.. στο πλαίσιο της Ώρας του Πρωθυπουργού
Κύριε Χαρίτση, μπορεί το όνομα του νεοσύστατου κόμματός σας να είναι «Νέα Αριστερά», αλλά φοβάμαι ότι έχετε υιοθετήσει όλες τις παλιές κακές συνήθειες της αριστεράς από την οποία προέρχεστε, με πρώτη να μπορείτε να μιλάτε πολλή ώρα χωρίς να λέτε απολύτως τίποτα το συγκεκριμένο και το ουσιαστικό.
Η πολιτική, όμως, όπως το ξέρετε καλά, δεν είναι εκθέσεις ιδεών, αλλά η δυνατότητα σύνθεσης και υλοποίησης εφαρμόσιμων και καλά κοστολογημένων μέτρων. Επιτρέψτε μου, λοιπόν, να κάνω χρήση της δευτερολογίας μου, για να συνοψίσω όλα όσα φαίνεται ότι δεν καταλάβατε ότι είπα στην πρωτολογία μου.
Έχουμε μια σειρά από παρεμβάσεις τις οποίες πρέπει να κάνουμε για να υποστηρίξουμε τους αγρότες οι οποίοι δικαιολογημένα διαμαρτύρονται. Στη Θεσσαλία -το τόνισα και πάλι- προφανώς για έναν λόγο παραπάνω, διότι έχουν υποστεί μια πολύ μεγάλη φυσική καταστροφή. Όμως τα προβλήματα των αγροτών δεν περιορίζονται στη Θεσσαλία.
Τι μας λένε λοιπόν οι αγρότες; «Έχουμε πρόβλημα με το κόστος παραγωγής». Πέραν των μέτρων που ήδη έχουμε εφαρμόσει, τη μείωση δηλαδή του χαμηλότερου συντελεστή ΦΠΑ σε λιπάσματα και ζωοτροφές, πώς απαντάμε εμείς σε αυτό το συγκεκριμένο αίτημα; Ερχόμαστε και βλέπουμε δύο σημαντικούς συντελεστές του κόστους παραγωγής, για τους οποίους δικαιολογημένα παραπονιούνται οι αγρότες. Τι μας λένε λοιπόν; «Ντίζελ». Λοιπόν, επιστροφή του Ειδικού Φόρου Κατανάλωσης, 82 εκατομμύρια, και για το 2024. Συγκεκριμένο μέτρο, δεν είναι αδιάφορο.
Αυτά τα 82 εκατομμύρια, αν δεν τα δίναμε στους αγρότες, θα μπορούσαν να κατευθυνθούν σε κάποια άλλη πολιτική, επιλέγουμε όμως να στηρίξουμε τους αγρότες μας γιατί ακριβώς το αίτημα για τη διαχείριση του κόστους παραγωγής είναι δικαιολογημένο.
Ποιος είναι ο δεύτερος σημαντικός συντελεστής κόστους; Το ηλεκτρικό ρεύμα. Ανακοίνωσα πέντε συγκεκριμένες πρωτοβουλίες για το πώς βραχυπρόθεσμα και μεσοπρόθεσμα μπορούμε να μειώσουμε το κόστος της ηλεκτρικής ενέργειας για τους αγρότες μας και να καταστήσουμε αυτό το οποίο στο παρελθόν ήταν συγκριτικό μειονέκτημα, την ακριβή ενέργεια, σε ένα σημαντικό συγκριτικό πλεονέκτημα, που θα είναι η πολύ πιο φθηνή ενέργεια από Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας, η οποία θα κατευθυνθεί κατά προτεραιότητα στους αγρότες, τους μικρότερους και τους μεγαλύτερους.
Προφανώς, κ. Χαρίτση, για να έρχομαι να εξαγγέλλω την αύξηση, παραδείγματος χάρη, για τους μικρούς αγρότες τής δυνατότητας εγκατάστασης φωτοβολταϊκών από τα 10 στα 50KW, αυτό δεν το κάνω χωρίς να έχω συνεννοηθεί πρώτα με τον ΑΔΜΗΕ και τον ΔΕΔΔΗΕ, για να είμαι σίγουρος ότι υπάρχει ηλεκτρικός χώρος. Ξέρετε, μου αρέσει να είμαστε πολύ συγκεκριμένοι στις εξαγγελίες μας.
Και αυτό, αν θέλετε, είναι και μια πολιτική επιλογή. Το πώς κατανέμει κανείς τον ηλεκτρικό χώρο τον οποίο μπορεί να αποδεσμεύσει, δείχνει κοινωνικό πρόσημο και συγκεκριμένες πρωτοβουλίες και επιλογές της κυβέρνησης. Το αν, ας πούμε, ο ηλεκτρικός χώρος θα κατευθυνθεί όλος σε μεγάλα έργα ή αν ένα κομμάτι του θα πάει σε αγρότες, θα πάει σε μικρομεσαία βιομηχανία, είναι συγκεκριμένες πολιτικές επιλογές, τις οποίες αυτή η κυβέρνηση δεν διστάζει να κάνει.
Δεύτερο σκέλος του σχεδίου. Μιλήσαμε για τις αποζημιώσεις. Εξηγώ και πάλι, γιατί φαίνεται ότι δεν τα είπα αρκετά καλά στην πρωτομιλία μου. Τι σημαίνει αποζημιώσεις; Έχουμε δύο κεφάλαια, έχουμε τον ΕΛΓΑ και έχουμε την κρατική αρωγή. Και έχουμε φυσικά και τις αποζημιώσεις -τις τακτικές ενισχύσεις- οι οποίες έρχονται από την ΚΑΠ και πληρώνονται από τον ΟΠΕΚΕΠΕ.
Σας εξήγησα, λοιπόν, πόσα χρήματα έχουμε δώσει στον ΕΛΓΑ και πόσα θα δώσουμε από εδώ και στο εξής, τι ακριβώς κάνουμε με την κρατική αρωγή, ποιες είναι οι δυσκολίες που υπάρχουν με την κρατική αρωγή γιατί πολλοί από τους αγρότες δεν έχουν υποβάλει ακόμα τις σχετικές αιτήσεις για να ενταχθούν στο κύριο σώμα της υποστήριξης από την κρατική αρωγή.
Μίλησα, λοιπόν, με συγκεκριμένα νούμερα αναγνωρίζοντας τις δυσκολίες εκεί που υπάρχουν και εξηγώντας ποια είναι τα χρονοδιαγράμματα στήριξης των συμπολιτών μας, είτε μέσω του ΕΛΓΑ για την καταστροφή την οποία έχουν υποστεί είτε μέσω της κρατικής αρωγής για τις υποδομές οι οποίες ζημιώθηκαν, είτε είναι παραγωγοί είτε είναι συμπολίτες μας που είδαν τα σπίτια τους να παθαίνουν σημαντικές ζημιές.
Τρίτος πυλώνας του σχεδίου μας και τι μας λένε συχνά οι αγρότες στα μπλόκα -γιατί είμαστε εδώ για να ακούμε: «υπάρχει ζήτημα σωστής λειτουργίας του ανταγωνισμού». Δύο πτυχές και σε αυτό το πρόβλημα, ένα πρόβλημα το οποίο σας διαβεβαιώνω ότι το ακούω από κάθε συνάδελφό μου στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο. Γιατί οι τιμές που φεύγει το προϊόν από το χωράφι είναι αρκετά χαμηλότερες από τις τιμές στο ράφι; Δεν είναι μόνο ελληνική ιδιαιτερότητα αυτή, είναι ένα ευρωπαϊκό ζήτημα -θα έρθω στη συνέχεια στο τι πρέπει να κάνουμε με την Κοινή Αγροτική Πολιτική- το οποίο πρέπει να αντιμετωπιστεί.
Δεύτερο συγκεκριμένο πρόβλημα το οποίο αντιμετωπίζουμε στη χώρα μας: τα ζητήματα που έχουν να κάνουν με τις παράνομες ελληνοποιήσεις. Από την πρώτη στιγμή, θυμάμαι μια επίσκεψη μου προεκλογικά, λίγο πριν τις εκλογές του 2019, στη Σαμαρίνα, στο πιο ορεινό κτηνοτροφικό χωριό της πατρίδας μας, όπου είχα πει ότι η αντιμετώπιση των παράνομων εισαγωγών γάλακτος και προϊόντων που χρησιμοποιούνται για τη γαλακτοκομία είναι για εμάς πρώτη προτεραιότητα. Και πού ήταν οι τιμές του γάλακτος, θέλω να θυμίσω, επί δικών σας ημερών; Γύρω στα 80 λεπτά και πήγαν στο 1,60 ευρώ. Ναι, μπορεί να έπεσαν λίγο, πράγματι, τώρα έχουν πέσει λίγο, αλλά πήγαν στο 1,60.
Βέβαια να τονίσουμε, να το πούμε κι αυτό, αυτό που είναι καλό για τον παραγωγό μπορεί να είναι πρόβλημα για τον καταναλωτή, αλλά τουλάχιστον είναι χρήματα τα οποία μένουν στην πατρίδα μας. Δεν είναι εισαγωγές. Γιατί μιλήσατε για το εμπορικό ισοζύγιο, κ. Χαρίτση. Θέλω να σας θυμίσω ότι το εμπορικό ισοζύγιο εκτινάχθηκε το 2022, διότι αναγκαστήκαμε να εισάγουμε 7 δισεκατομμύρια ευρώ σε φυσικό αέριο. Τουλάχιστον τα χρήματα αυτά μένουν στην εγχώρια παραγωγή και κρατούν τους κτηνοτρόφους μας εδώ, στα βουνά μας και στα χωριά μας.
Έρχονται, λοιπόν, και μας λένε «αντιμετωπίστε τις παράνομες ελληνοποιήσεις». Δείτε λίγο τους ελέγχους οι οποίοι έγιναν τον τελευταίο μήνα από όλους τους εποπτικούς φορείς και πόσες περιπτώσεις παράνομων εισαγωγών εντοπίστηκαν. Θα είμαστε πάρα πολύ αυστηροί στα ζητήματα αυτά. Και εκεί που μπορεί να υπάρχουν άλλα θέματα, παραδείγματος χάρη μελισσοκομία, και εκεί υπάρχουν ζητήματα, είμαι ανοιχτός να καθίσω να συζητήσω με τους μελισσοκόμους τι μπορούμε να κάνουμε για να αντιμετωπίσουμε και εκεί ένα πρόβλημα το οποίο υπάρχει, που είναι οι νοθεύσεις μελιού, παράνομες προσμίξεις και διάφορα άλλα «παιχνίδια», τα οποία «βαφτίζουν» μέλι το οποίο θα πρέπει να είναι ελληνικό, ως ελληνικό, χωρίς όμως στην πραγματικότητα να είναι έτσι. Άλλη μία πτυχή του σχεδίου μας λοιπόν: πώς λειτουργεί σωστά και εύρυθμα ο ανταγωνισμός.
Ερχόμαστε τώρα στα ζητήματα που έχουν να κάνουν με την ΚΑΠ. Αυτά είναι ευρύτερα και πολύ μεγάλα ζητήματα. Η ΚΑΠ αυτή συμφωνήθηκε, θέλω να σας θυμίσω, το 2020, με συγκεκριμένες κατευθύνσεις για το λεγόμενο «πρασίνισμα» του πρωτογενούς τομέα. Πώς, δηλαδή, θα μπορέσουμε να ενθαρρύνουμε τους παραγωγούς μας σε μορφές παραγωγής που να είναι πιο φιλικές προς το περιβάλλον, να σέβονται τους φυσικούς πόρους και να εκπέμπουν λιγότερο διοξείδιο του άνθρακα.
Η αλήθεια είναι ότι το κόστος αυτής της πράσινης μετάβασης εκτιμώ ότι δεν είχε πλήρως υπολογιστεί από αυτούς που τη σχεδίασαν. Και γι’ αυτό και προσωπικά στήριξα την πρωτοβουλία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για έναν νέο στρατηγικό διάλογο σε ευρωπαϊκό επίπεδο, για να δούμε ενδεχόμενες αδυναμίες εντός της υφιστάμενης ΚΑΠ. Μπορεί να ενσωματώσουμε και μια σειρά από προτάσεις που έχει κάνει και η Ελληνική Κυβέρνηση για το πώς μπορούμε να βελτιώσουμε έναν μηχανισμό που πράγματι, υπό προϋποθέσεις, έβαλε στους αγρότες μας και τους κτηνοτρόφους μας πιο πολλές δεσμεύσεις από αυτές που οικονομικά άντεχαν.
Και ένα ζήτημα ακόμα το οποίο αφορά τον διεθνή, τον παγκόσμιο ανταγωνισμό -εδώ θέλω να είμαι απολύτως σαφής και νομίζω ότι η θέση μου αυτή βρήκε αρκετούς συμμάχους σε επίπεδο Ευρωπαϊκού Συμβουλίου: θέλουμε ως Ευρώπη να κάνουμε, παραδείγματος χάρη, μια συμφωνία ελεύθερου εμπορίου με τη Λατινική Αμερική. Είναι μία συζήτηση η οποία κυοφορείται, δρομολογείται εδώ και πολλά χρόνια. Μα, το κοτόπουλο το οποίο θα εισάγουμε από τη Λατινική Αμερική χωρίς δασμούς δεν μπορεί να είναι ένα κοτόπουλο το οποίο δεν θα πληροί τις ίδιες προϋποθέσεις με αυτές που εμείς βάζουμε στον Έλληνα, στον ευρωπαίο παραγωγό, που είναι αυστηρές και αυξάνουν το κόστος. Αυτό σημαίνει αθέμιτος ανταγωνισμός. Ναι, μπορεί να είναι -προσέξτε- καλό για τον καταναλωτή, γιατί μπορεί το κοτόπουλο να είναι πιο φθηνό, όμως για τον παραγωγό είναι κάτι το οποίο είναι καταστροφικό.
Άρα, οι ίσοι κανόνες παιχνιδιού στον παγκόσμιο ανταγωνισμό είναι κάτι το οποίο εμείς οφείλουμε να διαφυλάξουμε. Όπως, βέβαια, οφείλουμε να διαφυλάσσουμε και εμείς οι ίδιοι την ποιότητα των δικών μας προϊόντων. Εδώ υπάρχει ευθύνη και των παραγωγών και της βιομηχανίας τροφίμων. Η φέτα είναι φέτα και έχει συγκεκριμένες προδιαγραφές για να ονομάζεται «φέτα». Οι προδιαγραφές αυτές σημαίνουν και μια συγκεκριμένη τιμή, διότι το κόστος του γάλακτος ανεβαίνει.
Όταν ένα μέρος της αγοράς υπονομεύει αυτές τις προσπάθειες, πουλώντας κάτι άλλο για φέτα που στην πραγματικότητα δεν είναι φέτα, ουσιαστικά πυροβολούμε τα ίδια μας τα πόδια και υπονομεύουμε ένα σημαντικό εξαγωγικό μας προϊόν.
Άρα, σε αυτή την προσπάθεια δεν έχει ευθύνες μόνο η κυβέρνηση, έχει όλη η αλυσίδα. Η Διεπαγγελματική για τη φέτα, η οποία δημιουργήθηκε επί δικών μας ημερών, έχει κάνει σημαντική προσπάθεια για να αντιμετωπίσει τέτοιες στρεβλώσεις και για να προστατεύσει το ίδιο το προϊόν, το οποίο πρέπει να παίρνει την αξία που του αναλογεί.
Τελειώνω με τα θέματα των υποδομών, για τα οποία μίλησα αρκετά, αλλά επιτρέψτε μου να προσθέσω κάποιες ακόμα σκέψεις. Οι υποδομές οι οποίες καταστράφηκαν στον «Daniel» ήταν πάρα πολλές και όντως η εικόνα είναι σκληρή. Όταν βλέπαμε με τον Νίκο Ταχιάο όλα τα σημεία εκείνα στα οποία πρέπει να γίνουν παρεμβάσεις -τα γνωρίζουν πολύ καλά και οι βουλευτές μας, της Καρδίτσας, της Μαγνησίας, των Τρικάλων πρωτίστως- πράγματι αντιλαμβάνεσαι ότι είσαι μπροστά σε ένα πολύ σημαντικό έργο επισκευής υποδομών, το οποίο χρειάζεται χρόνο για να υλοποιηθεί. Αλλά δεν κατάλαβα ακριβώς αυτό το οποίο είπατε, ότι πρέπει «ο βραχυχρόνιος σχεδιασμός να ευθυγραμμιστεί με τον μακροχρόνιο σχεδιασμό».
Κοιτάξτε, κ. Χαρίτση, όταν κόβεται ένας δρόμος σε ένα χωριό, πρέπει να πάει δρόμος στο χωριό. Θα πάει ο δρόμος στο χωριό με προσωρινό τρόπο και θα έρθουμε στη συνέχεια να φτιάξουμε αυτόν τον δρόμο σωστά. Εκεί που θα μπει μια γέφυρα τύπου Bailey, προσωρινή είναι η λύση. Αλλά μπήκε η Bailey, τι να κάνουμε; Μπήκε για να μπορέσει να δώσει -το ξέρουν καλά και οι συνάδελφοι από τη Μαγνησία- πρόσβαση σε περιοχές όπου η γέφυρα είχε κοπεί. Δεν θέλουμε να μείνουμε με τη Bailey για μια ζωή, θα έρθουμε να φτιάξουμε μία σωστή και καλά σχεδιασμένη γέφυρα, που θα πληροί τις προδιαγραφές εκείνες για…
(παρέμβαση εκτός μικροφώνου από το ακροατήριο)
Κυρία Αναγνωστοπούλου, ας κρίνουν αυτοί οι οποίοι μας ακούνε ποιος μιλάει συγκεκριμένα, ποιος επιχειρεί να δώσει συγκεκριμένες απαντήσεις σε πραγματικά προβλήματα. Αφήστε να το κρίνουν άλλοι.
Από εκεί και πέρα, να κλείσω με τα ζητήματα της διαχείρισης των υδάτων. Κοιτάξτε, το πρόβλημα δεν είναι τωρινό, η Θεσσαλία παλεύει δεκαετίες τώρα με το θέμα αυτό. Κατά καιρούς έχουν συζητηθεί πολλές διαφορετικές λύσεις. Δεν έχω κανέναν δισταγμό να μιλήσω και στην Εθνική Αντιπροσωπεία για το γεγονός ότι στο παρελθόν πολλοί μπορεί να έπεσαν θύματα μίας και μόνο λύσης, που ήταν η μεταφορά μεγάλων ποσοτήτων νερού από τη Δυτική Ελλάδα προς τη Θεσσαλία.
Τώρα ξέρουμε πια ότι η λύση στα προβλήματα της διαχείρισης των υδάτων απαιτεί πολλαπλές παρεμβάσεις. Θα συμφωνήσω μαζί σας, κάποιες από αυτές πρέπει να είναι αυτό που λέμε «nature-based». Τι σημαίνει αυτό; Μικρές λεκάνες πλημμυρικής απορροής, ενδεχομένως πιο ψηλά στο βουνό και όχι πιο χαμηλά εκεί όπου θα συγκεντρωθούν πολλά νερά.
Δεν υπάρχει μία μαγική λύση για τα θέματα των πλημμυρών της Θεσσαλίας. Δεν υπάρχει ένα φράγμα, ας πούμε, το οποίο θα λύσει μαγικά το πρόβλημα. Απαιτούνται πολλές παρεμβάσεις, σε πολλά επίπεδα. Κάποιες μπορεί να είναι μικρές, κάποιες μπορεί να είναι μεγαλύτερες. Δεν είμαι εγώ ο ειδικός, οι ειδικοί θα μας υποδείξουν αυτή τη δουλειά.
Τη μελέτη στους Ολλανδούς ειδικούς, επειδή είπατε ότι την καθυστερήσαμε, την αναθέσαμε τρεις εβδομάδες μετά τον «Daniel» και τα συμπεράσματα θα μας τα παραδώσουν μέχρι τα τέλη Φεβρουαρίου. Προφανώς και θα τα συζητήσουμε με τους τοπικούς φορείς και με την Περιφέρεια και με την τοπική κοινωνία. Αλλά, πράγματι, εκεί θα χρειαστεί να πάρουμε και κάποιες δύσκολες αποφάσεις, θα το ξαναπώ, διότι η διαχείριση των υδάτων δεν μπορεί να γίνεται μόνο με όρους τοπικών μικρών συμφερόντων.
Πρέπει να μπορεί κάποιος να βλέπει ολόκληρη την εικόνα και να κάνει αυτή τη διαχείριση με τον καλύτερο δυνατό τρόπο, προς όφελος όλων των πολιτών της Θεσσαλίας. Αυτό αφορά και την αντίδραση σε ένα ενδεχόμενο πλημμυρικό φαινόμενο και αυτά που πρέπει να γίνουν στη διάρκεια που αυτό εκδηλώνεται.
Εν κατακλείδι, σας ευχαριστώ για την ερώτηση, γιατί νομίζω ότι μπορέσαμε ο καθένας με τον τρόπο του να εκθέσει κάποιες σκέψεις που πιστεύω ότι είναι χρήσιμες. Βέβαια, εμείς είμαστε κυβέρνηση, εμείς κρινόμαστε κάθε στιγμή. Αντιπολίτευση μας κάνουν πρωτίστως όχι τόσο τα κόμματα της Βουλής, αντιπολίτευση μας κάνουν τα ίδια τα προβλήματα και οι πολίτες. Και θέλουμε να είμαστε πάντα στο ύψος των περιστάσεων.
Ξέρουμε και κατανοούμε ότι οι αγρότες και οι κτηνοτρόφοι μας έχουν πολλά ζητήματα. Πολλά, όχι όλα, πολλά από τα αιτήματά τους είναι αιτήματα τα οποία είναι δικαιολογημένα. Εμείς δεν θα τους κοροϊδέψουμε, δεν θα τους εξαπατήσουμε και αυτό νομίζω ότι είναι κάτι το οποίο εκτιμά ο κόσμος του πρωτογενούς τομέα.
Και θα είμαστε πάντα στην πρώτη γραμμή, στα πλαίσια των δυνατοτήτων της οικονομίας αλλά και στα πλαίσια της κοινωνικής δικαιοσύνης -να το τονίσω και αυτό, διότι πολλές κοινωνικές τάξεις έχουν σήμερα προβλήματα στη χώρα μας-, να δίνουμε λύσεις οι οποίες είναι σωστές, δίκαιες και πρωτίστως γρήγορα εφαρμόσιμες.
Σας ευχαριστώ.