THE EUROPEAN FOOD INFORMATION COUNCIL
Τι είναι τα συμπληρώματα διατροφής;
Η ιδέα πίσω από τα συμπληρώματα διατροφής, που ονομάζονται επίσης διαιτητικά ή διατροφικά συμπληρώματα, είναι να παρέχουν θρεπτικά συστατικά που ενδέχεται να μην καταναλώνονται σε επαρκείς ποσότητες. Τα συμπληρώματα διατροφής μπορεί να είναι βιταμίνες , μέταλλα ,
αμινοξέα, λιπαρά οξέα και άλλες ουσίες που παρέχονται με τη μορφή χαπιών, δισκίων, καψουλών, υγρών κ.λπ. 1 Τα συμπληρώματα διατίθενται σε μια σειρά δόσεων και σε διαφορετικούς συνδυασμούς. Ωστόσο, μόνο μια ορισμένη ποσότητα κάθε θρεπτικού συστατικού είναι απαραίτητη για τη λειτουργία του σώματός μας και οι υψηλότερες ποσότητες δεν είναι απαραίτητα καλύτερες. Σε υψηλές δόσεις, ορισμένες ουσίες μπορεί να έχουν ανεπιθύμητες ενέργειες και να γίνουν επιβλαβείς. Για λόγους προστασίας της υγείας των καταναλωτών, τα συμπληρώματα μπορούν επομένως να πωλούνται νόμιμα μόνο με κατάλληλη σύσταση ημερήσιας δόσης και μια προειδοποιητική δήλωση για μη υπέρβαση αυτής της δόσης.Η χρήση συμπληρωμάτων ποικίλλει στην Ευρώπη. Για παράδειγμα, είναι συχνή στη Γερμανία και τη Δανία (43% και 59% του ενήλικου πληθυσμού αντίστοιχα), αλλά είναι λιγότερο συχνή στην Ιρλανδία και την Ισπανία (23% και 9% αντίστοιχα). Οι γυναίκες χρησιμοποιούν συμπληρώματα περισσότερο από τους άνδρες. 2 , 3 , 4 , 5 , 6
Ποιος χρειάζεται συμπληρώματα διατροφής;
Τα συμπληρώματα δεν υποκαθιστούν μια ισορροπημένη υγιεινή διατροφή. 1 Μια δίαιτα που περιλαμβάνει άφθονα φρούτα, λαχανικά, δημητριακά ολικής αλέσεως, επαρκή πρωτεΐνη και υγιή λίπη θα πρέπει κανονικά να παρέχει όλα τα θρεπτικά συστατικά που χρειάζονται για καλή υγεία. Οι περισσότερες ευρωπαϊκές χώρες συμφωνούν ότι τα μηνύματα που απευθύνονται στο ευρύ κοινό θα πρέπει να επικεντρώνονται σε διατροφικές οδηγίες που βασίζονται σε τρόφιμα. 7 Τα συμπληρώματα δεν περιλαμβάνονται σε αυτές τις οδηγίες, αλλά υπάρχουν ορισμένες ομάδες πληθυσμού ή άτομα που μπορεί να χρειάζονται συμβουλές σχετικά με τα συμπληρώματα, ακόμη και όταν ακολουθούν μια υγιεινή και ισορροπημένη διατροφή, π.χ. γυναίκες σε αναπαραγωγική ηλικία, άτομα που λαμβάνουν συγκεκριμένα φάρμακα.
Εν μέρει λόγω του σύγχρονου τρόπου ζωής μας, δεν καταφέρνουν όλοι να ακολουθούν μια υγιεινή διατροφή. Στην Ευρώπη, οι διατροφικές έρευνες έχουν δείξει ότι υπάρχουν μη βέλτιστες προσλήψεις για πολλά μικροθρεπτικά συστατικά. 2 , 8 Το χρηματοδοτούμενο από την ΕΕ έργο EURRECA διαπίστωσε ανεπαρκείς προσλήψεις για βιταμίνη C, βιταμίνη D, φολικό οξύ, ασβέστιο, σελήνιο και ιώδιο. 9 Μια πρόσφατη σύγκριση εθνικών ερευνών έδειξε εκτεταμένη ανησυχία σχετικά με την πρόσληψη βιταμίνης D, ενώ ορισμένες ηλικιακές ομάδες είναι πιο πιθανό να έχουν χαμηλή πρόσληψη μετάλλων. 2 Για παράδειγμα, υπάρχει ανησυχία σχετικά με την επαρκή πρόσληψη σιδήρου μεταξύ των εφήβων κοριτσιών στη Δανία, τη Γαλλία, την Πολωνία, τη Γερμανία και το Ηνωμένο Βασίλειο. 2 Η κακή κατάσταση σιδήρου στις νεαρές γυναίκες αυξάνει επίσης τον κίνδυνο γέννησης βρεφών με χαμηλό βάρος γέννησης, ανεπάρκεια σιδήρου και καθυστερημένη ανάπτυξη του εγκεφάλου. 10 Η κατάσταση του φυλλικού οξέος είναι επίσης κρίσιμη για τις γυναίκες που μπορεί να μείνουν έγκυες. Συνιστάται να λαμβάνουν φολικό οξύ πριν από τη σύλληψη και να το συνεχίζουν για τις πρώτες 12 εβδομάδες της εγκυμοσύνης. Η επαρκής κατάσταση του φυλλικού οξέος μπορεί να μειώσει τον κίνδυνο να αποκτήσουν ένα μωρό με ανωμαλίες του νευρικού σωλήνα, όπως η δισχιδής ράχη . Πρόσφατη έρευνα δείχνει ότι το 50-70% των Ευρωπαίων έχουν κακή κατάσταση βιταμίνης D. 2 , 11 , 12 Δεδομένου ότι η κατάσταση της βιταμίνης D εξαρτάται όχι μόνο από την πρόσληψη τροφής αλλά και από την έκθεση σε υπεριώδη ακτινοβολία, ενδέχεται να υπάρχουν ισχυρότερα επιχειρήματα υπέρ της συμβουλευτικής για συμπληρώματα βιταμίνης D στις χώρες της Βόρειας Ευρώπης. Σε ορισμένες χώρες (συμπεριλαμβανομένου του Ηνωμένου Βασιλείου, της Ιρλανδίας, της Ολλανδίας και της Σουηδίας) υπάρχουν ήδη συστάσεις για ορισμένες ομάδες του πληθυσμού να λαμβάνουν συμπλήρωμα βιταμίνης D, αν και υπάρχουν εκκλήσεις για περισσότερη έρευνα.
Άλλες κοινές ανησυχίες παρουσιάζονται στον Πίνακα 1, αν και οι ομάδες που θεωρούνται ότι διατρέχουν κίνδυνο δεν είναι οι ίδιες σε διαφορετικές χώρες.
Ομάδα πληθυσμού | Θρεπτικά συστατικά |
|---|---|
Άτομα άνω των 50 ετών | Βιταμίνη D, βιταμίνη Β12 , φυλλικό οξύ Οι ευάλωτοι ηλικιωμένοι μπορεί να ωφεληθούν από ένα συμπλήρωμα πολυβιταμινών χαμηλής δόσης. |
Γυναίκες σε αναπαραγωγική ηλικία | Φολικό οξύ και βιταμίνη D, πιθανώς σίδηρος |
Παιδιά κάτω των 5 ετών | Βιταμίνη Α, βιταμίνη C, βιταμίνη D, αν και τα παιδιά με καλή όρεξη που τρώνε μεγάλη ποικιλία τροφών μπορεί να μην τις χρειάζονται. |
Θηλάζοντα άτομα | Βιταμίνη D |
Άτομα με ανεπαρκή έκθεση στον ήλιο ή με πιο σκούρο δέρμα | Βιταμίνη D |
Βίγκαν | Βιταμίνη Β12 , βιταμίνη D2 |
Ιδιαίτεροι κίνδυνοι για συγκεκριμένες ομάδες πληθυσμού
Παρά το γεγονός ότι έχουν κάποιο ρόλο στην υγεία ορισμένων ατόμων, δεν είναι όλα τα συμπληρώματα χρήσιμα για όλους. Μάλιστα, για ορισμένα άτομα, δεν συνιστάται η λήψη ορισμένων συμπληρωμάτων, ιδίως σε υψηλές δόσεις. Ορισμένες μελέτες δείχνουν ότι οι πολυβιταμίνες μπορούν να συμβάλουν σε αυξημένο κίνδυνο υπερβολικής πρόσληψης θρεπτικών συστατικών και έχει προταθεί ότι οι πολυβιταμίνες θα πρέπει να διαμορφώνονται λαμβάνοντας μεγαλύτερη προσοχή στην πρόσληψη μικροθρεπτικών συστατικών από τα τρόφιμα. 2 Τα άτομα θα πρέπει να δίνουν ιδιαίτερη προσοχή στην ανάγνωση της ετικέτας και να βεβαιώνονται ότι ένα συμπλήρωμα είναι κατάλληλο για αυτά. Για τις έγκυες γυναίκες, για παράδειγμα, τα συμπληρώματα που περιέχουν βιταμίνη Α (ρετινόλη), συμπεριλαμβανομένου του ελαίου από συκώτι ψαριών , μπορεί να είναι επιβλαβή και να προκαλέσουν γενετικές ανωμαλίες εάν η συνιστώμενη δόση υπερβεί κατά πολύ ή υπερβεί τη συνιστώμενη δόση για μεγάλο χρονικό διάστημα.
Μελέτες έχουν επίσης επισημάνει ότι οι καπνιστές θα πρέπει να είναι επιφυλακτικοί με ορισμένα συμπληρώματα, ιδίως με υψηλές δόσεις βήτα-καροτίνης . Η Ευρωπαϊκή Αρχή για την Ασφάλεια των Τροφίμων (EFSA) έχει εξετάσει τα στοιχεία σε αυτόν τον τομέα και έχει καταλήξει στο συμπέρασμα ότι η έκθεση σε β-καροτίνη κάτω των 15 mg/ημέρα είναι ασφαλής για τον γενικό πληθυσμό, συμπεριλαμβανομένων των καπνιστών.13
Σύναψη
Σε ορισμένες πληθυσμιακές ομάδες συνιστάται η λήψη συγκεκριμένων συμπληρωμάτων. Το γενικό μήνυμα είναι: ακολουθήστε μια υγιεινή, ισορροπημένη διατροφή, διαβάστε προσεκτικά τις ετικέτες των συμπληρωμάτων και των εμπλουτισμένων τροφίμων και αποφύγετε τη λήψη πολλαπλών δόσεων που υπερβαίνουν τις Συνιστώμενες Ημερήσιες Ποσότητες (ΣΗΠ). Σε περίπτωση αμφιβολίας, ζητήστε τη συμβουλή ενός διαιτολόγου ή γιατρού πριν επιλέξετε ένα συμπλήρωμα διατροφής .
Αναφορές
- Ευρωπαϊκή Επιτροπή, Τμήμα Συμπληρωμάτων Διατροφής
- Mensink GB, Fletcher R, Gurinovic M, et al. (2012). Χαρτογράφηση της χαμηλής πρόσληψης μικροθρεπτικών συστατικών σε όλη την Ευρώπη. British Journal of Nutrition 14:1-19.
- Beitz R, Mensink GB, Rams S, et al. (2004). Vitamin- und Mineralstoffsupplementierung in Deutschland (Χρήση συμπληρωμάτων βιταμινών και μετάλλων στη Γερμανία). Bundesgesundheitsblatt Gesundheitsforschung Gesundheitsschutz 47:1057–1065.
- Tetens I, Biltoft-Jensen A, Spagner C, et al. (2011). Πρόσληψη μικροθρεπτικών συστατικών μεταξύ Δανών ενηλίκων χρηστών και μη χρηστών συμπληρωμάτων διατροφής. Food & Nutrition Research 55:7153.
- Kiely M (2001). Έρευνα Κατανάλωσης Τροφίμων Βόρειας/Νότιας Ιρλανδίας. Συνοπτική Έκθεση για την Πρόσληψη Τροφίμων και Θρεπτικών Συστατικών, την Ανθρωπομετρία, τα Δεδομένα Στάσης και τα Πρότυπα Φυσικής Δραστηριότητας. Ιρλανδική Συμμαχία Διατροφής Πανεπιστημίων.
- Rovira MA, Grau M, Castañer O, et al. (2013). Χρήση συμπληρωμάτων διατροφής και συμπεριφορές που σχετίζονται με την υγεία σε έναν μεσογειακό πληθυσμό. Journal of Nutrition Education and Behavior 45(5):386-391.
- Επισκόπηση EUFIC (2009). Διατροφικές κατευθυντήριες γραμμές με βάση τα τρόφιμα στην Ευρώπη.
- Troesch B (2012). Διατροφικές έρευνες δείχνουν ότι η πρόσληψη βιταμινών κάτω από τις συνιστώμενες τιμές είναι συνηθισμένη σε αντιπροσωπευτικές δυτικές χώρες. British Journal of Nutrition 108(4):692-8.
- Ιστότοπος του έργου EURRECA της ΕΕ.
- Radlowski EC & Johnson RW (2013). Περιγεννητική ανεπάρκεια σιδήρου και νευρογνωστική ανάπτυξη. Frontiers in Human Neuroscience 7:585.
- Ovesen L, Andersen R & Jakobsen J (2003). Γεωγραφικές διαφορές στην κατάσταση της βιταμίνης D, με ιδιαίτερη αναφορά στις ευρωπαϊκές χώρες. Πρακτικά της Εταιρείας Διατροφής 62(4):813-821.
- Pérez-López FR, Brincat Μ, Erel CT, et al. (2012). Δήλωση θέσης EMAS: Βιταμίνη D και μετεμμηνοπαυσιακή υγεία. Maturitas 71:83-88.
- EFSA (2012). Δήλωση σχετικά με την ασφάλεια της χρήσης β-καροτίνης σε μανιακούς καπνιστές. EFSA Journal 10(12):2953
