Αθήνα, 14 Σεπτεμβρίου 2019
Άρθρο του Υπουργού Εξωτερικών, Νίκου Δένδια, στην εφημερίδα “Τα Νέα Σαββατοκύριακο”
Μ
έσα στους δύο μήνες που έχουν παρέλθει από τις εκλογές, η νέα διακυβέρνηση της χώρας έχει ήδη δώσει ένα σαφές στίγμα των προτεραιοτήτων της στο πεδίο της εξωτερικής πολιτικής. Τούτο καταμαρτυρά πρωτίστως ο κύκλος επισκέψεων, σε εξαιρετικό κλίμα αμοιβαίας εμπιστοσύνης, που πραγματοποίησε ο Πρωθυπουργός, Κυριάκος Μητσοτάκης, σε Παρίσι, Βερολίνο και Χάγη.
Ο επαναπροσδιορισμός και η ανασύνταξη των παραδοσιακών συμμαχιών της Ελλάδας με τους εταίρους μας στον στενό πυρήνα της Ευρώπης, βρίσκονται στο επίκεντρο της πολιτικής μας. Ας μη λησμονούμε, εξάλλου, πόσο οι σχέσεις αυτές και ιδίως η αξιοπιστία μας, δοκιμάστηκαν στο παρελθόν. Στο ίδιο αυτό πλαίσιο διεύρυνσης της συνεργασίας με τους εταίρους μας, θα έχω τη Δευτέρα συνάντηση με τον ομόλογό μου της Γερμανίας, Χάικο Μάας, στο Βερολίνο.
Η επανεκκίνηση της ελληνικής εξωτερικής πολιτικής περνά σαφώς και μέσα από την ενίσχυση των δεσμών και της συνεργασίας μας με τις χώρες των Βαλκανίων. Θέλουμε η Ελλάδα να αποτελεί το παράδειγμα μιας ισχυρής ευρωπαϊκής χώρας στα Βαλκάνια και όχι μια βαλκανική χώρα στην Ευρώπη, όπως έλεγε ο αείμνηστος Κωνσταντίνος Μητσοτάκης. Πραγματοποίησα ήδη μια πολύ παραγωγική επίσκεψη στη Βουλγαρία, ενώ θα ακολουθήσουν κι άλλες στις χώρες τις περιοχής.
H Ελλάδα επιθυμεί επανεκκίνηση και στις σχέσεις μας με την Τουρκία, από την οποία μόνο θετικά αποτελέσματα μπορεί να προκύψουν. Είναι απολύτως ωφέλιμη η συνάντηση του Πρωθυπουργού Κ. Μητσοτάκη με τον Τούρκο Πρόεδρο κ. Ρ.Τ. Ερντογάν, όπως και η δική μου με τον ομόλογό μου κ. Μ. Τσαβούσογλου, ενώ το Ανώτατο Συμβούλιο Συνεργασίας μπορεί να δώσει ώθηση στη σχέση μας σε πολλούς τομείς. Καθιστούμε ωστόσο σαφές ότι γνώμονάς μας είναι το Διεθνές Δίκαιο που δεν ανέχεται απειλές πολέμου ή μονομερείς διεκδικήσεις. Στα κυριαρχικά μας δικαιώματα δεν χωρούν εκπτώσεις. Απαραίτητη προϋπόθεση επίσης για βελτίωση του κλίματος είναι να σταματήσει η Τουρκία να στρέφεται κατά της κυριαρχίας και των κυριαρχικών δικαιωμάτων της Κυπριακής Δημοκρατίας, με ενέργειες που επιτείνουν την εικόνα της ως παραβάτη της διεθνούς νομιμότητας.
Όσον αφορά τη Βόρεια Μακεδονία, προσδοκούμε στην κατά το δυνατόν άμβλυνση των συνεπειών από τα επίμαχα σημεία της Συμφωνίας των Πρεσπών, στα οποία είναι γνωστή η αντίθεση του κόμματός μας, προς χάριν της εμπέδωσης ενός πνεύματος συνεργασίας, λαμβάνοντας υπόψη και την ενταξιακή προοπτική της γειτονικής χώρας.
Σχετικά με την Αλβανία, τα αμοιβαία οφέλη από μία βελτίωση των διμερών σχέσεων είναι προφανή. Οφείλω να επισημάνω, όμως, ότι η Αλβανία εξακολουθεί να μην υλοποιεί τις υποχρεώσεις της σε σχέση με τα μειονοτικά και περιουσιακά δικαιώματα της ελληνικής εθνικής μειονότητας.
Ψηλά στις προτεραιότητές μας βρίσκεται η ενίσχυση του στρατηγικού ρόλου της χώρας μας στην περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου, όπως φανερώνουν τόσο η επίσκεψη του Πρωθυπουργού στην Κύπρο, όσο και οι επισκέψεις μου ως Υπουργού Εξωτερικών σε Κύπρο, Ισραήλ και ΗΠΑ. Στο ίδιο πλαίσιο εντάσσεται και το ανανεωμένο αμερικανικό ενδιαφέρον για την Ανατολική Μεσόγειο. Η ενεργητική εξωτερική πολιτική της χώρας μας δημιουργεί προϋποθέσεις για στενότερη συνεργασία, ενόψει του νέου γύρου Στρατηγικού Διαλόγου με τις ΗΠΑ και την επίσκεψη του Υπουργού Εξωτερικών κ. Μ. Πομπέο, σε λίγες εβδομάδες στην Αθήνα.
Η ενεργητική εξωτερική πολιτική της χώρας μας δημιουργεί προϋποθέσεις για στενότερη συνεργασία και με άλλους σημαντικούς εταίρους, όπως η Κίνα και η Ρωσία.
Ο στόχος της ανάπτυξης προϋποθέτει ομαλές σχέσεις και πέραν της ευρύτερης περιοχής μας, καθώς μια σειρά από δυνητικές αγορές ανοίγονται μπροστά μας, όπως στη Μέση Ανατολή, τη Βόρεια Αφρική και την Άπω Ανατολή. Η ενίσχυση της εξωστρέφειας και της οικονομικής διπλωματίας αποτελούν προτεραιότητα του Υπουργείου Εξωτερικών, υπό το οποίο συγκεντρώνονται πλέον όλοι οι συναρμόδιοι φορείς.
Αποδεικνύουμε στην πράξη ότι δεν είμαστε οπαδοί μιας περίκλειστης, φοβικής και ανασφαλούς Ελλάδας. Πιστεύουμε σε μια Ελλάδα εξωστρεφή και νεωτερική. Με αυτοπεποίθηση και σοβαρότητα, αυτήν την Ελλάδα θέλουμε να προάγουμε, σε ένα διεθνές περιβάλλον γεμάτο προκλήσεις, αλλά και ευκαιρίες.
Αθήνα, 12Σεπτεμβρίου 2019
Ομιλία του Υπουργού Εξωτερικών, Νίκου Δένδια, στη διαρκή Επιτροπή Εθνικής Άμυνας και Εξωτερικών Υποθέσεων της Βουλής
Ο Υπουργός Εξωτερικών και Βουλευτής του Νότιου Τομέα της Β’ Αθηνών, Νίκος Δένδιας, κατά την αγόρευσή του σήμερα το μεσημέριστη διαρκή Επιτροπή Εθνικής Άμυνας και Εξωτερικών Υποθέσεων της Βουλής, ανέφερε:
«Κυρίες και Κύριοι συνάδελφοι,
Είναι μεγάλη μου χαρά που είμαι σήμερα εδώ, με όλη την αίσθηση της θεσμικής ταπεινοφροσύνης που η εκτελεστική εξουσία οφείλει να έχει απέναντι στη νομοθετική εξουσία. Υπάρχει -γνωρίζουμε όλοι- η διάκριση των εξουσιών, αλλά η διάκριση των εξουσιών δε σημαίνει και ισότητα των εξουσιών. Υπάρχει σαφής αίσθηση της υπεροχής της νομοθετικής εξουσίας, της Βουλής δηλαδή, η οποία φέρει και το τεκμήριο της λαϊκής κυριαρχίας.
Η Κυβέρνηση του Κυριάκου Μητσοτάκη ανέλαβε τα ηνία της χώρας σε μια κρίσιμη καμπή, δεν σας λέω κάτι καινούργιο με αυτό. Η Ελλάδα, μετά από μία δεκαετία σε συνθήκες κρίσης, έχει πλέον κάνει την επιλογή να ξεπεράσει την εσωστρέφεια και να ενισχύσει τη θέση της στον κόσμο. Στην προσπάθεια αυτή βασίζεται στις δυνάμεις της προβάλλοντας τις δυνατότητές της, χωρίς να διέπεται από εμμονές.
Προκειμένου να ανταποκριθεί στις προκλήσεις της εποχής στην εξωτερική πολιτική και στην προάσπιση των συμφερόντων της χώρας, το Υπουργείου Εξωτερικών μετατρέπεται ένα σύγχρονο, διαφορετικό Υπουργείο με μετρήσιμη στοχοθεσία. Η ηλεκτρονική διακυβέρνηση είναι στο πλαίσιο αυτό μεγάλη προτεραιότητα, παράλληλα βέβαια με τη βελτίωση υποδομών. Η βελτίωση αυτή θα γίνει και με αποτελεσματικότερη απορρόφηση ευρωπαϊκών κονδυλίων. Αυτό αφορά τόσο τις κεντρικές υπηρεσίες του Υπουργείου όσο και τις υπηρεσίες μας στο εξωτερικό.
Με βάση μια πολιτική μετρήσιμων στόχων, συμπεριλαμβανομένης και της καλύτερης εξυπηρέτησης των ομογενών από τα Προξενεία, επανεξετάζεται η διατήρηση ορισμένων Αρχών μας στο εξωτερικό, αλλά και η δημιουργία άλλων, νέων Αρχών.
Η αναδιάρθρωση αυτή οφείλεται και στο γεγονός ότι πέραν του παραδοσιακού ρόλου στην άσκηση της εξωτερικής πολιτικής, το Υπουργείο θα αποτελέσει φορέα για την ενίσχυση της εξωστρέφειας και των εξαγωγών. Είναι μια νέα αντίληψη αυτής της κυβέρνησης. Στο πλαίσιο αυτό, δημιουργείται ένα τρίπτυχο πολιτικής, δηλαδή Πολιτική και Οικονομική Διπλωματία -δύο πόλοι- οι οποίοι, συνεπικουρούνται και ενισχύονται από την Επικοινωνιακή Διπλωματία, προσφέροντας έτσι νέα εργαλεία στη λειτουργία του Υπουργείου Εξωτερικών.
Πιστεύουμε ότι με αυτόν τον τρόπο, θα ενισχύσουμε συνολικά την εξωτερική εικόνα της χώρας, θα τη μετατρέψουμε σε αυτό που είναι ο διαχρονικός στόχος της, μια χώρα ευρωπαϊκή, σύγχρονη, φιλόξενη, ανοικτή στην καινοτομία, ανεκτική, εξωστρεφή, νεωτερική.
Κυρίες και Κύριοι συνάδελφοι,
Νομίζω ότι όλοι σε αυτή την αίθουσα θα συμφωνούσαμε ότι παρά όσα λέγονται για τα ελληνικά δίκαια, για τις ιστορικές αποστολές του έθνους, στην πραγματικότητα, ο βασικός μοχλός προώθησης των θέσεων μας δεν μπορεί να είναι παρά η συνολική ισχύς της πατρίδας μας. Για μία χώρα, δε, σαν την Ελλάδα που δεν έχει άπειρους πόρους, το Υπουργείο Εξωτερικών οφείλει να φροντίσει να λειτουργήσει με έναν τρόπο που να αποτελέσει, πολλαπλασιαστή ισχύος των δυνατοτήτων μας. Αυτό μπορεί να το πράξει:
1. Με την αναβάθμιση της ελληνικής συμμετοχής στην ΕΕ και στους διεθνείς οργανισμούς που συμμετέχουμε.
2. Με την περαιτέρω βελτίωση των σχέσεών μας με τις γειτονικές μας χώρες.
3. Με την ενδυνάμωση των δεσμών μας με παραδοσιακούς συμμάχους της χώρας, όπως οι ΗΠΑ. Με τις ΗΠΑ φιλοδοξούμε και αναβαθμίζουμε συνεχώς τον Στρατηγικό μας Διάλογο επεκτείνοντάς τον σε όλες τις σφαίρες των κοινών ενδιαφερόντων. Με την Γαλλία, την Ιταλία, τη Γερμανία αναβαθμίζουμε την συνεργασία μας όχι μόνο διμερώς, αλλά και στην αντιμετώπιση περιφερειακών θεμάτων. Με την Βρετανία, εργαζόμαστε για την, όσο γίνεται, ομαλότερη προετοιμασία της μετά Brexit εποχής. Με την Ρωσία και την Κίνα συνεργαζόμαστε, σεβόμενοι βέβαια τις ιδιαιτερότητες και ευαισθησίες καθεμιάς.
4. Με την καλλιέργεια δεσμών με χώρες που μέχρι τώρα ίσως δεν έχουμε δώσει τη σημασία που θα έπρεπε. Η χώρα μας δεν μπορεί και δεν πρέπει να αγνοήσει αναδυόμενες δυνάμεις ή αναδυόμενες οικονομίες - ευκαιρίες συνεργασίας σε πολιτικό, οικονομικό και πολιτιστικό επίπεδο.
5. Επίσης, με την ενίσχυση της ελληνικής οικονομικής διπλωματίας στο εξωτερικό. Όπως ήδη σας είπα, οι δομές του Υπουργείου Εξωτερικών έχουν ενισχυθεί στον τομέα αυτό και η ολιστική αντιμετώπιση του θέματος των ελληνικών εξαγωγών, της παροχής συνδρομής στους Έλληνες επιχειρηματίες, της διαπίστωσης ευκαιριών, της προσέλκυσης επενδύσεων για την Ελλάδα, δημιουργεί τις καλύτερες δυνατές προϋποθέσεις για επίτευξη απτών αποτελεσμάτων.
6. Πρέπει να εκμεταλλευθούμε όλα τα γεωστρατηγικά πλεονεκτήματα της γεωγραφικής μας θέσης, αλλά και των ευρύτερων δυνατοτήτων μας. Εδώ, ιδιαίτερη έμφαση δίνεται σε σειρά συγκεκριμένων προγραμμάτων που αποσκοπούν να καταστεί η Ελλάδα ενεργειακό σταυροδρόμι στην ευρύτερη περιοχή και τελευταίο, αλλά με κανένα τρόπο έλασσον:
7. Με την εμβάθυνση των σχέσεων της Ελλάδας με το δυναμικό που αντιπροσωπεύει ο απόδημος ελληνισμός. Το θέμα της παροχής ψήφου στους αποδήμους θα παίξει εδώ έναν κεντρικό ρόλο.
Με αυτά τα λόγια, θα ήθελα να ευχαριστήσω θερμά τον Πρόεδρο και τα μέλη της Επιτροπής για την ευκαιρία που δίνεται και προσβλέπω στη συνέχιση του διαλόγου μας.»