Αθήνα, 22 Νοεμβρίου 2019
Συνέντευξη του Υπουργού
Εξωτερικών, Νίκου Δένδια, στον ραδιοφωνικό σταθμό “Real 97,8 FM”
Ο Υπουργός Εξωτερικών και Βουλευτής του Νότιου
Τομέα της Β’ Αθηνών, Νίκος Δένδιας,
παραχώρησε συνέντευξη σήμερα το πρωί στον ραδιοφωνικό σταθμό “Real 97,8 FM”, στην εκπομπή που παρουσιάζει ο δημοσιογράφος Νίκος
Χατζηνικολάου.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Πάμε τώρα να καλημερίσουμε τον
Υπουργό Εξωτερικών, κ. Νίκο Δένδια. Κύριε Υπουργέ καλημέρα σας.
Ν.
ΔΕΝΔΙΑΣ: Καλημέρα κ. Χατζηνικολάου. Καλημέρα στους ακροατές σας αυτή την
ηλιόλουστη φθινοπωρινή μέρα.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ:
Τέλη Νοεμβρίου 20 βαθμούς και λιακάδα.
Έρχομαι
στο μεταναστευτικό – προσφυγικό.
Ν.
ΔΕΝΔΙΑΣ: Εδώ σταματάει η λιακάδα.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ:
Ναι, εδώ σταματάει η λιακάδα και έρχομαι σε αυτό για να ρωτήσω κ. Υπουργέ,
γιατί η Ευρώπη συμπεριφέρεται με αυτό τον υποκριτικό τρόπο; Και πώς μπορεί η
χώρα μας να διεκδικήσει αλληλεγγύη από τους Ευρωπαίους εταίρους;
Ν.
ΔΕΝΔΙΑΣ: Κατ’ αρχήν γιατί πολλές χώρες προτιμούν να προτάσσουν τα δικά τους
προβλήματα από τα προβλήματα άλλων, νομίζω ότι είναι ο συνήθης ….
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ:
Είναι ευκόλως κατανοητό.
Ν.
ΔΕΝΔΙΑΣ: Έτσι. Εγωισμός.
Εμείς αυτό που κάνουμε στο βαθμό που μπορούμε και νομίζω ότι το έκανε και ο Πρωθυπουργός στο Zagreb με πολύ μεγάλη επιτυχία, είναι να τους φέρουμε όλους μπροστά σε ένα καθρέφτη που να δείχνει ποια είναι η πραγματικότητα, ώστε να σταματήσει αυτό το παραμύθι.
Διότι είναι πάρα πολύ εύκολο να παριστάνεις ότι δεν καταλαβαίνεις ένα πρόβλημα, αλλά η πραγματικότητα είναι ότι αυτό είναι πανευρωπαϊκό πρόβλημα.
Και δεν επηρεάζει μόνο τις κοινωνίες, επηρεάζει την πολιτική ζωή, επηρεάζει τις κουλτούρες, τα επηρεάζει όλα. Οφείλει να δοθεί μια πανευρωπαϊκή απάντηση. Να αλλάξει το Δουβλίνο ΙΙ, να πάμε σε μια νέα διαδικασία, συμφωνημένη, ενιαία διαδικασία ασύλου και σε μια συμφωνημένη τακτική προστασίας των ευρωπαϊκών συνόρων.
Όχι για να χτίσουμε τοίχους, αλλά για να μπορούμε ίσα – ίσα να βοηθήσουμε τους ανθρώπους αυτούς που θέλουν να έρθουν στην Ευρώπη, να έρθουν με αξιοπρέπεια και νομιμότητα. Και βεβαίως μέσα στο πλαίσιο των αντοχών των κοινωνιών υποδοχής, αλλιώς δεν μπορούμε να κάνουμε τίποτα. Δεν μπορούμε να τους δεχτούμε όλους. Τι να κάνουμε; Και να θέλαμε δεν θα μπορούσαμε.
Εμείς αυτό που κάνουμε στο βαθμό που μπορούμε και νομίζω ότι το έκανε και ο Πρωθυπουργός στο Zagreb με πολύ μεγάλη επιτυχία, είναι να τους φέρουμε όλους μπροστά σε ένα καθρέφτη που να δείχνει ποια είναι η πραγματικότητα, ώστε να σταματήσει αυτό το παραμύθι.
Διότι είναι πάρα πολύ εύκολο να παριστάνεις ότι δεν καταλαβαίνεις ένα πρόβλημα, αλλά η πραγματικότητα είναι ότι αυτό είναι πανευρωπαϊκό πρόβλημα.
Και δεν επηρεάζει μόνο τις κοινωνίες, επηρεάζει την πολιτική ζωή, επηρεάζει τις κουλτούρες, τα επηρεάζει όλα. Οφείλει να δοθεί μια πανευρωπαϊκή απάντηση. Να αλλάξει το Δουβλίνο ΙΙ, να πάμε σε μια νέα διαδικασία, συμφωνημένη, ενιαία διαδικασία ασύλου και σε μια συμφωνημένη τακτική προστασίας των ευρωπαϊκών συνόρων.
Όχι για να χτίσουμε τοίχους, αλλά για να μπορούμε ίσα – ίσα να βοηθήσουμε τους ανθρώπους αυτούς που θέλουν να έρθουν στην Ευρώπη, να έρθουν με αξιοπρέπεια και νομιμότητα. Και βεβαίως μέσα στο πλαίσιο των αντοχών των κοινωνιών υποδοχής, αλλιώς δεν μπορούμε να κάνουμε τίποτα. Δεν μπορούμε να τους δεχτούμε όλους. Τι να κάνουμε; Και να θέλαμε δεν θα μπορούσαμε.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ:
Πώς μπορούμε να πιέσουμε εμείς η μικρή Ελλάδα τις Βρυξέλλες και το Βερολίνο να
δείξουν μια άλλη στάση;
Ν.
ΔΕΝΔΙΑΣ: Δεν είμαστε μόνοι μας, κατ΄ αρχήν. Μπορούμε να δημιουργήσουμε συμμαχίες.
Έχουμε ήδη συμμαχία με την Κύπρο, με τη Μάλτα. Η Ιταλία έχει θέματα με το πώς
μας βλέπει. Θέλει δουλειά.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ:
Η Ισπανία επίσης.
Ν.
ΔΕΝΔΙΑΣ: Η Ισπανία μόλις τώρα απέκτησε κυβέρνηση. Επιδιώκω τόσο καιρό να πάω
στην Ισπανία, δεν έχω συνομιλητή. Είδα δυο φορές τον Ιταλό Yπουργό, καταλήξαμε
σε κάποια συμπεράσματα. Άλλαξε ο Ιταλός Υπουργός. Ξέρετε, έχουμε να κάνουμε και
με ένα κινούμενο περιβάλλον. Οι Πορτογάλοι δείχνουν κατανόηση αν τους
μιλήσεις. Την άλλη εβδομάδα έχω τον Ολλανδό Υπουργό στην Αθήνα με τον οποίο σε
πολλά θέματα έχουμε παρόμοια οπτική, έστω και εάν ανήκει σε διαφορετικό
γεωγραφικό τμήμα της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Μπορούμε λοιπόν να δημιουργήσουμε σιγά – σιγά, αλλά θέλει προσπάθεια, μια συμμαχία των υπευθύνων Ευρωπαίων, γιατί εγώ έτσι το χαρακτηρίζω, η οποία μπορεί πραγματικά να οδηγήσει την Ευρωπαϊκή Ένωση σε μια άλλη αντιμετώπιση. Είναι εύκολο; Όχι. Θα γίνει αύριο το πρωί; Θέλω να σας είμαι ειλικρινής. Όχι.
Μπορούμε λοιπόν να δημιουργήσουμε σιγά – σιγά, αλλά θέλει προσπάθεια, μια συμμαχία των υπευθύνων Ευρωπαίων, γιατί εγώ έτσι το χαρακτηρίζω, η οποία μπορεί πραγματικά να οδηγήσει την Ευρωπαϊκή Ένωση σε μια άλλη αντιμετώπιση. Είναι εύκολο; Όχι. Θα γίνει αύριο το πρωί; Θέλω να σας είμαι ειλικρινής. Όχι.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ:
Πάντως, κ. Υπουργέ αυτό είναι ένα θέμα που, όπως και η μειωμένη αλληλεγγύη προς
τον ευρωπαϊκό νότο στα χρόνια της βαριάς οικονομικής κρίσης, είναι και αυτό ένα
θέμα που θα μπορούσε να αποτελέσει το σαράκι στα θεμέλια της Ευρώπης.
Ν.
ΔΕΝΔΙΑΣ: Έχετε δίκιο. Έχετε απόλυτο δίκιο. Όταν λέμε ότι κινούμαστε προς την
ευρωπαϊκή ενοποίηση, ή την ομοσπονδοποίηση, ή εν πάση περιπτώσει, να το πούμε
με πιο κατανοητούς όρους, να γίνουμε μια οικογένεια από μια αγορά, ε, δεν είναι
οικογενειακή συμπεριφορά αυτή. Όπως και σε πολλά πράγματα δεν είναι
οικογενειακή συμπεριφορά, γιατί πρέπει να είμαστε ειλικρινείς.
Θα πρέπει η Ευρώπη και το λέω όχι γιατί μπορώ να διδάξω κανέναν κάτι, αλλά είπατε για την Ισπανία. Η Ισπανία δίνει τεχνογνωσία κατασκευής αεροπλανοφόρου στην Τουρκία.
Αυτό είναι τμήμα αλληλεγγύης; Η Γερμανία δίνει υποβρύχια στην Τουρκία. Αυτό είναι τμήμα αλληλεγγύης; Δεν μιλάω για απλά όπλα, μιλάω για σημαντικά όπλα που μπορούν να αλλάξουν ισορροπίες.
Πρέπει και οφείλουμε νομίζω αν θέλουμε να επιβιώσουμε σαν διακριτή οντότητα στον πλανήτη των υπερδυνάμεων, να αποκτήσουμε αίσθηση οικογένειας. Θα πάρει καιρό, αλλά εμείς με τις μικρές μας δυνάμεις, με τις μικρές μας δυνατότητες, οφείλουμε να το προσπαθήσουμε.
Θα πρέπει η Ευρώπη και το λέω όχι γιατί μπορώ να διδάξω κανέναν κάτι, αλλά είπατε για την Ισπανία. Η Ισπανία δίνει τεχνογνωσία κατασκευής αεροπλανοφόρου στην Τουρκία.
Αυτό είναι τμήμα αλληλεγγύης; Η Γερμανία δίνει υποβρύχια στην Τουρκία. Αυτό είναι τμήμα αλληλεγγύης; Δεν μιλάω για απλά όπλα, μιλάω για σημαντικά όπλα που μπορούν να αλλάξουν ισορροπίες.
Πρέπει και οφείλουμε νομίζω αν θέλουμε να επιβιώσουμε σαν διακριτή οντότητα στον πλανήτη των υπερδυνάμεων, να αποκτήσουμε αίσθηση οικογένειας. Θα πάρει καιρό, αλλά εμείς με τις μικρές μας δυνάμεις, με τις μικρές μας δυνατότητες, οφείλουμε να το προσπαθήσουμε.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ:
Έρχομαι στις σχέσεις μας με την Τουρκία, μια και κάνατε την αναφορά αυτή.
Ν.
ΔΕΝΔΙΑΣ: Άλλο εύκολο θέμα!
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ:
Ναι, άλλο εύκολο θέμα! Πού βρισκόμαστε εκεί; Εάν ζητούσα να χαρτογραφήσετε αυτή
τη σχέση, να μας δώσετε τη φωτογραφία της στιγμής;
Ν.
ΔΕΝΔΙΑΣ: Σε απόσταση. Κατ’ αρχήν, η ίδια η στάση της Τουρκίας στο Κυπριακό
δηλητηριάζει, έστω και αν δεν είναι διμερές θέμα τις ελληνοτουρκικές σχέσεις,
για να είμαστε ειλικρινείς. Δεν είμαστε αδιάφοροι ως προς το τι συμβαίνει στην
Κύπρο.
Από εκεί και πέρα και η όλη στάση της Τουρκίας και στο μεταναστευτικό που δεν είναι διμερές θέμα, να είμαστε ξεκάθαροι, εγώ συζητάω με τον Cavusoglu το μεταναστευτικό, όχι στο πλαίσιο της ελληνοτουρκικής ατζέντας. Είναι άλλο θέμα.
Αλλά και η παραβατικότητα στο Αιγαίο δημιουργεί θέματα. Εμείς όμως, τους το έχω ξεκαθαρίσει, θα επιδιώξουμε τον διάλογο. Δεν πρόκειται να αποστούμε από την έστω και την παραμικρή ελπίδα να μπορέσουμε να βρούμε μια άκρη. Η Τουρκία είναι γείτονάς μας. Εδώ θα είναι. Δεν μπορούμε να αλλάξουμε γείτονα. Δεν θα μετακινηθούμε στο Λουξεμβούργο. Άρα, λοιπόν, πρέπει να επιχειρήσουμε με πείσμα και με σοβαρότητα εύρεση λύσεων.
Βεβαίως, όμως, ποιων λύσεων; Μέσα στο δικό μας αξιακό πλαίσιο και με την προστασία των εθνικών συμφερόντων.
Αλλά έχω μια μικρή κρυφή ελπίδα. Ελπίζω ότι η τουρκική κοινωνία θα καταλάβει και η τουρκική ηγεσία θα αντιληφθεί ότι το μέλλον της χώρας δεν μπορεί να είναι στο πλαίσιο μιας μεσανατολικής συμπεριφοράς. Δεν οδηγεί πουθενά αυτό το πράγμα. Δεν είναι καλό για την Τουρκία. Αφήστε μας εμάς. Για την ίδια την Τουρκία δεν είναι καλό.
Αυτό που η Τουρκία δέχεται από την Ελλάδα ως προσφερόμενες υπηρεσίες, δηλαδή να τη βοηθήσει να προσεγγίσει ένα ευρωπαϊκό μοντέλο και ένα ευρωπαϊκό μέλλον είναι τεράστιο και ανεκτίμητο και ελπίζω ότι η Τουρκία θα το δει.
Από εκεί και πέρα και η όλη στάση της Τουρκίας και στο μεταναστευτικό που δεν είναι διμερές θέμα, να είμαστε ξεκάθαροι, εγώ συζητάω με τον Cavusoglu το μεταναστευτικό, όχι στο πλαίσιο της ελληνοτουρκικής ατζέντας. Είναι άλλο θέμα.
Αλλά και η παραβατικότητα στο Αιγαίο δημιουργεί θέματα. Εμείς όμως, τους το έχω ξεκαθαρίσει, θα επιδιώξουμε τον διάλογο. Δεν πρόκειται να αποστούμε από την έστω και την παραμικρή ελπίδα να μπορέσουμε να βρούμε μια άκρη. Η Τουρκία είναι γείτονάς μας. Εδώ θα είναι. Δεν μπορούμε να αλλάξουμε γείτονα. Δεν θα μετακινηθούμε στο Λουξεμβούργο. Άρα, λοιπόν, πρέπει να επιχειρήσουμε με πείσμα και με σοβαρότητα εύρεση λύσεων.
Βεβαίως, όμως, ποιων λύσεων; Μέσα στο δικό μας αξιακό πλαίσιο και με την προστασία των εθνικών συμφερόντων.
Αλλά έχω μια μικρή κρυφή ελπίδα. Ελπίζω ότι η τουρκική κοινωνία θα καταλάβει και η τουρκική ηγεσία θα αντιληφθεί ότι το μέλλον της χώρας δεν μπορεί να είναι στο πλαίσιο μιας μεσανατολικής συμπεριφοράς. Δεν οδηγεί πουθενά αυτό το πράγμα. Δεν είναι καλό για την Τουρκία. Αφήστε μας εμάς. Για την ίδια την Τουρκία δεν είναι καλό.
Αυτό που η Τουρκία δέχεται από την Ελλάδα ως προσφερόμενες υπηρεσίες, δηλαδή να τη βοηθήσει να προσεγγίσει ένα ευρωπαϊκό μοντέλο και ένα ευρωπαϊκό μέλλον είναι τεράστιο και ανεκτίμητο και ελπίζω ότι η Τουρκία θα το δει.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ:
Έρχομαι και στα βόρεια σύνορά μας και θέλω να σας ρωτήσω τι επίπτωση έχει στις
σχέσεις μας με τους βόρειους γείτονες το γεγονός ότι έχει παγώσει μετά το βέτο
Macron η ενταξιακή διαπραγμάτευση για τις δυο χώρες;
Ν.
ΔΕΝΔΙΑΣ: Μην κοροϊδευόμαστε. Τους έχει δημιουργήσει τεράστιο πρόβλημα
εσωτερικής εικόνας και σταθερότητας και στις δυο κυβερνήσεις. Και στην
κυβέρνηση της Βόρειας Μακεδονίας και στην κυβέρνηση της Αλβανίας. Περισσότερο
στην κυβέρνηση της Βόρειας Μακεδονίας.
Ποια είναι η δική μας θέση; Η δική μας θέση, κατ’ αρχήν, είναι ότι αυτό είναι το συμφέρον της Ευρώπης, δηλαδή η διεύρυνση και το συμφέρον της Ελλάδας. Όχι η διεύρυνση κατά παραχώρηση, η διεύρυνση εφόσον οι χώρες αυτές προσεγγίσουν το ευρωπαϊκό κεκτημένο. Αυτό εάν το κάνει, θα λύσει και τα διμερή μας προβλήματα.
Αυτή η διαδικασία αυτομάτως επιλύει και τα διμερή μας προβλήματα. Άρα την υποστηρίζουμε για δυο λόγους. Πρώτον, γιατί είναι καλό για την Ευρώπη και εμείς είμαστε Ευρωπαίοι. Και δεύτερον, γιατί είναι καλό και για την Ελλάδα και για τις χώρες αυτές.
Το εάν θα τα καταφέρουμε δεν μπορώ να σας το πω. Δεν είμαι βέβαιος ότι εμείς μπορούμε να οδηγήσουμε τη γαλλική πολιτική σε αλλαγή. Όμως, σίγουρα θα προσπαθήσουμε. Ο Πρωθυπουργός προσπαθεί πάρα πολύ σε αυτή την κατεύθυνση. Εγώ ξαναείδα τον Dimitrov προχθές, θα πάω πάλι στα Σκόπια την επόμενη Τρίτη. Θα δω τον Ολλανδό Υπουργό, που ήταν μια από τις τρεις χώρες που είπανε όχι, την επόμενη εβδομάδα στην Αθήνα.
Σχεδιάζω να πάω στην Κοπεγχάγη. Θα δούμε πάλι τους Γάλλους, τον Le Drian τον είδα προχθές στις Βρυξέλλες στο ΝΑΤΟ. Στο πλαίσιο των δυνατοτήτων μας, κάνουμε το παραπάνω από ό,τι μπορούμε.
Ποια είναι η δική μας θέση; Η δική μας θέση, κατ’ αρχήν, είναι ότι αυτό είναι το συμφέρον της Ευρώπης, δηλαδή η διεύρυνση και το συμφέρον της Ελλάδας. Όχι η διεύρυνση κατά παραχώρηση, η διεύρυνση εφόσον οι χώρες αυτές προσεγγίσουν το ευρωπαϊκό κεκτημένο. Αυτό εάν το κάνει, θα λύσει και τα διμερή μας προβλήματα.
Αυτή η διαδικασία αυτομάτως επιλύει και τα διμερή μας προβλήματα. Άρα την υποστηρίζουμε για δυο λόγους. Πρώτον, γιατί είναι καλό για την Ευρώπη και εμείς είμαστε Ευρωπαίοι. Και δεύτερον, γιατί είναι καλό και για την Ελλάδα και για τις χώρες αυτές.
Το εάν θα τα καταφέρουμε δεν μπορώ να σας το πω. Δεν είμαι βέβαιος ότι εμείς μπορούμε να οδηγήσουμε τη γαλλική πολιτική σε αλλαγή. Όμως, σίγουρα θα προσπαθήσουμε. Ο Πρωθυπουργός προσπαθεί πάρα πολύ σε αυτή την κατεύθυνση. Εγώ ξαναείδα τον Dimitrov προχθές, θα πάω πάλι στα Σκόπια την επόμενη Τρίτη. Θα δω τον Ολλανδό Υπουργό, που ήταν μια από τις τρεις χώρες που είπανε όχι, την επόμενη εβδομάδα στην Αθήνα.
Σχεδιάζω να πάω στην Κοπεγχάγη. Θα δούμε πάλι τους Γάλλους, τον Le Drian τον είδα προχθές στις Βρυξέλλες στο ΝΑΤΟ. Στο πλαίσιο των δυνατοτήτων μας, κάνουμε το παραπάνω από ό,τι μπορούμε.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ:
Κύριε Υπουργέ μήπως είναι μια ιστορική ευκαιρία αυτή για να επιδιορθωθούν,
εντός πολλών εισαγωγικών βάλτε τη λέξη, ορισμένες από τις αδυναμίες και τα
αγκάθια της συμφωνίας των Πρεσπών;
Ν.
ΔΕΝΔΙΑΣ: Βεβαίως. Αλλά αυτό θα γίνει αν δοθεί ημερομηνία. Τότε θα έχουμε τη
δυνατότητα, και τότε θα αποκτήσει εκείνη η κυβέρνηση, κατ’ αρχήν, πολιτικό
ανάστημα για να δείξει κέρδη στην εσωτερική κοινή γνώμη και τότε θα αποκτήσουμε
και εμείς δυνατότητα μέσα στο πλαίσιο των κεφαλαίων που θα ανοίγουν να
εξηγήσουμε, γιατί εγώ δεν θέλω να πιέσουμε κανέναν, αλλά να τους εξηγήσουμε
γιατί μερικά πράγματα πρέπει να διορθωθούν.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ:
Θέλω να ρωτήσω κλείνοντας αυτή τη σύντομη συζήτησή μας, πώς βλέπετε την πορεία
της Ευρώπης το επόμενο διάστημα; Πόσο σας ανησυχεί το γεγονός ότι έχει
αναπτυχθεί στο εσωτερικό της Ευρωπαϊκής Ένωσης ένα μπλοκ δυνάμεων της
ακροδεξιάς, βλέπε Salvini, βλέπε Orbán, βλέπε Le Pen στη Γαλλία;
Και εάν θεωρείτε ότι η Ευρώπη οδεύει προς την πλήρη ενοποίησή της, ή προς τη διάλυση. Είναι το ερώτημα του ενός εκατομμυρίου αυτό.
Και εάν θεωρείτε ότι η Ευρώπη οδεύει προς την πλήρη ενοποίησή της, ή προς τη διάλυση. Είναι το ερώτημα του ενός εκατομμυρίου αυτό.
Ν.
ΔΕΝΔΙΑΣ: Κατ’ αρχήν, εμείς στη Ν.Δ. είμαστε πεπεισμένοι Ευρωπαίοι. Αυτή
ήταν μια από τις βασικές αρχές του ιδρυτή μας του Κωνσταντίνου Καραμανλή. Εάν
είναι βέβαιο το μέλλον της Ευρώπης; Δεν είναι καθόλου. Είναι ένα σταυροδρόμι
και σωστά το λέτε είναι η ερώτηση του εκατομμυρίου. Ένα είναι βέβαιο, πάντως,
ότι εάν θέλουμε να έχουμε ένα μέλλον, σοβαρό μέλλον με δυνατότητα επιρροής στα
παγκόσμια, πρέπει να είναι κοινό. Αλλιώς, ανάμεσα σε υπερδυνάμεις, η Ευρώπη θα
πάψει να έχει οποιαδήποτε ισχύ και οποιαδήποτε δυνατότητα επιρροής.
Αν
δηλαδή η Μεγάλη Βρετανία πραγματικά πιστεύει ότι μετά από 100 χρόνια με τον
πληθυσμό που έχει και το ΑΕΠ που έχει θα στέκεται μόνη της απέναντι στην Κίνα ή
στις Ηνωμένες Πολιτείες, κάνει τεράστιο λάθος. Ιστορικό λάθος. Εμείς οφείλουμε
να επιδιώκουμε την ευρωπαϊκή ενοποίηση. Εάν θα τα καταφέρουμε, εξαρτάται από
τις κοινωνίες.
Έχετε δίκιο. Ο λαϊκισμός, η άκρα δεξιά που ανεβαίνει, πυροδοτούμενη και από τον κακό χειρισμό του μεταναστευτικού είναι τεράστιες προκλήσεις. Όμως στην Ελλάδα το αντιμετωπίσαμε. Η ελληνική κοινωνία με ΑΕΠ 70% του ευρωπαϊκού μ.ο., πέταξε τη Χρυσή Αυγή έξω από τη Βουλή και την έστειλε στο σπίτι της. Δώσαμε και παραδείγματα. Εμείς, η όχι μεγάλη Ελλάδα.
Έχετε δίκιο. Ο λαϊκισμός, η άκρα δεξιά που ανεβαίνει, πυροδοτούμενη και από τον κακό χειρισμό του μεταναστευτικού είναι τεράστιες προκλήσεις. Όμως στην Ελλάδα το αντιμετωπίσαμε. Η ελληνική κοινωνία με ΑΕΠ 70% του ευρωπαϊκού μ.ο., πέταξε τη Χρυσή Αυγή έξω από τη Βουλή και την έστειλε στο σπίτι της. Δώσαμε και παραδείγματα. Εμείς, η όχι μεγάλη Ελλάδα.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ:
Ευχαριστώ θερμά τον Υπουργό Εξωτερικών.
Ν.
ΔΕΝΔΙΑΣ: Εγώ ευχαριστώ.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ:
Καλημέρα κ. Δένδια.
Ν.
ΔΕΝΔΙΑΣ: Καλημέρα κ. Χατζηνικολάου.
Αθήνα, 25 Νοεμβρίου 2019
Συνέντευξη του Υπουργού
Εξωτερικών, Νίκου Δένδια, στον ραδιοφωνικό σταθμό “Σκάι 100,3 FM”
Ο Υπουργός Εξωτερικών και Βουλευτής του Νότιου
Τομέα της Β’ Αθηνών, Νίκος Δένδιας,
παραχώρησε συνέντευξη σήμερα το πρωί στον ραδιοφωνικό σταθμό “Σκάι 100,3 FM”, στην εκπομπή που παρουσιάζει ο δημοσιογράφος Άρης
Πορτοσάλτε.
Α. ΠΟΡΤΟΣΑΛΤΕ: Ο κ. Νίκος Δένδιας, Υπουργός
Εξωτερικών είναι μαζί μας.
Κύριε
Υπουργέ καλημέρα σας, καλή εβδομάδα.
Ν.
ΔΕΝΔΙΑΣ: Καλημέρα κ. Πορτοσάλτε, καλή εβδομάδα σ’ εσάς, καλόν επόμενο αιώνα
στην «Καθημερινή».
Α.
ΠΟΡΤΟΣΑΛΤΕ: Πραγματικά! Ήσαστε κι εσείς παρών στην εκδήλωση, ήταν μια πολύ
ωραία εκδήλωση, οργανωμένη μέσα σ’ ένα εργοστάσιο.
Ν.
ΔΕΝΔΙΑΣ: Και πρωτότυπη, και η έκδοση του φύλλου ήταν πάρα πολύ ωραία. Αν μου
επιτρέπετε μια τελική σημείωση σε όσα είπατε, κρατώ όπως είπατε κι εσείς την
εξαιρετική παρουσίαση του Κυριάκου Μητσοτάκη, ο οποίος διαπίστωσε αυτό το οποίο
ιστορικά είναι γνωστό, αλλά έχει σημασία να υπογραμμίζεται, ότι η «Καθημερινή»
ξεκίνησε σαν ένα «ξίφος» του Λαϊκού Κόμματος εναντίον των
φιλελευθέρων του Ελευθέριου Βενιζέλου, και σήμερα έχει εξελιχθεί, στην
πραγματικότητα, στην εκπρόσωπο του φιλελεύθερου ρεύματος στην Ελλάδα.
Βεβαίως,
δεν σημαίνουν ακριβώς τα ίδια πράγματα ο φιλελεύθερος του Βενιζέλου με το
φιλελεύθερο ρεύμα στην Ελλάδα σήμερα, αλλά υπάρχουν αναλογίες.
Απ’
την άλλη, θα μου επιτρέψετε να υπογραμμίσω, τελειώνοντας, ένα εξαιρετικό άρθρο
του Γεωργίου Βλάχου, ανεξαρτήτως αν συμφωνεί κανείς ή διαφωνεί, όταν
πέθανε ο Ελευθέριος Βενιζέλος, το οποίο αξίζει κανείς να το διαβάσει. Είναι
μεγάλο άρθρο, είναι ψυχογραφικό για το μεγάλο νεκρό, τον ψυχογραφεί ως
αντίπαλος, υπογραμμίζοντας και τα ελαττώματά του αλλά αναγνωρίζοντας και τα
προτερήματά του και είναι εκπληκτικής πένας άρθρο. Εκπληκτικής πένας.
Α.
ΠΟΡΤΟΣΑΛΤΕ: Μεγάλη γραφή. Κύριε Δένδια, δε θα ελπίζουμε μόνο φαντάζομαι στις
καιρικές συνθήκες. Θα καταφέρουμε επικοινωνία, Ελλάδα και Τουρκία, δηλαδή σ’
αυτή τη συνάντηση που προετοιμάζεται τώρα με τον κ. Ερντογάν, να τον
πείσουμε ότι θέλει να κοντράρει την Ευρώπη, αλλά το υφιστάμεθα εμείς, ο
γείτονάς του; Θέλει το κακό εντελώς του γείτονα; Δεν ξέρω.
Ν.
ΔΕΝΔΙΑΣ: Θα είμαι ειλικρινής: Δεν είναι πάντα εύκολο να συνεννοηθείς με την
τουρκική πλευρά, ακόμη και σε πράγματα στα οποία το δίκαιο και το ορθό και το
νόμιμο και το ηθικό είναι προφανή. Η Ελλάδα κάνει μια προσπάθεια κατ' αρχάς να
εξηγήσει και στην Τουρκία ότι υπάρχουν δεδομένες υποχρεώσεις. Και κάνει
μια εσωτερική προσπάθεια η κυβέρνηση να οργανώσει ένα σύστημα χειρισμού των μεταναστευτικών
ροών που να θωρακίζει τη χώρα και τα σύνορά της.
Δεν
είναι εύκολο, το ξέρουμε όλοι. Αν θέλετε, οι αριθμοί υπερβαίνουν και τις
υπάρχουσες δυνατότητες του συστήματος και άρα πρέπει και αυτό να εξελιχθεί πάρα
πολύ γρήγορα. Με κανέναν τρόπο όμως -αυτό ο Πρωθυπουργός το έχει ξεκαθαρίσει-
δεν πρόκειται να επιτρέψουμε στην Τουρκία να θεωρήσει ότι το
μεταναστευτικό είναι διμερές ζήτημα. Ούτε να επιτρέψουμε στην
Τουρκία να εκβιάζει τη χώρα χρησιμοποιώντας τις προσφυγικές ροές. Αυτά τα δύο
δεν πρόκειται να γίνουν.
Από
κει και πέρα, σ’ εμάς η Τουρκία μπορεί πάντοτε να βρει, ιδίως στην κυβέρνηση
Μητσοτάκη, ένα σοβαρό και ειλικρινή συνομιλητή, ο οποίος καταλαβαίνει και τα
τουρκικά προβλήματα. Η Τουρκία φιλοξενεί 4 εκατομμύρια ανθρώπους. Η Ελλάδα
είναι αυτή η οποία, παρά τη συμπεριφορά της Τουρκίας σε διάφορα θέματα, δεν τα
συνέδεσε και στήριξε το αίτημα της Τουρκίας για να τύχει οικονομικής ενίσχυσης
στην Ευρωπαϊκή Ένωση.
Η
Τουρκία αυτά πρέπει να τ’ αντιληφθεί και να τα εκτιμήσει. Πάντως, υποχρέωση της
ελληνικής κυβέρνησης είναι -και η κυβέρνηση Μητσοτάκη θα το κάνει- να
θωρακίσει τη χώρα. Δεν πρόκειται ν’ αφήσουμε τη χώρα έρμαιο των
τουρκικών βουλήσεων εάν η Τουρκία δεν είναι διατεθειμένη ν’ αντιληφθεί τις
υποχρεώσεις της.
Α.
ΠΟΡΤΟΣΑΛΤΕ: Χρησιμοποιώ το ρήμα σας, να «θωρακίσει» τη χώρα, το ακούω και από
σας, από τον κ. Στεφανή, και τις προσλήψεις που θα γίνουν στα σύνορά μας κτλ.
Αλλά, αυτό που ακούμε εμείς στο τέλος, που εισπράττει η κοινή γνώμη, κ.
Δένδια, είναι ότι η Ελλάδα σήμερα διέσωσε άλλους 50, διέσωσε άλλους 70, μπήκαν
άλλοι 600. Τί περιφρουρούμε τότε; Υπάρχει ένα οξύμωρο.
Ν. ΔΕΝΔΙΑΣ: Δεν έχω εγώ την αρμοδιότητα του χειρισμού, άρα μιλώ ως μέλος της κυβέρνησης, όχι ως αρμόδιος Υπουργός. Το λέω για να ξεκαθαρίζω το ρόλο μου. Το χειρίστηκα αυτό το θέμα για δυο χρόνια. Παρέλαβα μια κατάσταση στον Έβρο όπου οι εισροές ήταν της τάξης των 700 ημερησίως, μέσα σε τρεις μήνες οι εισροές στον Έβρο ήταν της τάξης των 10 μηνιαίως. Και το σύστημα αυτό εξηγήθηκε στο Συμβούλιο Υπουργών, έτυχε της απόλυτης αποδοχής της Ευρωπαϊκής Ένωσης, επιστρέψαμε 50.000 ανθρώπους πίσω, φτιάξαμε τα κλειστά κέντρα -ανάθεμα τότε για την αντιπολίτευση- ζήτησε συγνώμη μετά ο αρμόδιος Υπουργός όταν ανέλαβαν την κυβέρνηση για το ανάθεμα απέναντι στην κυβέρνηση της Νέας Δημοκρατίας εκείνου του διαστήματος, φτιάξαμε μια Υπηρεσία Ασύλου, την καλύτερη ευρωπαϊκή Υπηρεσία πρώτης υποδοχής.
Όλα
αυτά, τα χρόνια του ΣΥΡΙΖΑ υπέστησαν δυστυχώς, μην πω τη διάλυση, δεν είναι
ωραίο, εν πάση περιπτώσει δε δημιουργήθηκε η εξέλιξη αυτή που έπρεπε για
ν’ αντιμετωπισθεί το πρόβλημα στα νησιά.
Α.
ΠΟΡΤΟΣΑΛΤΕ: Τώρα δίνετε μια ξεκάθαρη απάντηση κ. Δένδια, γι’ αυτό πρέπει εις
βάθος, ξανά, να ενημερωθεί δια των κρατικών κυβερνητικών Υπηρεσιών η
κοινή γνώμη. Λέτε ότι όταν θέλεις, όταν έχεις τη θέληση, μπορείς να το κάνεις.
Ν.
ΔΕΝΔΙΑΣ: Μπορείς. Και η κυβέρνηση Μητσοτάκη έχει τη θέληση να το κάνει και
είναι και συνταγματική της υποχρέωση. Δεν κάνουμε κάτι δηλαδή το οποίο
επιλέγουμε. Υπάρχουν πράγματα που έχουμε πολιτικές στοχεύσεις, θέλουμε να
κάνουμε αυτό και όχι εκείνο. Εδώ δεν έχουμε επιλογή. Δεν μας ανέθεσε
κανείς την κυβέρνηση της χώρας για να μετατραπούμε σε τροχονόμους των
συνόρων της. Έχουμε υποχρέωση να διαφυλάξουμε τη χώρα. Και θα το κάνουμε.
Υπάρχουν αρχικές δυσκολίες, ναι. Θέλετε να μας καταλογίσετε ότι δε μετρήσαμε
ακριβώς το μέγεθος σε απόλυτο βαθμό; Να μας το πείτε κι αυτό.
Α.
ΠΟΡΤΟΣΑΛΤΕ: Τα είπαμε αυτά και τα είπαμε εγκαίρως. Κάναμε την κριτική από τον
περασμένο Σεπτέμβριο.
Ν.
ΔΕΝΔΙΑΣ: Ουδείς αλάνθαστος σ’ αυτή τη ζωή. Όμως έχουμε και θα επιτελέσουμε το
συνταγματικό μας καθήκον, να θωρακίσουμε τα σύνορα της χώρας.
Α.
ΠΟΡΤΟΣΑΛΤΕ: Λέτε ότι μειώθηκε επί των ημερών σας, τότε. Μειώθηκε γιατί
υπήρξαν κλιματολογικές συνθήκες και η θαλασσοταραχή που τα μείωσε, ο
χειμώνας ή γιατί είπατε «στοπ, δε μπαίνουν άλλο μέσα;». Και αυτό να το
διευκρινίσουμε.
Ν.
ΔΕΝΔΙΑΣ: Τότε τα ρεύματα δεν ήταν από τη θάλασσα, οι μεταναστευτικές ροές, ήταν
από τη στεριά, από τον Έβρο. Υπάρχει η αντίληψη στην κοινή γνώμη ότι αυτά
σταμάτησαν με το τείχος. Το τείχος δε σταμάτησε, είναι μόνο 40 χιλιόμετρα. Τα
σύνορα στον Έβρο είναι πάνω από 180-190 χιλιόμετρα. Υπήρξε ένα ολόκληρο σύστημα
καμερών, φύλαξης με συνοριοφύλακες, μετακινήσαμε τότε 2.500 ανθρώπους.
Α.
ΠΟΡΤΟΣΑΛΤΕ: Δηλαδή, έβλεπαν οι άλλοι και δεν πλησίαζαν, έβλεπαν οι άνθρωποι που
ήθελαν να μπουν, να παραβιάσουν τα σύνορα και δεν πλησίαζαν;
Ν. ΔΕΝΔΙΑΣ: Μα δεν υπήρχε πιθανότητα κάποιος να παραβιάζει τα σύνορα και να μπει παρανόμως. Με το που τον βλέπαμε με τις κάμερες ειδοποιούνταν οι Τουρκικές Αρχές και καλούσαμε τον Τούρκο συνοριοφύλακα να κάνει αυτό το οποίο πρέπει να κάνει. Διότι ξέρετε, για τους μετανάστες, η Τουρκία είναι ασφαλής χώρα. Δεν κινδυνεύει κάποιος στην Τουρκία.
Ν. ΔΕΝΔΙΑΣ: Μα δεν υπήρχε πιθανότητα κάποιος να παραβιάζει τα σύνορα και να μπει παρανόμως. Με το που τον βλέπαμε με τις κάμερες ειδοποιούνταν οι Τουρκικές Αρχές και καλούσαμε τον Τούρκο συνοριοφύλακα να κάνει αυτό το οποίο πρέπει να κάνει. Διότι ξέρετε, για τους μετανάστες, η Τουρκία είναι ασφαλής χώρα. Δεν κινδυνεύει κάποιος στην Τουρκία.
Η Ελλάδα δεν έχει υποχρέωση όποιον περνάει να τον δέχεται ασυζητητί. Η Τουρκία είναι μια ασφαλής χώρα. Η Τουρκία δεν είναι ασφαλής χώρα για τους Τούρκους, οι οποίοι θέλουν πολιτικό άσυλο, και αν θέλετε και για τους προερχόμενους από τη Συρία για όποιους λόγους μπορεί να το δει κανείς αυτό. Οι άνθρωποι αυτοί πρέπει να έχουν ταξιδιωτικά έγγραφα, να μας πουν τί είναι. Δε μπορεί ο καθένας να έρχεται και να μας λέει οτιδήποτε. Έχετε δει κανέναν που να πετάει το διαβατήριό του για να μην πει ότι είναι Τούρκος άμα θέλει να έρθει στην Ελλάδα και να ζητήσει άσυλο και να ζητήσει προστασία;
Η
χώρα μπορεί και οφείλει. Δεν έχουμε καμία επιλογή, σας το λέω, όλα τα υπόλοιπα
είναι φληναφήματα . Η χώρα πρέπει να προστατεύσει τα σύνορά της.
Α. ΠΟΡΤΟΣΑΛΤΕ: Και στα θαλάσσια σύνορα μπορεί κ. Δένδια;
Ν.
ΔΕΝΔΙΑΣ: Βεβαίως μπορεί και η προμήθεια των 10 επιπλέον ταχυπλόων σκαφών είναι
ένα καλό βήμα. Έπρεπε να έχει υλοποιηθεί από την προηγούμενη κυβέρνηση, το
σύστημα καμερών και επιτήρησης που υπάρχει -η μελέτη του Πολυτεχνείου- και
υπάρχει η προκήρυξη, να έχει ενεργοποιηθεί το κέντρο…
Α.
ΠΟΡΤΟΣΑΛΤΕ: Σας διακόπτω, αλλά ακούει ταυτοχρόνως η κοινή γνώμη ότι
όταν ακόμη ειδοποιεί η Ελλάδα την Τουρκία, την ακτοφυλακή εκεί, τα
λιμενικά εν πάση περιπτώσει, δεν αντιδρά η Τουρκία. Αληθεύει αυτό;
Ν.
ΔΕΝΔΙΑΣ: Σωστό αυτό, εν πολλοίς είναι αληθές. Βεβαίως δεν έχουμε το εξελιγμένο
σύστημα που έχει προβλεφθεί, που θα μας επέτρεπε να βλέπουμε την κίνηση αυτών
που θέλουν να έρθουν στην Ελλάδα, πολύ πριν μπουν στις βάρκες. Διότι για να
μπουν στις βάρκες μαζεύονται κ. Πορτοσάλτε. Και είναι ορατοί την
ώρα που μαζεύονται.
Στον
Έβρο έρχονταν ένας-ένας κρυμμένοι μέσα στους θάμνους, ήταν
πολύ πιο δύσκολο να τους δεις. Στη θάλασσα μαζεύονται κάπου πριν
μπουν στη βάρκα. Είναι ορατό αυτό. οι διακινητές που τους μαζεύουν, φανταστείτε
τους σαν τουριστικό γραφείο. Απλώς, απολύτως παράνομο και απολύτως ανήθικο. Οι
οποίοι μαζεύουν τους ανθρώπους. Αυτό το βλέπεις. Ειδοποιείς τους Τούρκους. Το
σύστημα αυτό δεν είναι στη θέση του, έπρεπε να είναι στη θέση του εδώ και
χρόνια. Υπάρχουν drones, υπάρχουν κάμερες, υπάρχουν όλα τα τεχνικά μέσα. Το
Αιγαίο είναι ορατό, πρέπει να γίνεται ορατό.
Α.
ΠΟΡΤΟΣΑΛΤΕ: Λέτε ότι από δω και μετά θα δούμε αποτέλεσμα δηλαδή.
Ν.
ΔΕΝΔΙΑΣ: Έχει δώσει σαφείς εντολές ο Πρωθυπουργός κι έχει αναλάβει σαφείς
δεσμεύσεις η κυβέρνηση. Δεν έχουμε επιλογή σ’ αυτό. Και ποια είναι η
επιλογή μας; Με συγχωρείτε, μπαίνουν 10.000 και τους αφήνεις, ωραία, την
άλλη μέρα μπαίνουν 20.000 και τους ξανά-αφήνεις. Την άλλη μέρα μπαίνουν
40.000. Πού θα σταματήσει αυτό;
Α.
ΠΟΡΤΟΣΑΛΤΕ: Υπάρχει η άποψη που λέει ότι για ανθρωπιστικούς λόγους η Ελλάδα
πρέπει να δεχθεί ανθρώπους, οι οποίοι, άλλοι θα τεκμηριώσουν ότι είναι
πρόσφυγες, άλλοι δε θα το καταφέρουν και θα γίνουν απλώς μετανάστες. Αλλά
πρέπει να τους πάρουμε.
Ν.
ΔΕΝΔΙΑΣ: Μνημονεύω αυτό που έχει πει ο Πρόεδρος Macron σ’ αυτό το θέμα.
Δεν είναι θέμα πρόθεσης, είναι θέμα δυνατότητας. Δε μπορούμε να πάρουμε 1
δισεκατομμύριο που θα ήθελαν να μετακινηθούν και να έρθουν στην Ευρώπη. Δεν
μπορούμε, δεν γίνεται. Και να φύγουμε εμείς, πάλι δεν χωράνε. Άρα λοιπόν, δεν
έχει έννοια ο διπλασιασμός κάθε μέρα του αριθμού των εισερχομένων, πάλι
σε ανθρωπιστικό αδιέξοδο οδηγεί.
Και
η εντύπωση ότι μπορούμε όλους αυτούς τους ανθρώπους να τους φέρουμε μέσα,
λειτουργεί σαν παράγων κινητοποίησής τους και στην πραγματικότητα είναι
διαφημιστικό υλικό στα χέρια αυτών που διακινούν αυτούς τους ανθρώπους,
εκμεταλλεύονται τον πόνο τους, εκμεταλλεύονται την ανάγκη για μια
καλύτερη ζωή και θησαυρίζουν.
Α.
ΠΟΡΤΟΣΑΛΤΕ: Δεν εκτίθεται δηλαδή εν ολίγοις η Ελλάδα αν πει «παιδιά δε
μπορώ να δεχθώ άλλους». Γιατί υπάρχει η άποψη μέσα στην ελλαδική κοινωνία
που ζούμε, ότι εκτίθεται η Ελλάδα ως προς τον ανθρωπισμό της, επιμένω κ. Δένδια
που σας τα θέτω αυτά, γιατί τ’ ακούω.
Ν.
ΔΕΝΔΙΑΣ: Η Μόρια που έχει αριθμό που υπερβαίνει κατά πολύ την αντοχή της,
δεν εκτίθεται στην παγκόσμια κοινότητα γι’ αυτά τα οποία συμβαίνουν; Για να
καταλάβω, η έκθεση της Ελλάδας είναι αν εξηγήσει τι μπορεί ν’ αντέξει;
Δεν είναι άμα παίρνει αριθμούς, τους οποίους δε μπορεί καν να συντηρήσει και
ζουν υπό άθλιες συνθήκες και γίνονται κάποιοι αντικείμενα εκμετάλλευσης των
διακινητών, «βαποράκια» ναρκωτικών στην ευρύτερη περιοχή του κέντρου της
Αθήνας, για να βγάλουν το ψωμί τους οι δυστυχισμένοι αυτοί άνθρωποι; Τους
εξαναγκάζουν οι ναρκέμποροι, τα ξέρουμε όλα αυτά, είναι δίπλα μας.
Έχουμε
μια αντοχή. Να εξαντλήσουμε την αντοχή μας, βεβαίως. Είμαστε Χριστιανοί, η
αγάπη προς το πλησίον είναι δεδομένη. Να εξαντλήσουμε την αντοχή μας για να
βοηθήσουμε όσους ανθρώπους μπορούμε. Αλλά δεν μπορούμε πέραν της αντοχής μας.
Αυτό είναι απλό.
Α.
ΠΟΡΤΟΣΑΛΤΕ: Σας ευχαριστώ πολύ, καλημέρα σας, καλή εβδομάδα σας εύχομαι.