόμη απαιτητική δοκιμασία για το κοινό μας ευρωπαϊκό εγχείρημα, αλλά και μια ακόμη ευκαιρία για να αναστοχαστούμε πως επιθυμούμε να ορίζουμε την κοινότητα αξιών που συναπαρτίζουμε.
Σήμερα, μετά από 70 χρόνια εξέλιξης της ευρωπαϊκής ενοποίησης και 39 χρόνια από την ένταξη στις ευρωπαϊκές κοινότητες, η Ελλάδα, οι Έλληνες, ενσαρκώνουμε και προωθούμε την ιδέα της Ευρώπης των αρχών και των αξιών, στην πολιτική και κοινωνική της διάσταση. Μετά από επίπονες θυσίες και με σταθερά βήματα, η χώρα μας άφησε πίσω τη δική της πολυετή κρίση και ανέκτησε τη θέση της στον ευρωπαϊκό πυρήνα.
Η Ελλάδα σήμερα είναι σε θέση να συμβάλλει ενεργά στην προσπάθεια της Ένωσης να παρουσιάσει ένα νέο πολιτικό αφήγημα.
Mία νέα πρόταση για την Ευρώπη της ανάπτυξης, της απασχόλησης και των κοινωνικών κατακτήσεων, για μια Ευρώπη με προοπτικές για τους πολίτες της και παράδειγμα για τους εταίρους της.
Η ευρωπαϊκή προοπτική των Δυτικών Βαλκανίων παραμένει το σημαντικότερο εχέγγυο σταθερότητας, ευημερίας και εμπέδωσης των δημοκρατικών θεσμών στην άμεση γειτονία μας. Η ευρωπαϊκή ολοκλήρωση είναι κάτι πολύ περισσότερο από έναν χώρο ελεύθερης κυκλοφορίας ανθρώπων, αγαθών και κεφαλαίων. Είναι μια αντίληψη ενιαίου μέλλοντος στη βάση αμοιβαίων αξιών. Η Ατζέντα της Θεσσαλονίκης παραμένει επίκαιρη και, ως το παλαιότερο μέλος της ΕΕ στα Βαλκάνια, συνεχίζουμε να εργαζόμαστε για την υλοποίησή της.
Όμως παρά τα σημαντικά επιτεύγματα, προκλήσεις παραμένουν. Η Ευρωπαϊκή Ένωση έχει ακόμα πολλά να εκπληρώσει αν θέλει να ανταποκριθεί στις προσδοκίες των λαών της.
Πρώτα στο εσωτερικό της, όπου θα κληθεί να αντιμετωπίσει την επερχόμενη οικονομική κρίση. Όλες οι χώρες, ιδίως οι ισχυρότερες που ανήκουν σε αυτή την κοινωνία αξιών, πρέπει να λειτουργήσουν ως μέλη μιας οικογένειας. Nα συμβάλλουν με γενναιότητα για την αντιμετώπιση των οικονομικών επιπτώσεων, με γνώμονα το κοινό μας ευρωπαϊκό πεπρωμένο.
Αλλά και στον περίγυρό της.
Οι παρατεταμένες και οι νέες κρίσεις στην ανατολική και νότια γειτονία της Ευρώπης απαιτούν εγρήγορση και αποφασιστικότητα. Η Ευρώπη καλείται να σταθεί στο ύψος των ιδιαίτερα σύνθετων περιστάσεων που χαρακτηρίζουν τον παγκοσμιοποιημένο μας κόσμο. Σήμερα, περισσότερο από ποτέ, απαιτείται μια ενιαία, ισχυρή ευρωπαϊκή φωνή στο περιφερειακό και παγκόσμιο γίγνεσθαι.
Η σημερινή Ημέρα της Ευρώπης σχεδόν συμπίπτει με την ανάληψη από την Ελλάδα, για το επόμενο εξάμηνο, της Προεδρίας του παλαιότερου πολιτικού οργανισμού της ηπείρου μας, του Συμβουλίου της Ευρώπης. Στο επίκεντρο της Ελληνικής Προεδρίας θα βρεθεί η λειτουργική συνύπαρξη του δημοκρατικού τρόπου ζωής μας, με τους περιορισμούς στην άσκηση θεμελιωδών ελευθεριών που όλοι μας βιώσαμε. Οι απαντήσεις στα καινοφανή αυτά ζητήματα εδράζονται στις θεμελιώδεις αξίες του ευρωπαϊκού πολιτικού πολιτισμού, τις οποίες καλούμαστε να αναδείξουμε πειστικά.
Οι πολίτες της Ευρώπης, έχουμε το χρέος σήμερα να αναλογιστούμε όσα μας ενώνουν. Να αγνοήσουμε τις σειρήνες του λαϊκισμού.
Να προάγουμε τις κοινές ευρωπαϊκές μας αξίες, ιδιαίτερα
την αλληλεγγύη, την Δημοκρατία, τον πλουραλισμό και τον διάλογο.
Με όχημα τα πολλά τα οποία μας ενώνουν, να αποδείξουμε ότι το όραμα των πρωτεργατών της Ευρωπαϊκής μας Ένωσης εξακολουθεί να εμπνέει και να ακμάζει.