Μία ενδιαφέρουσα πρόταση Βιώσιμης Παρακαταθήκης & Ανάπτυξης Πάρνηθας & Υποδομών από τον Φάνη Μπούκη
Η Αττική τα επόμενα χρόνια θα μεταμορφωθεί.Ξενοδοχεία,μεγάλα έργα και πολυτελείς κατοικίες στα Νότια προάστια,ένα κυβερνητικό πάρκο,ποδηλατόδρομοι,γκόλφ και αθλητικές εγκαταστάσεις.Επίσης μητροπολιτικά πάρκα,ανάπλαση λιμανιών.
Tριάντα μόλις χιλιόμετρα από τη χαοτική Αθήνα, το βουνό «πνεύμονας» ζωής της Αττικής, προσφέρεται για αποδράσεις, και για μοναδικές «γιορτές» που προσφέρει η μονάκριβη επαφή με τη φύση! Ένα μοναδικό πλεονέκτημα για τις Αχαρνές , σε επίπεδο υποδομών, και οικονομίας.
Οροπέδιο Βούντημα, παλιοχώρι, ελατοδάσος της Καραβόλας, Άγιος Πέτρος, Γκούρα,
Καζίνο, Σανατόριο, Σκίπιζα, τα καταφύγια , ο «κατάλογος» είναι ατελείωτος.
Η συμβολή του βουνού μας στην ανάπτυξη της τοπικής κοινωνίας, σε συμφωνία πάντοτε με τη διατήρηση των αξιών και της φυσιογνωμίας του Δρυμού, πρέπει να τύχει ειδικής προσοχής.Στο μέλλον , η φροντίδα της Πάρνηθας είναι μονόδρομος για όσους επιχειρήσουν να «κουβαλήσουν» το βάρος ανάδειξης και προόδου των Αχαρνών.
Πρόταση
Με συγκεκριμένο σχέδιο συνολικής αναβάθμισης και αξιοποίησης, με δράσεις καθ΄όλη τη διάρκεια του χρόνου, μπορούμε να δημιουργήσουμε τις συνθήκες ανάπτυξης, αλλά και προστασίας σε έναν σημαντικό πνεύμονα πρασίνου της Αττικής. Σε αυτόν οι κάτοικοι της Αττικής, αλλά και οι επισκέπτες, μπορούν να απολαύσουν στιγμές ξεγνοιασιάς,ξεκούρασης, άθλησης, αλλά και γνώσης και βιωματικής εκπαίδευσης.. Η παρέμβαση δείχνει σχεδόν επιβεβλημένη στη λογική της προστασίας της Πάρνηθας, εξαιτίας της κλιματικής αλλαγής και άλλων απρόσμενων κινδύνων. Η εγκατάλειψη για κανένα βουνό δεν είναι αυτονόητη και επιθυμητή.
Ιδιαίτερα για ένα βουνό μέσα σε αστικό ιστό, η εγκατάλειψη και η άναρχη συμπεριφορά εγκυμονούν πολύ σοβαρούς κινδύνους για τη βιωσιμότητα των προστατευόμενων ειδών, και την ασφάλεια των γύρω περιοχών.
Υφιστάμενη κατάσταση
Με την έκδοση Προεδρικού Διατάγματος προστασίας του ορεινού όγκου Πάρνηθας
(ΦΕΚ 336/24-07-2007) [Διάταγμα Προστασίας Πάρνηθας], καθορίστηκαν 16 ζώνες προστασίας [ Χάρτης ζωνών προστασίας] μεταξύ των οποίων: η ζώνη Α1 (απόλυτης προστασίας), εντός της οποίας επιτρέπεται μόνο η διεξαγωγή επιστημονικών ερευνών και η επίσκεψη ειδικών επιστημόνων και του προσωπικού φύλαξης του Δρυμού, και η ζώνη Α2,επίσης απολύτου προστασίας, στην οποία όμως επιτρέπονται επιπλέον η υπαίθρια
αναψυχή, η περιβαλλοντική εκπαίδευση και η διημέρευση του κοινού.
Σχεδιασμός βιωσιμότητας
Στο πλαίσιο της πολιτικής για την προστασία και ήπια ανάπτυξη , μπορούν να οριστούν
έξι θεματικοί άξονες προτεραιότητας που θα συνέβαλλαν με τον βέλτιστο τρόπο στην
επίτευξη των στόχων για βιώσιμη παρακαταθήκη και πρόοδο.
1.Βιοποικιλότητα και προστασία της πανίδας και χλωρίδας.
Κρίσιμη προτεραιότητα είναι η δέσμευση για την ασφάλεια και την ενίσχυση των οικοσυστημάτων της περιοχής.Η Πάρνηθα είναι το μοναδικό βουνό της Ελλάδας όπου ζουν ελάφια του είδους Cervus elaphus . Σε έκταση 1.200 στρεμμάτων λειτουργεί εκτροφείο θηλαστικών ειδών θηραμάτων(ελαφιών και ζαρκαδιών) για τον εμπλουτισμό και άλλων περιοχών. Από τα ζώα που ζουν στην Πάρνηθα, 23 είδη πουλιών, 12 είδη θηλαστικών (κυρίως χειρόπτερα) και 12 είδη ερπετών και αμφιβίων περιλαμβάνονται στα «Αυστηρά προστατευόμενα» είδη πανίδας της Σύμβασης της Βέρνης. Επίσης, σύμφωνα με το «Κόκκινο Βιβλίο των Απειλούμενων Σπονδυλωτών της Ελλάδας» (Καρανδεινός, 1992) υπάρχουν 11 Απειλούμενα και 8 Τρωτά είδη, ενώ για τα πτηνά, έχουν παρατηρηθεί 10 είδη με σχετικά μικρή εξάπλωση στον κόσμο, που παρουσιάζουν όμως σημαντικούς πληθυσμούς στην Ευρώπη και 1 είδος που απειλείται. Σύμφωνα τέλος με την Οδηγία 92/43, υπάρχουν πέντε είδη ερπετών και 6 είδη θηλαστικών της Πάρνηθας.
Ηθική κοινωνική ευθύνη – Ακτιβισμός
Τα βουνά μας έως τώρα έχουν διατηρήσει τη σημαντικότητά τους , (και) εξαιτίας των
δράσεων και της φροντίδας και φύλαξης , συλλόγων, εθελοντών , και ευαισθητοποιημένων πολιτών . Η κοινωνική ευθύνη και ο Ακτιβισμός αναφέρονται στη δέσμευση των διαχειριστών ,για τα παρακάτω :τη συμμετοχή των παραπάνω στο σχεδιασμό.
τη βελτίωση της ποιότητας ζωής όλων των εμπλεκόμενων
τη διευκόλυνση των «πράσινων» επιλογών», και πριμοδότηση των ηλεκτρικών μέσων μετακίνησης.
την ανάπτυξη με κοινωφελή στόχευση
την απαγόρευση υλικών και τροφίμων που έχουν ζωική προέλευσηΚλιματική αλλαγή-Ενεργειακή αυτονομία
Στόχος είναι να δημιουργηθεί ένα σχέδιο που θα παρουσιαστούν μακροπρόθεσμες λύσεις στους τομείς διαχείρισης των ενεργειακών και υδάτινων πόρων , της ανάπτυξης δασικών υποδομών, της παραγωγής εποχικών τροφίμων, καθώς και της προσαρμογής και του περιορισμού του αντίκτυπου των εκπομπών του διοξειδίου του άνθρακα. Επίσης της βελτιστοποίησης της ενεργειακής απόδοσης των δομών και της χρήσης πηγών ενέργειας με πολύ χαμηλά έως μηδενικά επίπεδα εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα σε συνδυασμό με ανανεώσιμες πηγές ενέργειας.Απορρίμματα
Ελαχιστοποίηση των απορριμμάτων στην πηγή τους , και εκτροπή από τη συνήθη
διαδικασία υγειονομικής ταφής. Πρότυπη υπογειοποιημένη διαδικασία συλλογής και
διαχείρισης απορριμμάτων και διαδικασία κομποστοποίησης για τα οργανικά απορρίμματα, που θα «επιστρέφει στη φύση». Βιολογική μονάδα καθαρισμού και
αποχέτευσης που θα «επιστρέφει» νερό και πρώτη ύλη για ενέργεια. Το σχέδιο χωρίς
δεύτερη σκέψη πρέπει να κινηθεί στην κατεύθυνση της διαφύλαξης της περιβαλλοντικής βιωσιμότητας, στο τρίπτυχο των αρχών «επαναχρησιμοποίηση-μείωση-ανακύκλωση» (reuse-reduse-recycle).
Πρότυπος αυτοτελής προορισμός υγείας και ευεξίας.
Πηγή έμπνευσης για τους κατοίκους του νομού Αττικής και όχι μόνο, οι οποίοι θα
παρακινούνται να συμμετέχουν σε αθλητικές δραστηριότητες για να αναπτύξουν έναν
δραστήριο, υγιεινό και βιώσιμο τρόπο ζωής. Ο θεματικός τουρισμός στον τομέα της υγείας και ευεξίας (wellnessς & fitness) αυξάνεται εντυπωσιακά. Υπάρχει πληθώρα αθλητικών και θεραπευτικών δραστηριοτήτων , για τη διατήρηση της καλής υγείας , αλλά και της θεραπείας ή ανάρρωσης ασθενών.
Αναβάθμιση των υφιστάμενων δομών στην Πάρνηθα και των γύρω περιοχών.
Από το 2021 χουν περιέλθει την οριστική κυριότητα του Δήμου Αχαρνών , εκτάσεις 126.975 στρεμμάτων, στην Αγία Τριάδα και στην Αμυγδαλέζα Πάρνηθας, όπου βρίσκεται και το ξενοδοχείο «Κυκλάμινα», το οποίο υπέστη σημαντικές ζημιές στην φωτιά του 2007 και από τότε παραμένει ερειπωμένο. Συνδυαστικά , χαρακτηρίστηκε διατηρητέο από το υπουργείο Περιβάλλοντος το κτίριο του σανατορίου στην Πάρνηθα. Η διάσωση του κτιρίου «ανοίγει» την πόρτα για τη μελλοντική αξιοποίησή του. Οι επιτρεπόμενες χρήσεις στην περιοχή είναι «τουρισμός – αναψυχή», και
συνάδει με την στρατηγική μιας ολιστικής προσέγγισης αξιοποίησης της Πάρνηθας. Επίσης, έχει ενταχθεί στο Ταμείο Ανάκαμψης η εκπόνηση τεχνικοοικονομικής μελέτης (280.000 ευρώ), με βάση την οποία θα αποφασιστούν τα επόμενα βήματα. Είναι επίσης γνωστό ότι με το νόμο 4499/17 – Άρθρο 6 επετράπη η μεταφορά του Καζίνο της Πάρνηθας πράγμα που σημαίνει ότι το παλαιό κτίριο και η δομή του τελεφερίκ περιέρχονται στην ευχέρεια του Δήμου Αχαρνών προς εκμετάλλευση.
Εμπλοκή φορέων – ΠρογραμμάτωνΔήμος Αχαρνών
Υπουργείο Περιβάλλοντος & Ενέργειας
Οργανισμός Φυσικού Περιβάλλοντος & Κλιματικής Αλλαγής
Ελληνικός Οργανισμός Ανακύκλωσης
ΕΣΠΑ «Περιβάλλον και Κλιματική Αλλαγή 2021-27» με προϋπολογισμό 3,6 δις ευρώ.
Το Πρόγραμμα για την προώθηση μιας πιο πράσινης Ευρώπης , θέτοντας μεταξύ άλλων ως στρατηγικούς στόχους :
α)προώθηση της ενεργειακής μετάβασης σε καθαρές μορφές ενέργειας και χρήση ΑΠΕ για ελαχιστοποίηση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου.
β)προσαρμογή στην κλιματική αλλαγή, την πρόληψη και τη διαχείριση κινδύνων που
συνδέονται τόσο με τις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής, αλλά και με τις ανθρώπινες παρεμβάσεις στα οικοσυστήματα.
Πράσινο ταμείο «Φυσικό περιβάλλον & καινοτόμες δράσεις»
Τα παραπάνω αποτελούν ένα δημιουργικό προβληματισμό . Δεν διεκδικούν το αλάθητο.
Επίσης δεν είμαι ο πρώτος , ούτε ο μόνος που έχει μιλήσει για την προστασία της
Πάρνηθας. Ούτε και ο κατάλληλος ή ο ειδικός. Ήθελα να αποτυπώσω τα αυτονόητα, αυτά
που έκαναν οι παππούδες μας – που φρόντιζαν και «εκμεταλλευόντουσαν» το βουνό με
την καλή έννοια- σε μία σύγχρονη αναγωγή . Και θεωρώ ότι στην εποχή των απόλυτων
«ΕΓΩ», προοδευτικό είναι μόνο ότι είναι ΜΑΖΙ.
Φάνης Μπούκης
Finance MSC – MBA
Δημόσια Διοίκηση