Στις 6 Δεκεμβρίου 2025 πραγματοποιήθηκε στις Αφίδνες η ανοιχτή εκδήλωση του έργου LIFE Wild Wolf, μια συνάντηση ενημέρωσης και διαλόγου με την τοπική κοινωνία γύρω από την παρουσία του λύκου στην Πάρνηθα.
Στο πρώτο μέρος της εκδήλωσης παρουσιάστηκε το πλαίσιο μέσα στο οποίο το είδος επανεμφανίστηκε στο βουνό: η σταδιακή ανάκαμψη του λύκου σε Ελλάδα και Ευρώπη, η αυξημένη προστασία του είδους και οι κοινωνικοοικονομικές αλλαγές που διαμόρφωσαν τα οικοσυστήματα των τελευταίων δεκαετιών. Παρουσιάστηκαν στοιχεία για τη βιολογία και την οικολογία του λύκου, αλλά και για τα στερεότυπα και τους μύθους που έχουν ιστορικά διαμορφώσει την εικόνα του στις τοπικές κοινωνίες. Τονίστηκε επίσης γιατί ο Εθνικός Δρυμός Πάρνηθας αποτελεί κατάλληλο βιότοπο για τον λύκο, με άφθονη φυσική λεία αλλά και με ορισμένες ανθρωπογενείς πηγές τροφής που δημιουργούν πρόσθετες προκλήσεις.
Η συζήτηση ανέδειξε την άγρια ζωή – και ειδικά τον λύκο – ως οργανικό στοιχείο της ταυτότητας της Πάρνηθας. Οι συμμετέχοντες αντάλλαξαν απόψεις για το πώς μπορούμε να καλλιεργήσουμε μια πιο ισορροπημένη σχέση ανθρώπου–φύσης, με σεβασμό στις οικολογικές διεργασίες και υπεύθυνη χρήση του δάσους. Η παρουσία του κορυφαίου θηρευτή παρουσιάστηκε όχι ως απειλή, αλλά ως ευκαιρία για μια νέα, πιο βιώσιμη αντίληψη της διαχείρισης του βουνού.
Στο δεύτερο μέρος της εκδήλωσης υπήρξε ανοιχτός διάλογος με τους κατοίκους των γύρω περιοχών, οι οποίοι μοιράστηκαν εμπειρίες, παρατηρήσεις και ανησυχίες. Αυτές οι μαρτυρίες καταγράφηκαν και θα αξιοποιηθούν για τον εμπλουτισμό και την προσαρμογή της στρατηγικής του έργου LIFE Wild Wolf στην Πάρνηθα, με στόχο μια πιο ολοκληρωμένη και συμμετοχική προσέγγιση.
Ένα από τα βασικά συμπεράσματα ήταν η σημασία της έγκυρης, τεκμηριωμένης ενημέρωσης ως προϋπόθεση για την ασφάλεια των κατοίκων και την προστασία της άγριας ζωής. Παρουσιάστηκαν επίσης πρακτικές οδηγίες για την υπεύθυνη συνύπαρξη, όπως η αποφυγή παροχής τροφής στα άγρια ζώα, η σωστή διαχείριση απορριμμάτων και ο ορθός τρόπος συμπεριφοράς σε πιθανή συνάντηση με λύκο.
Ευχαριστούμε όλους και όλες που συμμετείχαν και συνέβαλαν σε έναν ουσιαστικό και εποικοδομητικό διάλογο για το μέλλον του Εθνικού Πάρκου της Πάρνηθας!
Η διατήρηση των μεγάλων σαρκοφάγων δεν μπορεί να επιτευχθεί χωρίς προστασία των βουνών
11/12 Παγκόσμια Ημέρα Βουνού
Η 11η Δεκεμβρίου έχει καθιερωθεί από το 2003 ως η Παγκόσμια Ημέρα Βουνού, για να αναδείξει τη σημασία των ορεινών οικοσυστημάτων και να ευαισθητοποιήσει για τις απειλές που αντιμετωπίζουν.
Καλύπτοντας περισσότερο από το ένα τέταρτο της χερσαίας επιφάνειας του πλανήτη και φιλοξενώντας το 15% του παγκόσμιου πληθυσμού, τα ορεινά οικοσυστήματα είναι απαραίτητα για την επιβίωση και την ευημερία των ανθρώπινων κοινωνιών. Σε τοπικό επίπεδο, η βιοποικιλότητα των βουνών είναι συχνά απαραίτητη ως πηγή εισοδήματος, διατροφής και ενέργειας. Η πλειονότητα των ποταμών ξεκινάει από ορεινές περιοχές, οι οποίοι στη συνέχεια διοχετεύουν μεγάλους όγκους νερού προς τις αντίστοιχες πεδινές περιοχές τους. Παράλληλα, η σημασία των βουνών για την διατήρηση της βιοποικιλότητας είναι υψίστης σημασίας: φιλοξενούν πάνω από το 85% των αμφιβίων, πουλιών και θηλαστικών του πλανήτη, ενώ τα μισά «θερμά σημεία βιοποικιλότητας» βρίσκονται σε ορεινές περιοχές. Τα βουνά ενισχύουν επίσης την αντιμετώπιση των επιπτώσεων της κλιματικής κρίσης, τόσο τοπικά, βοηθώντας στη σταθεροποίηση των εδαφών, όσο και σε ευρύτερο επίπεδο, απορροφώντας διοξείδιο του άνθρακα.
Στην Ελλάδα, περίπου το 70% της έκτασης της χώρας καλύπτεται από ορεινά και ημιορεινά οικοσυστήματα. Η σχέση των ανθρώπων με το ορεινό τοπίο υπήρξε ιστορικά άρρηκτα συνδεδεμένη με την παραδοσιακή εκτατική και νομαδική κτηνοτροφία, την ορεινή καλλιέργεια και την υλοτομία να αποτελούν βασικές δραστηριότητες των κοινωνιών της ελληνικής υπαίθρου. Σήμερα, οι αλλαγές των χρήσεων γης, η κλιματική κρίση, η εγκατάλειψη της υπαίθρου, και η ανεξέλεγκτη επέλαση της ενεργειακής βιομηχανίας μέσω εξορύξεων, αιολικών και φωτοβολταϊκών εγκαταστάσεων, υδροηλεκτρικών έργων και άλλων ενεργειακών υποδομών, απειλούν να αλλοιώσουν τα ορεινά οικοσυστήματα, την βιοποικιλότητα και τις οικολογικές διεργασίες που φιλοξενούν και την αυτονομία των ορεινών κοινοτήτων.
Η Περιβαλλοντική Οργάνωση για την Άγρια Ζωή και τη Φύση «Καλλιστώ» εργάζεται εδώ και 21 χρόνια για την προστασία των ορεινών οικοσυστημάτων, μέσω των προσπαθειών διατήρησης των μεγάλων σαρκοφάγων, με έμφαση στο λύκο και την αρκούδα. Οι ορεινές και ημιορεινές περιοχές αποτελούν τον βασικό βιότοπο των δύο ειδών, παρέχοντας την αναγκαία ποσότητα τροφικών πηγών και προσφέροντας τις προϋποθέσεις για την κάλυψη των αναγκών του ετήσιου και βιολογικού κύκλου τους (καταφύγιο, αναπαραγωγή). Η προστασία και διατήρηση των μεγάλων σαρκοφάγων δεν μπορεί να επιτευχθεί χωρίς την προστασία των βουνών και των οικοσυστημάτων που φιλοξενούν.
Με αφορμή την ημέρα αυτή, ας αναλογιστούμε την ευθύνη που έχουμε απέναντι στην προστασία των ορεινών οικοσυστημάτων καθημερινά, στηρίζοντας και συμμετέχοντας σε πρωτοβουλίες και δράσεις για τη διατήρησή τους.