Παρατηρητήριο Οικονομικής Αυτοτέλειας των OTA (ΦΕΚ)
Πως θα ελέγχονται οι προϋπολογισμοί των ΟΤΑ και Ποιες θα είναι οι κυρώσεις
Στο ΦΕΚ 2942/Β/20-7-2018 δημοσιεύτηκε η ΚΥΑ οικ.34574/2018, Σκουρλέτη και Χουλιαράκη με θέμα τον υπολογισμό των οικονομικών αποτελεσμάτων και την παρακολούθηση των προϋπολογισμών των OTA και των νομικών τους προσώπων από το «Παρατηρητήριο Οικονομικής Αυτοτέλειας των OTA».
Το Παρατηρητήριο Οικονομικής Αυτοτέλειας των Οργανισμών Τοπικής Αυτοδιοίκησης, συστάθηκε με το άρθρο 4 του ν. 4111/2013 με στόχο τη διασφάλιση της οικονομικής αυτοτέλειας των Ο.Τ.Α..
Σκοπός του Παρατηρητηρίου είναι η κατάρτιση από τους Ο.Τ.Α. ρεαλιστικών και ισοσκελισμένων προϋπολογισμών και απολογισμών, σύμφωνα με τα οριζόμενα στην ισχύουσα δημοσιονομική νομοθεσία, καθώς και η παρακολούθηση σε μηνιαία βάση της εκτέλεσης των προϋπολογισμών των Ο.Τ.Α. και των νομικών τους προσώπων που εντάσσονται στο Μητρώο των Φορέων Γενικής Κυβέρνησης. Το Παρατηρητήριο παρέχει γνώμη στους Υπουργούς Εσωτερικών και Οικονομικών επί των σχεδίων των προϋπολογισμών, διατυπώνοντας προτάσεις, προκειμένου να επιτευχθεί ο ανωτέρω σκοπός. Οι προτάσεις του Παρατηρητηρίου λαμβάνονται υπόψη για την κατάρτιση του ενοποιημένου προϋπολογισμού της Τοπικής Αυτοδιοίκησης που αποτυπώνεται στο Μεσοπρόθεσμο Πλαίσιο Δημοσιονομικής Στρατηγικής.
Σκοπός του Παρατηρητηρίου είναι η κατάρτιση από τους Ο.Τ.Α. ρεαλιστικών και ισοσκελισμένων προϋπολογισμών και απολογισμών, σύμφωνα με τα οριζόμενα στην ισχύουσα δημοσιονομική νομοθεσία, καθώς και η παρακολούθηση σε μηνιαία βάση της εκτέλεσης των προϋπολογισμών των Ο.Τ.Α. και των νομικών τους προσώπων που εντάσσονται στο Μητρώο των Φορέων Γενικής Κυβέρνησης. Το Παρατηρητήριο παρέχει γνώμη στους Υπουργούς Εσωτερικών και Οικονομικών επί των σχεδίων των προϋπολογισμών, διατυπώνοντας προτάσεις, προκειμένου να επιτευχθεί ο ανωτέρω σκοπός. Οι προτάσεις του Παρατηρητηρίου λαμβάνονται υπόψη για την κατάρτιση του ενοποιημένου προϋπολογισμού της Τοπικής Αυτοδιοίκησης που αποτυπώνεται στο Μεσοπρόθεσμο Πλαίσιο Δημοσιονομικής Στρατηγικής.
Σχετικά με τη λειτουργία του, το ΦΕΚ αναφέρει:
Το Παρατηρητήριο Οικονομικής Αυτοτέλειας των OTA ελέγχει την ορθή εκτέλεση των προϋπολογισμών των OTA και των νομικών προσώπων της Τοπικής Αυτοδιοίκησης που είναι ενταγμένα στο Μητρώο Φορέων Γενικής Κυβέρνησης (ΜΦΓΚ, υποτομέας S.1313 «Τοπική Αυτοδιοίκηση»), όπως αυτοί αποτυπώνονται στο «Ολοκληρωμένο Πλαίσιο Δράσης» (ΟΠΔ). Το ΟΠΔ συνοψίζει τον ετήσιο προϋπολογισμό των υπόχρεων φορέων σε μηνιαίους και τριμηνιαίους στόχους οικονομικών αποτελεσμάτων, ήτοι σε στόχους εσόδων, εξόδων, ταμειακού αποτελέσματος, ύψους απλήρωτων υποχρεώσεων και οικονομικού αποτελέσματος, όπως αυτά τα μεγέθη ορίζονται στο άρθρο 2. Το ΟΠΔ του OTA περιλαμβάνει τους Πίνακες Στοχοθεσίας Οικονομικών Αποτελεσμάτων του Δήμου ή της Περιφέρειας και των νομικών του προσώπων δημοσίου και ιδιωτικού δικαίου. Αντίστοιχα, το ΟΠΔ των συνδέσμων, των επιχειρήσεων στις οποίες συμμετέχουν περισσότεροι του ενός φορείς και των περιφερειακών ταμείων ανάπτυξης περιλαμβάνει τον Πίνακα Στοχοθεσίας Οικονομικών Αποτελεσμάτων των εν λόγω φορέων.
Ο Πίνακας Στοχοθεσίας Οικονομικών Αποτελεσμάτων περιλαμβάνει σε συνοπτική μορφή τους στόχους των υπόχρεων φορέων α) ως προς τη μηνιαία και τριμηνιαία πραγματοποίηση των εσόδων και των εξόδων τους σε ταμειακή βάση και β) ως προς το ύψος των απλήρωτων υποχρεώσεων τους στο τέλος του μήνα. Οι στόχοι των εσόδων και των εξόδων αναλύονται σε υπο-ομάδες, οι οποίες αποτελούν ομαδοποιήσεις συγκεκριμένων Κωδικών Αριθμών (ΚΑ) του προϋπολογισμού. Ο βαθμός επίτευξης των στόχων ελέγχεται κατά τη διάρκεια του έτους με βάση την εκτέλεση του προϋπολογισμού.
Οι στόχοι καθορίζονται α) σε επίπεδο μήνα και β) σωρευτικά ανά τρίμηνο από την αρχή του έτους (Ιαν.-Μάρτιος, Ιαν.-Ιούνιος, Ιαν.-Σεπτ. και Ιαν.-Δεκ.). Για την κατάρτιση αξιόπιστης και ρεαλιστικής οικονομικής στοχοθεσίας λαμβάνεται υπόψη η εποχικότητα των εσόδων και εξόδων, λοιπά γεγονότα που μπορούν να επηρεάζουν την μηνιαία κατανομή αυτών, καθώς και οι σχετικές ισχύουσες διατάξεις.
Η στοχοθεσία καταρτίζεται με βάση την αρχή της ισοσκέλισης του προϋπολογισμού, υπό την έννοια ότι το σύνολο των εξόδων δεν επιτρέπεται να υπερβαίνει το σύνολο των εσόδων και του χρηματικού υπολοίπου.
Η διαφορά των στόχων εσόδων και εξόδων καθορίζει το στόχο ταμειακού αποτελέσματος ΟΠΔ της εξεταζόμενης περιόδου και ακολούθως το στόχο για το ύψος των συνολικών ταμειακών διαθέσιμων στο τέλος αυτής. Ο στόχος οικονομικού αποτελέσματος ΟΠΔ προκύπτει από τη διαφορά του ταμειακού αποτελέσματος ΟΠΔ και του στόχου απλήρωτων υποχρεώσεων στο τέλος της περιόδου. Κατά τη λήξη του οικονομικού έτους, ο στόχος του οικονομικού αποτελέσματος διαμορφώνεται σε μηδέν (0), τιμή που εκφράζει την πλήρη χρήση των πόρων του OTA μέσω της υλοποίησης του προϋπολογισμού του. Αντίστοιχα, εάν o OTA έχει καταρτίσει πλεονασματικό προϋπολογισμό (ή έχει εγγράψει αποθεματικό) τότε, κατά τη λήξη του οικονομικού έτους, ο στόχος οικονομικού αποτελέσματος θα πρέπει να εκτιμηθεί σε ποσό ίσο με αυτό του πλεονάσματος (ή του αποθεματικού).
Στον πίνακα στοχοθεσίας, οι εκτιμήσεις για τα ταμειακά διαθέσιμα και τις απλήρωτες υποχρεώσεις έναρξης προκύπτουν από τις εκτιμήσεις για τη διαμόρφωση αυτών των κατηγοριών κατά τη λήξη του οικονομικού έτους που προηγείται του έτους που αφορά η στοχοθεσία, όπως αυτές (οι εκτιμήσεις) έχουν ενταχθεί στον προϋπολογισμό του φορέα. Τα τελικά στοιχεία ταμειακών διαθεσίμων και απλήρωτων υποχρεώσεων έναρξης, όπως αυτά οριστικοποιούνται μετά το κλείσιμο της προηγούμενης οικονομικής χρήσης, ενσωματώνονται στον πίνακα μέσω υποχρεωτικής αναμόρφωσης στη στοχοθεσία με τη διαδικασία του άρθρου 3. Η στοχοθέτηση του ύψους των απλήρωτων υποχρεώσεων πραγματοποιείται με βάση τις εξής αρχές:
α) Αρχή της κατά προτεραιότητα εξόφλησης των υποχρεώσεων ΠΟΕ: Οι απλήρωτες υποχρεώσεις έναρξης ενσωματώνονται στις προβλέψεις των εξόδων του προϋπολογισμού κατά το συνολικό ποσό που πρέπει να καταβληθεί στο έτος που αφορά ο προϋπολογισμός. Στο πλαίσιο αυτό, κατά την κατάρτιση του πίνακα στοχοθεσίας, οι εγγεγραμμένες πιστώσεις των Κωδικών Αριθμών που αφορούν σε πληρωμές υποχρεώσεων παρελθόντων οικονομικών ετών μεταβάλλουν ισόποσα και τις εκτιμήσεις για το ύψος των απλήρωτων υποχρεώσεων που προέρχονται από το προηγούμενο έτος.
β) Αρχή της κατάρτισης ρεαλιστικού προϋπολογισμού: Η κατάρτιση ρεαλιστικού ταμειακού προϋπολογισμού συνεπάγεται την εκτίμηση πραγματοποίησης και εξόφλησης του συνόλου των δαπανών που έχουν εγγραφεί σε αυτόν και, ως εκ τούτου, δεν δύναται να υφίσταται εκτίμηση για δημιουργία απλήρωτων υποχρεώσεων.
Συνεπώς, στον πίνακα στοχοθεσίας οικονομικών αποτελεσμάτων, το εκτιμώμενο ύψος των απλήρωτων υποχρεώσεων κατά τη λήξη του οικονομικού έτους ισούται με μηδέν (0).
α) Αρχή της κατά προτεραιότητα εξόφλησης των υποχρεώσεων ΠΟΕ: Οι απλήρωτες υποχρεώσεις έναρξης ενσωματώνονται στις προβλέψεις των εξόδων του προϋπολογισμού κατά το συνολικό ποσό που πρέπει να καταβληθεί στο έτος που αφορά ο προϋπολογισμός. Στο πλαίσιο αυτό, κατά την κατάρτιση του πίνακα στοχοθεσίας, οι εγγεγραμμένες πιστώσεις των Κωδικών Αριθμών που αφορούν σε πληρωμές υποχρεώσεων παρελθόντων οικονομικών ετών μεταβάλλουν ισόποσα και τις εκτιμήσεις για το ύψος των απλήρωτων υποχρεώσεων που προέρχονται από το προηγούμενο έτος.
β) Αρχή της κατάρτισης ρεαλιστικού προϋπολογισμού: Η κατάρτιση ρεαλιστικού ταμειακού προϋπολογισμού συνεπάγεται την εκτίμηση πραγματοποίησης και εξόφλησης του συνόλου των δαπανών που έχουν εγγραφεί σε αυτόν και, ως εκ τούτου, δεν δύναται να υφίσταται εκτίμηση για δημιουργία απλήρωτων υποχρεώσεων.
Συνεπώς, στον πίνακα στοχοθεσίας οικονομικών αποτελεσμάτων, το εκτιμώμενο ύψος των απλήρωτων υποχρεώσεων κατά τη λήξη του οικονομικού έτους ισούται με μηδέν (0).
Οι πρότυποι πίνακες οικονομικής στοχοθεσίας ανά κατηγορία υπόχρεου φορέα (ΣΙ -ΔΗΜΟΙ_ΝΠΔΔ, Σ.2 - ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΕΣ_ΝΠΔΔ, Σ.3 - ΝΠΙΔ_ ΤΑΜΕΙΑΚΗ) επισυνάπτονται στην παρούσα και αποτελούν αναπόσπαστο μέρος αυτής. Στα σκιασμένα κελιά των πινάκων στοχοθεσίας οικονομικών αποτελεσμάτων με την ένδειξη «0», περιέχονται μαθηματικοί τύποι για τον αυτόματο υπολογισμό και τον έλεγχο των στόχων οικονομικών αποτελεσμάτων, οι οποίοι εκτελούνται κατά τη συμπλήρωση της ηλεκτρονικής μορφής του ΟΠΔ. Οποιαδήποτε παρέμβαση στη δομή των πινάκων ή στους τύπους που περιέχονται στα σκιασμένα κελιά αυτών καθιστά το ΟΠΔ αυτοδίκαια άκυρο. Οι πίνακες στοχοθεσίας αναρτώνται, με μέριμνα της Διεύθυνσης Οικονομικών ΤΑ του ΤΠΕΣ, στην ιστοσελίδα του υπουργείου. Στην περίπτωση τροποποίησης της αντιστοίχισης των κατηγοριών (γραμμών) των πινάκων με τους κωδικούς αριθμούς του προϋπολογισμού, η ίδια ως άνω υπηρεσία μεριμνά για την έγκαιρη ανάρτηση των τροποποιημένων πινάκων και για την ενημέρωση των υπόχρεων φορέων και των αρμόδιων για τον έλεγχο τους αρχών.
Τα ΝΠΙΔ που οφείλουν να τηρούν προϋπολογισμό σε δεδουλευμένη βάση, υποβάλλουν τον πρότυπο πίνακα οικονομικής στοχοθεσίας Σ.4 - ΝΠΙΔ_ΔΕΔΟΥΛΕΥΜΕΝΗ
Κυρώσεις μη υποβολής ΟΠΔ
Αν o OTA δεν αποστέλλει το ΟΠΔ εντός των προθεσμιών που ορίζονται στο άρθρο 4 της παρούσας, με απόφαση του Τπουργού Εσωτερικών, που εκδίδεται ύστερα από αιτιολογημένη εισήγηση του Παρατηρητηρίου Οικονομικής Αυτοτέλειας των OTA, είναι δυνατόν να επιβάλλεται παρακράτηση και μη απόδοση μέρους ή του συνόλου της μηνιαίας τακτικής επιχορήγησης του OTA από τους Κεντρικούς Αυτοτελείς Πόρους (Κ.Α.Π.) για όσο χρόνο καθυστερεί η αποστολή του ΟΠΔ.
Αναλυτικά στην
Κοινή Υπουργική Απόφαση οικ.34574/2018 - ΦΕΚ 2942/Β/20-7-2018
Καθορισμός διαδικασίας στοχοθεσίας, υπολογισμού οικονομικών αποτελεσμάτων και παρακολούθησης των προϋπολογισμών των OTA και των νομικών τους προσώπων που αποτελούν φορείς της Γενικής Κυβέρνησης από το Παρατηρητήριο Οικονομικής Αυτοτέλειας των OTA - θέματα λειτουργίας του Παρατηρητηρίου Οικονομικής
Καθορισμός διαδικασίας στοχοθεσίας, υπολογισμού οικονομικών αποτελεσμάτων και παρακολούθησης των προϋπολογισμών των OTA και των νομικών τους προσώπων που αποτελούν φορείς της Γενικής Κυβέρνησης από το Παρατηρητήριο Οικονομικής Αυτοτέλειας των OTA - θέματα λειτουργίας του Παρατηρητηρίου Οικονομικής