ΣΕΙΣΜΟΣ ΣΤΗ ΣΑΜΟ – ΕΝΗΜΕΡΩΣΗ – ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ΚΑΙ ΕΥΘΥΝΗ
..Από τις πρώτες στιγμές που αντιλήφθηκα ότι ο εγκέλαδος χτύπησε εχθές το μεσημέρι με βιαιότητα τον ιδαίτερο τόπο καταγωγής μου, επικοινώνησα με τους εκεί διαμένοντες συγγενείς και φίλους .. Ένοιωσα ανακούφιση ακούγοντας οτι όλοι ήταν καλά και οι ζημιές λιγοστές ..Ελάχιστες ώρες αργότερα, μαθαίνοντας δυστυχώς για την απώλεια δύο νέων παιδιών, η προσωρινή μου ανακούφιση έδωσε τη θέση της στη θλίψη και την απογοήτευση...Ο πόνος των οικογενειών αβάσταχτος και ένα τεράστιο γιατί θα μένει αναπάντητο..Τα ειλικρινή μου συλληπητήρια στις οικογένειες τους..
Είναι γνωστό ότι η χώρα μας βρίσκεται σε σεισμογενή περιοχή, εκεί όπου ανταγωνίζονται και μετατοπίζονται η Αφρικανική με την Ευρασιατική πλάκα. Παρότι έχουν γίνει βήματα προς τη σωστή κατεύθυνση (σύσταση του ΟΑΣΠ -1983-, προβλέψεις για ισχυρότερα και ασφαλέστερα κτίρια με ΓΟΚ / Ν.1577/85 και ΝΟΚ / Ν.4067/2012), η θλιβερή πραγματικότητα υποδεικνύει ότι πρέπει να γίνουν περισσότερα στον τομέα ελέγχου παλαιοτέρων κτιρίων και λοιπών κατασκευών και οπωσδήποτε να γίνουν περισσότερα στον τομέα της ενημέρωσης-εκπαίδευσης .
Να αναρωτηθούμε λοιπόν, πόσοι από εμάς γνωρίζουμε τι πρέπει να κάνουμε “πριν-κατά τη διάρκεια-και μετά” από έναν σεισμό . Να αναρωτηθούμε αν στο σχολείο που πηγαίνουν τα παιδιά μας έγινε ενημερωτικό σεμινάριο και πότε ήταν το τελευταίο. Να αναρωτηθούν εργοδότες και εργαζόμενοι αν υπάρχει σχέδιο εκκένωσης του χώρου και πως αυτή η εκκένωση μπορεί να γίνει με ασφάλεια. Να αναρωτηθούμε όλοι μας πως πρέπει να ενεργήσουμε αν ο σεισμός συμβεί , ενώ βρισκόμαστε στο δρόμο, στην ύπαιθρο, στο μετρό, σε ένα λιμάνι ή σε μία αγορά ή σε ένα mall !..
Γνωρίζουμε όλοι πολύ καλά, ότι παρά τις όποιες ελπιδοφόρες προσδοκίες, δεν υπάρχει αξιόπιστος μηχανισμός πρόβλεψης σεισμού. Ως εκ τούτου, το χτύπημα του σεισμού, προκαλεί αιφνιδιασμό και τον αιφνιδιασμό δύναται να ακολουθήσει ο πανικός (ψυχική κατάσταση μεγάλου φόβου και σύγχυσης η οποία προκαλεί μη λελογισμένες αντιδράσεις και σωματικές επιδράσεις). Η ενημέρωση και η εκπαίδευση σε πολλαπλά επιπέδα όλων των εμπλεκομένων, σίγουρα θα λειτουργήσει ευεργετικά απέναντι στα δυσμενή αποτελέσματα του σεισμού, σώζοντας πρωτίστως ανθρώπινες ζωές και μειώνοντας δευτερευόντως τις υλικές ζημιές..
Άποψη και πρότασή μου, κάθε διερεύνηση ατυχήματος και δυστυχήματος, ανεξάρτητα από την αιτία που το προκάλεσε, θα πρέπει να ακολουθεί το μοντέλο διερεύνησης αεροπορικών ατυχημάτων. Εκεί όπου ο σκοπός δεν είναι η επίρριψη ευθυνών (ποινικών και αστικών) για να κλείσει η υπόθεση (αυτό είναι έργο της προ-ανακριτικής διαδικασίας), αλλά να βρεθούν οι πραγματικές αιτίες, ώστε να ληφθούν τα κατάλληλα μέτρα για να μην ξανασυμβεί το ίδιο ή παραμφερές ατύχημα-δυστύχημα. Και σας τονίζω μετά πλήρους γνώσεως, (αγαπημένο αντικείμενο πτυχιακής μου σε ΑΔΙΣΠΟ) ότι ή έρευνα πάει μεθοδικά πολύ βαθειά, (όχι με δηλώσεις πολιτικάντηδων του τύπου “το μαχαίρι θα φτάσει μέχρι το κόκκαλο” και άλλα τέτοια φαιδρά), πηγαίνοντας όχι μόνο σε πρόσωπα, υλικά και αντικείμενα, αλλά σε διαδικασίες, μηχανισμούς αποφάσεων, νοοτροπίες και κουλτούρες προσώπων, εταιρειών, οργανισμών και αρχών! Μέχρι να καταλήξει σε ασφαλή συμπεράσματα και να προτείνει συγκεκριμένες διορθωτικές ενέργειες, οι οποίες υλοποιούνται άμεσα!...
Είναι θέμα νοοτροπίας..από τη μιά πλευρά το “what if”, προβλέποντας, σχεδιάζοντας, αναλαμβάνοντας την νευθύνη και λαμβάνοντας υπ' όψιν “ the worst case scenario”, και από την άλλη δυστυχώς η επικρατούσα κουλτούρα του “άστο τώρα, τι ψάχνεις και εσύ.. δε βαριέσαι!!..” (για να μην το πω και πιό σκληρά), σε μιά χώρα που υπολειτουργεί υποφερτά , μόνο μεταξύ 23ºκαι 27º...!!! (σε ότι διαφορετικό, είτε παγώνουμε, κρυώνουμε, αποκλειόμαστε, πνιγόμαστε, κινδυνεύουμε , είτε καιγόμαστε και πάλι πνιγόμαστε, κινδυνεύουμε..)...
Μόνο που αυτή τη νοοτροπία του “δε βαριέσαι..”, την πληρώνουμε διαρκώς μεταπολιτευτικά με ακριβότατο τίμημα, πρωτίστως σε ανθρώπινες ζωές και τραυματισμούς (θύματα τροχαίων, πλημμμμυρών, πυρκαϊών, σεισμών, πάσης φύσης ατυχημάτων και δυστυχημάτων..) και εν συνεχεία με υψηλότατο χρηματικό αντίτιμο για την εκ των υστέρων προσπάθεια αποκατάστασης βλαβών που θα είχαν αποφευχθεί αν είχαμε υιοθετήσει διαφορετική αντίληψη των πραγμάτων, διαφορετική νοοτροπία και κουλτούρα!!..
Και πάλι η σκέψη μου στα δυό νέα παιδιά που χάθηκαν από το χθεσινό σεισμό στη Σάμο....και που δυστυχώς νομοτελειακά, δεν θα είναι τα τελευταία αυτής της νοοτροπίας ...(εφόσον δεν ενεργήσουμε ώστε να την αλλάξουμε..).
Υ.Γ. 1: Έστω και τώρα, να ρίξουμε μιά ματιά, να μελετήσουμε τις χρήσιμες οδηγίες του ΟΑΣΠ (https://www.oasp.gr/inform/general_population), επειδή δεν ξέρουμε ούτε το που, ούτε το πότε θα είναι το επόμενο χτύπημα!..
Υ.Γ.2 : Βλέποντας την πρώτη φωτογραφία με το παλαιό κατεστραμμένο κτίριο με τα a/c , η δική μου "κοινή λογική" λέει, ότι , όντας σε αυτή τη χώρα, η πρώτη μου προτεραιότητα για τα παλαιά κτίρια, θα ήταν η δημιουργία ασφαλών κτιρίων (είτε με ενίσχυση, είτε με κατεδάφιση).. Στη συνέχεια θα με ενδιέφερε η ενεργειακή τους ανβάθμιση μέσω επιδοτήσεων!..όπως βλέπετε, είναι θέμα αντίληψης, νοοτροπίας και κουλτούρας..
ΠΑΝΑΓΙΩΤΣ ΓΕΡΟΓΛΗΣ:
ex Military Advisor of Greece to the UN
ex Mil Rep on HLPG/OSCE
ex MPSOTC/NATO Cdr
EU Pol Advisor
ex Mil Rep on HLPG/OSCE
ex MPSOTC/NATO Cdr
EU Pol Advisor